Kỷ niệm 120 năm Ngày sinh Bác Hồ và chào mừng kỷ niệm 1000 năm Thăng Long Hà Nội, Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương và Công ty Cổ phần nghe nhìn Thăng Long vừa phát hành 8000 bản DVD “Việt Nam Hồ Chí Minh”- bộ phim tài liệu do NSND Đào Trọng Khánh (Hội Điện ảnh Truyền hình Hải Phòng) là tác giả và đạo diễn. Gặp ông cùng với nhóm tác giả làm chương trình Hải Phòng vươn ra biển lớn tối 13-5 tại Hải Phòng, phóng viên Báo Hải Phòng có cuộc phỏng vấn nhanh NSND Đào Trọng Khánh.
 |
- Ông làm bộ phim này khi ông còn rất trẻ?
- Đó là năm 1985, khi ấy tôi chưa đến 40 tuổi, còn “rất trẻ so với quy định tuổi đời nghệ sĩ”. Bộ phim là thử thách lớn vì mấy lẽ: Tôi vừa là tác giả kịch bản, vừa viết lời bình, vừa là đạo diễn. Thời lượng phim quá ngắn, chỉ 60 phút, lại trong điều kiện điện ảnh còn bao cấp, đi làm phim đồng nghĩa với việc nộp tem phiếu cho chủ nhiệm phim. Hơn thế, bối cảnh phim rất rộng vì liên quan đến lịch sử Việt Nam từ năm 1858, khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược nước ta đến năm 1975 giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, mà nhân vật trung tâm là Chủ tịch Hồ Chí Minh với sự nghiệp hoạt động cách mạng của Người. Nhưng dưới sự chỉ đạo nghệ thuật của anh Lưu Trung Thư, sự cộng tác của nhiều nhà sử học, nhà văn, nhà báo, nhiếp ảnh, các anh quay phim chính Lê Mạnh Thích – Lưu Ngọc Hà, chúng tôi quyết tâm thực hiện bộ phim này trong 50 ngày để kịp ra mắt kỷ niệm 40 năm thành lập nước. Chúng tôi đi khắp đất nước, thậm chí sang cả Trung Quốc. “Ác liệt” nhất là sử dụng chiếc commăngca đời cũ của Liên Xô cũ lúc quay phim tại Sài Gòn. Bà con nhìn chiếc xe cũ dã chiến mà … thất kinh với mấy anh miền Bắc. Lúc qua Bình Thuận, thấy cảnh biển đẹp quá. Các ngư dân chèo thuyền thúng ra khơi rồi trở về. Thế là chọn được cảnh mở đầu phim với hình ảnh Bác là thủy thủ, phục vụ ý tưởng chủ đề Bác là Người chèo lái con thuyền cách mạng Việt Nam sau này
- Giá trị bộ phim tài liệu là ở chính các tài liệu. Nhưng để có tính sử thi trong tác phẩm về một chặng đường lịch sử của dân tộc như phim đã xác định, lời bình rất quan trọng. Phần này ông có sử dụng thơ của Pablo Neruda.?
- Pablo Neruda là nhà thơ cộng sản Chi lê có nhiều bài thơ hay, trong đó có bài thơ Ở Việt Nam. Tôi không thuộc hết bài thơ này, chỉ nhớ một số câu: Chúng đã bỏ lại trên đồng /máu của mẹ, cha, của những đứa con/bạn hãy đi tìm trong đó/xương và máu của mình/lẫn trong bùn đất của Việt Nam/ Bạn hãy tìm giữa đống xương người lạ /bị thiêu cháy, bây giờ chẳng của riêng ai/ của tất cả mọi người /của chúng ta – của tôi và bạn/bạn hãy đi tìm /trong cái chết này cái chết của mình /bởi những kẻ giết người rồi sẽ săn lùng bạn /mang đến cho bạn cái chết trong bùn…. Đây là những câu thơ về chiến tranh đọc lên mà gai người, mà dẫn dắt mạch cảm xúc của tôi để có được những lời bình cô đọng, cùng với hình ảnh chắt lọc, các tư liệu chính xác tạo nên một sản phẩm nghệ thuật không phụ lòng công chúng.
- Con số 8000 đĩa DVD phim “ Việt Nam Hồ Chí Minh” phát hành dịp này có làm ông ngạc nhiên?
- Phim “Việt Nam Hồ Chí Minh” với 5 chương và rất nhiều tư liệu quý, trong đó có những tư liệu của các bạn Trung Quốc, Cu- ba cung cấp mà tôi là người đầu tiên sử dụng. Với mục đích tái hiện sự kiện, nhân vật, nhưng phim phân tích, lý giải nguyên nhân, đúc kết thành bài học từ truyền thống lịch sử và thực tiễn đấu tranh cách mạng; để người xem hiểu hơn, trân trọng hơn thành quả cách mạng, công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong lịch sử cách mạng Việt Nam cũng như vị trí Việt Nam với thế giới hôm nay. Trong khi đó, vào lúc này, trên mạng internet tung ra nhiều tư liệu không chính thống từ nước ngoài, với mục đích xuyên tạc sự thật lịch sử Việt Nam, bóp méo hình ảnh Hồ Chí Minh. Vì vậy, DVD “ Việt Nam Hồ Chí Minh” xuất hiện như thế này rất đúng lúc. Tôi không ngạc nhiên vì được biết các đơn vị trên còn sản xuất với số lượng nhiều hơn nữa. Điều đó cho thấy ý thức rất cao của chúng ta trong việc lưu giữ, sử dụng các tư liệu về Bác Hồ, về Việt Nam nhằm giáo dục truyền thống, khẳng định niềm tự hào dân tộc.
- Xin cảm ơn NSND Đào Trọng Khánh!./.
Anh Thơ thực hiện
