Ngày 11/08, Bộ TN&MT đã chủ trì tổ chức Hội thảo tham vấn dự thảo Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP). Đây là dự thảo đầu tiên được đưa ra lấy ý kiến.
Tuyên bố JETP đã được Việt Nam và các nước trong, ngoài G7 thông qua và công bố trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN-EU tại Brúc-xen, Vương quốc Bỉ vào tháng 12/2022. Việt Nam là nước thứ ba, sau Nam Phi và Indonesia thông qua Tuyên bố JETP với các nước trong và ngoài G7.
Thực hiện Tuyên bố JETP, các đối tác quốc tế sẽ giúp Việt Nam hoàn thiện chính sách nhằm thu hút đầu tư vào chuyển đổi và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, củng cố hạ tầng lưới điện, giáo dục và đào tạo nghề, huy động tham gia của khu vực tư nhân vào phát triển các trung tâm năng lượng tái tạo, lưu trữ, cất trữ và sử dụng các-bon, sản xuất thiết bị và pin lưu trữ năng lượng, sản xuất hydrogen xanh và amoniac xanh, phát triển điện gió ngoài khơi…
Các đối tác cam kết huy động số tiền ban đầu 15,5 tỷ USD trong vòng 3 - 5 năm tới để giải quyết nhu cầu chuyển đổi năng lượng công bằng của Việt Nam. Trong đó có 7,75 tỷ USD do Nhóm các đối tác quốc tế (Nhóm IPG) huy động với điều kiện vay hấp dẫn hơn so với thị trường vốn hiện tại; Liên minh tài chính Glasgow vì mục tiêu phát thải ròng bằng “0” (GFANZ) huy động ít nhất 7,75 tỷ USD tài chính tư nhân hỗ trợ trực tiếp cho các doanh nghiệp thông qua các khoản đầu tư của các tập đoàn, các doanh nghiệp quốc tế.
Số tiền cho giai đoạn sau có thể cao hơn nếu Việt Nam sử dụng tốt các khoản huy động ban đầu và đáp ứng các điều kiện của các đối tác quốc tế và các định chế tài chính quốc tế. Cả IPG và GFANZ sẽ hợp tác chặt chẽ với Chính phủ Việt Nam để xác định các cơ hội triển khai tài chính một cách nhanh chóng.
Để triển khai thực hiện Tuyên bố JETP, Bộ TN&MT đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án triển khai Tuyên bố JETP, trong đó xác định rõ quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu và phân công trách nhiệm cụ thể cho các Bộ, ngành, địa phương và các cơ quan, tổ chức có liên quan triển khai thực hiện.
 |
Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành phát biểu tại hội thảo. |
Đề án đề ra 10 nhóm nhiệm vụ trọng tâm để các Bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện gồm: Hoàn thiện thể chế, chính sách thúc đẩy chuyển đổi năng lượng; Thúc đẩy chuyển đổi điện than sang năng lượng sạch; Phát triển hệ sinh thái công nghiệp và dịch vụ về năng lượng tái tạo; Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Nâng cấp hệ thống truyền tải và phân phối điện, đẩy nhanh lộ trình xây dựng lưới điện thông minh và phát triển hệ thống lưu trữ năng lượng; Chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí nhà kính của ngành giao thông vận tải; Đổi mới sáng tạo, phát triển và chuyển giao công nghệ; Bảo đảm công bằng trong chuyển đổi năng lượng; Truyền thông, nâng cao nhận thức; và Thúc đẩy hợp tác quốc tế về chuyển đổi năng lượng công bằng.
Bộ TN&MT đã phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan cùng với ý kiến tham vấn của các thành viên IPG, ban thư ký JETP xây dựng Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện Tuyên bố chính trị JETP (RMP). Kế hoạch này sẽ đề ra lộ trình nhằm đạt được các mục tiêu chuyển đổi năng lượng công bằng của JETP và huy động nguồn tài chính cần thiết để thực hiện JETP.
Chủ trì Hội thảo, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII) và Quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó xác định việc triển khai tích cực, hiệu quả Tuyên bố JETP là một trong những giải pháp quan trọng cho quá trình chuyển dịch năng lượng công bằng ở Việt Nam.
”Ban Thư ký thực hiện JETP mong muốn nhận được đề xuất các dự án đưa vào Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện JETP. Các dự án này cần phù hợp với bộ tiêu chí khung giúp Việt Nam triển khai thực hiện tốt Quy hoạch điện VIII và Quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia, phù hợp với ưu tiên của Việt Nam, của các đối tác, đảm bảo tính khả thi về công nghệ, nguồn lực thực hiện và có thể triển khai được ngay; ưu tiên các dự án mang tính đột phá, có tác động lan tỏa thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng ở Việt Nam” - Thứ trưởng Bộ TNMT cho biết.
Ông Iain Frew, Đại sứ Anh tại Việt Nam bày tỏ vui mừng khi IPG được bước vào giai đoạn tiếp theo của việc thực hiện JETP với việc chuẩn bị cho Kế hoạch Huy động Nguồn lực (RMP) hiện đang được tiến hành một cách toàn diện.
“RMP là cơ hội để vạch ra con đường hiện thực hóa tham vọng của Việt Nam về chuyển đổi năng lượng công bằng giúp thúc đẩy tăng trưởng, hỗ trợ các mục tiêu kinh tế-xã hội của quốc gia, đồng thời tăng cường an ninh năng lượng và năng lực cạnh tranh”- Đại sứ Anh tại Việt Nam nhấn mạnh
Đại biện lâm thời của Phái đoàn EU tại Việt Nam, ông Thomas Wiersing cho biết IPG tại Hà Nội và các thủ đô khác sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với tất cả các bộ chủ chốt của Việt Nam, cũng như với xã hội nói chung bao gồm cả các tổ chức phi chính phủ (NGO), các doanh nghiệp nhà nước, khu vực tư nhân, các nhóm nghiên cứu,... để đảm bảo sự đồng thuận rộng rãi trong xã hội.
