Việt Nam kêu gọi ASEAN tăng cường đoàn kết, giữ vai trò trung tâm

Tại Hội nghị, Ngoại trưởng các nước ASEAN đã trao đổi về tình hình xây dựng Cộng đồng ASEAN, chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN 31 và các Cấp cao liên quan tại Philippines đầu tháng 11/2017. Các Ngoại trưởng khẳng định tiếp tục triển khai hiệu quả các nội dung về xây dựng Cộng đồng đã được thống nhất tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tại Philippines tháng 8/2017; nhấn mạnh cần đẩy nhanh hơn nữa tiến độ thực hiện các cam kết trên ba trụ cột của Cộng đồng và tăng cường hơn nữa sự đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực.

Trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, các Ngoại trưởng bày tỏ quan ngại sâu sắc trước những diễn biến phức tạp trên bán đảo Triều Tiên; tái khẳng định lập trường chung của ASEAN, lên án và kêu gọi Triều Tiên ngừng ngay các vụ thử vũ khí hạt nhân do Triều Tiên, tuân thủ triệt để các Nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an LHQ và quay trở lại bàn đàm phán, tìm giải pháp lâu dài, toàn diện cho vấn đề hạt nhân trên Bán đảo Triều Tiên. Các Ngoại trưởng ASEAN cũng đã bày tỏ quan ngại về bạo lực leo thang tại Rakhine, gây tổn thất về nhân mạng và vật chất cho Myanmar; bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng thông qua tiến trình hợp tác giữa Trung tâm AHA và Chính phủ Myanmar.

Các Ngoại trưởng cũng khẳng định lại lập trường chung của ASEAN về tình hình Biển Đông tại Hội nghị AMM 50 vừa qua, ghi nhận các kết quả cuộc họp Nhóm Công tác chung ASEAN – Trung Quốc lần thứ 22 về  Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) (Manila, 29-30/8/2017) và nhất trí kiến nghị Hội nghị Cấp cao ASEAN - Trung Quốc tháng 11 tới ra tuyên bố chính thức khởi động đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử (COC).

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh ASEAN cần tăng cường đoàn kết và vai trò trung tâm trong các vấn đề khu vực và quốc tế, nhất là đối với các vấn đề về hòa bình, ổn định và phát triển; nêu bật tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở Biển Đông đối với hòa bình, ổn định của khu vực. Phó Thủ tướng đề nghị các bên cần duy trì các nguyên tắc giải quyết hòa bình các tranh chấp, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982, tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý; ASEAN và Trung Quốc cần tiếp tục nỗ lực thực hiện đầy đủ DOC và xây dựng COC thực chất, ràng buộc pháp lý.

Cùng ngày, các Ngoại trưởng ASEAN đã họp với Tổng thư lý LHQ và Chủ tịch Đại hội đồng LHQ Khóa 72. Cuộc họp nhất trí cần tăng cường hơn nữa hợp tác ASEAN - LHQ trên các lĩnh vực mang tính liên ngành, nhất là các nội dung liên quan tới hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và Chương trình nghị sự 2030 của LHQ về phát triển bền vững; nhất trí cho rằng chủ nghĩa đa phương có ý nghĩa quyết định trong giải quyết các thách thức toàn cầu và khu vực. Cuộc họp cũng đã nêu bật tầm quan trọng của việc giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982.