Đoàn đại biểu Bộ Quốc phòng Việt Nam do Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu vừa có chuyến thăm và làm việc tại Trung Quốc về Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN Cộng (ADMM+). Ngày 25-8, tại Bắc Kinh, Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh gặp gỡ báo chí Việt Nam và Trung Quốc. Xin giới thiệu với bạn đọc nội dung cuộc trao đổi thẳng thắn và cởi mở này.
Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh cho biết, Đoàn đại biểu Việt Nam đã có cuộc hội đàm với Thượng tướng Mã Hiểu Thiên, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc và tới chào Thượng tướng Lương Quang Liệt, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Trung Quốc. Tại cuộc hội đàm và gặp gỡ này, những quan điểm của Trung Quốc nêu ra phù hợp với những quan điểm, những vấn đề mà các nước ASEAN đã đồng thuận. Phía Trung Quốc cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với Việt Nam với tư cách nước chủ nhà tổ chức thành công ADMM+.
 |
| Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh hội kiến Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt |
Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh cũng nhắc lại lời mời Bộ trưởng Lương Quang Liệt tham dự ADMM+ của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh. Đồng thời, Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh cũng chuyển thư của Bộ Quốc phòng Việt Nam mời Thượng tướng Lương Quang Liệt sang thăm chính thức Việt Nam. Thượng tướng Lương Quang Liệt đã vui vẻ nhận lời mời và bày tỏ sự ủng hộ về công tác chuẩn bị cho ADMM+ của Việt Nam cũng như bày tỏ mong muốn sang thăm Việt Nam. “Tóm lại có thể nói rằng, chuyến thăm của chúng tôi diễn ra trong thời gian ngắn, nhưng đã đạt được kết quả tốt đẹp”, Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh nhấn mạnh.
Sau khi thông báo kết quả của chuyến thăm, Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh đã dành thời gian trả lời câu hỏi của các phóng viên:
Mạng Hoàn Cầu (Trung Quốc): Xin đồng chí đánh giá vai trò của Trung Quốc đối với các nước ASEAN? Có một số phân tích cho rằng hiện nay Mỹ đang tìm kiếm đồng minh quân sự của mình trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đồng chí có đồng ý với đánh giá đó không và Việt Nam có trở thành đồng minh quân sự của Mỹ hay không?
Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh: Chúng tôi cho rằng, Trung Quốc có vai trò quan trọng đối với các nước ASEAN nói chung cũng như sự có mặt của Bộ Quốc phòng Trung Quốc có vai trò hết sức quan trọng trong diễn đàn ADMM+ nói riêng. Nói như thế trước hết vì Trung Quốc là một nước lớn, có nền kinh tế đứng thứ hai thế giới, là một nước đang phát triển mạnh mẽ và có vị trí địa lý nằm ngay gần với các nước ASEAN. Bên cạnh đó, lĩnh vực mà ADMM+ đang hướng tới là đối phó với những thách thức an ninh phi truyền thống. Đây là lĩnh vực mà Trung Quốc rất có kinh nghiệm, có trách nhiệm.
Về các phân tích cho rằng Mỹ đang tìm kiếm đồng minh quân sự tại khu vực này hay không, thì tôi cho rằng không nên vội vàng khi đánh giá về chiến lược của các nước, nhất là các nước lớn. Về phần Việt Nam, chúng tôi sẽ không bao giờ trở thành đồng minh quân sự của Mỹ. Và không chỉ với Mỹ, Việt Nam sẽ không trở thành đồng minh quân sự của bất kỳ quốc gia nào. Chính sách quốc phòng của Đảng và Nhà nước chúng tôi thể hiện nhất quán phương châm “ba không”: Không tham gia các liên minh quân sự, hoặc là đồng minh quân sự của bất kỳ nước nào; Không cho bất kỳ nước nào đặt căn cứ quân sự tại Việt Nam; Không dựa vào nước này để chống nước kia.
Nhân dân Nhật báo (Trung Quốc): Trong thời gian gần đây có một số sự kiện đáng chú ý là ngày 17-8 diễn ra cuộc đối thoại quân sự Việt-Mỹ và trong tháng 7, Mỹ có rất nhiều hành động ngoại giao trong khu vực châu Á, Đông Nam Á. Cũng trong tháng 7 và tháng 8, Nhật Bản, Mỹ và Hàn Quốc đã thực hiện nhiều cuộc diễn tập quân sự. Ngoài ra, tàu quân sự Mỹ đã có hoạt động trên Biển Đông cách bờ biển Việt Nam 300 hải lý. Ngày 10-8, tàu quân sự của Mỹ đã thăm Việt Nam và có các hoạt động phi quân sự. Báo chí nước ngoài bình luận là chính sách đối ngoại của Việt Nam hiện đang thay đổi. Mỹ đã có sự quay trở lại về quân sự vào khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Việt Nam đã điều chỉnh chính sách đối ngoại của mình. Đồng chí có đồng ý với bình luận này không? Và nếu đồng ý thì sẽ nảy sinh ảnh hưởng quan hệ như thế nào đối với Việt Nam-Trung Quốc và Mỹ?
Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh: Trước hết, tàu sân bay Mỹ USS George Washington vừa qua đi trên đường hàng hải quốc tế cách Đà Nẵng khoảng 200 hải lý, trong vùng Đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Thành phố Đà Nẵng của Việt Nam đã cử đoàn ra thăm tàu. Sau đó, tàu USS John S. McCain đã vào thăm cảng Đà Nẵng. Đây là hoạt động hết sức bình thường diễn ra hằng năm trong quan hệ đối ngoại quốc phòng của Việt Nam và đã được chuẩn bị từ trước. Đây cũng là hoạt động mà Việt Nam không chỉ làm với tàu Mỹ mà Việt Nam cũng đã đón tàu của các nước khác, trong đó có Trung Quốc. Về phía Mỹ cũng đã tổ chức các hoạt động tương tự với nhiều nước trong khu vực, trong đó có cả Trung Quốc cũng như các nước ASEAN ven Biển Đông. Chúng tôi không muốn các bạn suy diễn và gắn vấn đề này với những động thái mới của Mỹ trong khu vực thời gian vừa qua, mà hãy coi đó là những hoạt động hết sức bình thường.
Không nên đặt Việt Nam - Mỹ - Trung Quốc trong mối quan hệ tay ba như vậy, mà cần tách bạch quan hệ Việt - Trung và quan hệ Việt - Mỹ. Có thể khẳng định rằng Việt Nam sẽ không có thay đổi gì trong những mối quan hệ này. Tuy nhiên, quan hệ Việt Nam với Trung Quốc khác nhiều so với quan hệ Việt Nam với Mỹ, cũng như quan hệ Việt Nam với các nước khác. Chúng tôi luôn coi Trung Quốc là một nước láng giềng, Trung Quốc là một nước xã hội chủ nghĩa. Hai nước có quan hệ tốt đẹp nhất là từ khi hai Đảng Cộng sản ra đời. Lãnh đạo hai nước đã khẳng định phương châm 16 chữ trong quan hệ giữa hai nước. Mới đây, hai nước đã nâng cấp lên quan hệ đối tác chiến lược toàn diện. Việc Việt Nam và Trung Quốc tăng cường hợp tác quốc phòng cũng nằm trong khuôn khổ phát triển đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước.
Đứng trước những đổi mới về tình hình gần đây, Việt Nam không thay đổi đường lối đối ngoại. Đó là đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các nước, đặc biệt là các nước láng giềng và nước có cùng chế độ xã hội chủ nghĩa như Trung Quốc.
Đài Phát thanh Bắc Kinh: Thưa đồng chí Thứ trưởng, năm nay kỷ niệm 60 năm hai nước Trung-Việt có quan hệ ngoại giao, đồng thời cũng là Năm hữu nghị Trung-Việt, đặc biệt là những ngày tới đây Việt Nam sẽ tổ chức kỷ niệm 65 năm Ngày Quốc khánh. Có thể nói rằng đây là năm rất tốt đẹp. Cũng trong năm nay, Bộ Quốc phòng Việt Nam có nhiều chuyến thăm Trung Quốc của lãnh đạo cấp cao. Phải chăng đây là những chuyến thăm rất có ý nghĩa, ý nghĩa trong ý nghĩa và trong những chuyến thăm ấy có nhiều nội dung liên quan đến hợp tác của hai nước. Xin hỏi rằng những nội dung hợp tác giữa hai nước phải chăng đã được thực hiện, từ nay về sau sẽ có những dự án hợp tác cụ thể nào khác nữa về lĩnh vực Quốc phòng giữa hai nước?
Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh: Tôi thực sự vui mừng khi được gặp ở đây một người Trung Quốc hiểu biết về Việt Nam, và có cái nhìn thiện cảm đầy tình anh em đối với chúng tôi như vậy. Năm nay Việt Nam có rất nhiều sự kiện có ý nghĩa rất quan trọng, chúng ta có thể kể thêm Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long-Hà Nội và các ngày lễ lớn khác. Trong bối cảnh như vậy, thì cũng là dịp Việt Nam-Trung Quốc kỷ niệm 60 năm quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Về mặt quốc phòng, tính từ đầu năm đến nay Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh đã sang thăm Trung Quốc. Tôi hai lần sang thăm Trung Quốc. Từ đầu năm đến nay đồng chí Thượng tướng Mã Hiểu Thiên cũng đã gặp chúng tôi hai lần tại Diễn đàn Shangrila và Đà Nẵng. Ngoài ra còn nhiều đoàn khác của Trung Quốc và Việt Nam sang thăm nhau, điều đó phản ánh sự đa dạng, phong phú trong quan hệ quốc phòng giữa hai nước.
Từ nay đến cuối năm, Việt Nam và Trung Quốc sẽ gặp nhau ở ADMM+. Sau đó, Đối thoại chiến lược Quốc phòng cấp Thứ trưởng lần đầu tiên giữa tôi và đồng chí Mã Hiểu Thiên tại Hà Nội vào quý IV. Chúng tôi coi trọng cuộc đối thoại này và ngay từ bây giờ, chúng tôi và các đồng chí Trung Quốc đang tích cực chuẩn bị cho cuộc đối thoại.
Đặc biệt, nếu đồng chí Thượng tướng Lương Quang Liệt, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Trung Quốc thu xếp được thời gian sang dự ADMM+ đồng thời kết hợp thăm chính thức Việt Nam thì đây sẽ là sự kiện lớn trong quan hệ quốc phòng giữa hai nước, mang dấu ấn tốt đẹp trong Năm hữu nghị Việt Nam-Trung Quốc cũng như năm chúng ta có ADMM+ lần đầu tiên.
- Đồng chí có đánh giá gì về quan hệ quốc phòng giữa Việt Nam và Trung Quốc? Hiện nay có rất nhiều mối quan tâm về Biển Đông, xin đồng chí đánh giá về vấn đề này?
Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh: Tôi cho rằng quan hệ quốc phòng Việt Nam - Trung Quốc đang có bước phát triển tích cực. Nó nằm trong bối cảnh chung quan hệ giữa hai đảng, hai Nhà nước và hai dân tộc. Ngoài ra, quan hệ quốc phòng còn có ý nghĩa đặc biệt trong xây dựng lòng tin giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Về vấn đề Biển Đông, đây là vấn đề lớn đã được bàn ở nhiều diễn đàn khác. Tôi chỉ muốn nói rằng những quan điểm chính thức có tính nguyên tắc của Đảng và Nhà nước Việt Nam trước sau như một không thay đổi, đó là giải quyết vấn đề Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Đài Tiếng nói Việt Nam (thường trú tại Bắc Kinh): Chung quanh mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Mỹ trong thời gian gần đây, một số báo chí nước ngoài, trong đó có báo chí Trung Quốc đã bình luận rằng Việt Nam đang muốn dựa vào Mỹ, lôi kéo Mỹ để kiềm chế và cân bằng với Trung Quốc, xin Thứ trưởng cho nhận xét về vấn đề này?
Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh: Câu hỏi của anh có hai khía cạnh, trước hết là Việt Nam có muốn dựa vào Mỹ và lôi kéo Mỹ hay không? Tôi khẳng định, Việt Nam không dựa và không lôi kéo Mỹ vào bất kỳ mục đích gì, đặc biệt là các mục đích về an ninh. Ý thứ hai là kiềm chế Trung Quốc? Việt Nam không bao giờ có ý định kiềm chế Trung Quốc ở bất kỳ lĩnh vực nào, ở thời điểm nào. Việt Nam vui mừng khi thấy Trung Quốc phát triển.
Sau khi tôi tham dự Đối thoại Quốc phòng Việt - Mỹ, báo chí cũng có câu hỏi gần giống như thế. Tức là, Trung Quốc phát triển mạnh như vậy, phát triển quốc phòng mạnh như vậy thì Việt Nam suy nghĩ gì? Tôi đã trả lời: Việt Nam và Trung Quốc là hai nước láng giềng, có quan hệ đại cục rất tốt đẹp, cho nên trước sự phát triển của Trung Quốc, trong đó có phát triển quốc phòng, Việt Nam ủng hộ và vui mừng. Sự ủng hộ ấy xuất phát từ mong muốn và niềm tin rằng, Trung Quốc sẽ không sử dụng sức mạnh của mình để làm phương hại tới chủ quyền và lợi ích của các nước khác và cũng không sử dụng sức mạnh ấy làm phương hại tới hòa bình và ổn định của khu vực và trên thế giới.
Ví dụ, sức mạnh quốc phòng Trung Quốc mà tham gia tích cực vào ADMM+ trong cứu hộ, cứu nạn, cứu trợ thảm họa thì quả thật là điều tốt cho cả Trung Quốc lẫn khu vực.
Tôi mong muốn báo chí thông tin trung thực, khách quan nhằm tăng cường quan hệ hữu nghị Việt Nam-Trung Quốc, trong đó có quan hệ quốc phòng. Quan hệ giữa hai Đảng, hai Nhà nước nói chung và quan hệ quốc phòng nói riêng hiện nay có rất nhiều chuyện, nhiều vấn đề tích cực, nhiều tấm gương sáng. Về quan hệ quốc phòng, chúng tôi sẵn sàng chia sẻ thông tin với các bạn để chúng ta có được một cái nhìn đúng đắn, có thiện cảm và tin cậy lẫn nhau.
