Đâm người ở chợ
Phiên tòa “cố ý gây thương tích” do TAND tỉnh tiến hành xét xử (vì có yếu tố nước ngoài) diễn ra vào một sáng cuối tháng 3/2019. Vợ bị cáo (chỉ sống chung như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn, có 1 con chung đã 5 tuổi) còn rất trẻ. Chị đến tòa cùng mẹ. Gương mặt cả hai đều nhuốm màu u ám. Người mẹ nhìn con gái ngồi bó gối, rầu rĩ chờ chiếc xe tù chở “chồng hờ” đến, không nén được tiếng thở dài.
Khi chiếc xe tù đỗ xịch nơi góc sân, bị cáo ngoài 50 tuổi, tóc húi cua, chậm chạp bước xuống. Dáng người đầm đậm, không cao, nên trông bị cáo trẻ hơn so với tuổi. Người vợ trẻ hối hả chạy đến bên chồng, nhưng chưa nói được câu gì, bị cáo đã bị dẫn giải vào phòng xử.
Vụ án xảy ra vào chiều một ngày cuối tháng 8/2018, trước Ban quản lý chợ Đông Ba, đường Chương Dương, phường Phú Hòa, TP Huế. Khi bị hại (là bảo vệ ban quản lý) nhắc nhở D việc dừng, đậu xe máy trước đường đi lên xuống gây cản trở các xe khác lưu thông, thì bị cáo đã có nhiều lời thô tục và thách thức, sau đó còn dùng dao xếp để sẵn trong túi quần đâm vào cổ gây thương tích. Hậu quả bị hại được đưa đi cấp cứu khâu lại vết thương ở cổ, tỷ lệ thương tật là 3%.
Sau khi gây án, bị cáo đã đến cơ quan công an đầu thú. Quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã đưa D đi giám định tâm thần tại Trung tâm pháp y tâm thần khu vực miền Trung. Kết quả cho thấy bị cáo bị động kinh hỗn hợp kèm theo rối loạn tâm thần, bị hạn chế về khả năng nhận thức và điều khiển hành vi.
Đây không phải lần đầu tiên bị cáo phạm pháp. Trong bốn năm qua (từ năm 2015 đến năm 2019), Hà Cường D hai lần nhập cảnh vào Việt Nam. Cả hai lần nhập cảnh, tạm trú tại Việt Nam, D đều có nhiều hành vi vi phạm pháp luật hình sự. Đầu năm 2015, D dùng dao đâm chết người, tuy nhiên chỉ bị truy tố về tội “cố ý gây thương tích”. Quá trình điều tra, khám xét nhà đối tượng, cơ quan chức năng còn thu giữ được 56 viên đạn quân dụng.
Hai tháng sau khi gây án, D được đưa đi giám định tâm thần. Kết quả giám định cho thấy, D bị bệnh động kinh hỗn hợp kèm rối loạn tâm thần biến đổi trí năng nhân cách. Trước và sau khi gây án, về mặt pháp luật D bị giảm năng lực hành vi và giảm năng lực chịu trách nhiệm hình sự, nhưng tại thời điểm gây án lại mất năng lực hành vi và mất năng lực chịu trách nhiệm hình sự.
Sau thời gian được đưa đi điều trị bệnh, cơ quan điều tra lúc đó đã đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra bị can đối với D về tội “cố ý gây thương tích”, nhưng lại khởi tố D về tội “tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng”. TAND tỉnh Thừa Thiên - Huế thời điểm đó đã tuyên phạt bị cáo 2 năm 6 tháng tù về tội “tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng”.
Tù 18 tháng, trục xuất khỏi Việt Nam
Trở lại vụ án lần này, bị cáo khai trước tòa, do bị hại nạt nộ lớn tiếng nên D mới “mất kiểm soát”. Tòa hỏi, bị hại nạt nộ như thế nào? Bị cáo bảo không nhớ được. Bị cáo biện bạch, do khi đến chợ, không khí ồn ào nơi chợ khiến bị cáo hoảng loạn, mất kiểm soát rồi phát bệnh nên mới gây ra hành vi phạm pháp.
Bị hại đến tòa, vết sẹo màu trắng vẫn còn lồi lên nơi gần cổ. Ông bảo, mình vẫn còn may, vì hôm đó thấy bị cáo rút dao đâm tới, ông né được, nên lưỡi dao chỉ sướt qua, nếu không… Người đàn ông 55 tuổi rùng mình: “Mấy năm trước, hắn cũng từng dùng dao đâm chết người khác rồi. Nghĩ sao chở vợ đi chợ mà cũng mang theo dao trong người”.
Bị hại cho biết, vị trí phía trước ban quản lý chợ, rất nhiều người đi chợ không biết thường đậu xe ở đó. Anh em ban quản lý chợ mỗi lần thấy đều nhắc nhở cả. “Lúc đó, thấy bị cáo đậu xe không đúng, tôi nhắc nhở. Chuyện không có gì to tát, căng thẳng, mình cũng nói nhẹ nhàng thôi. Không ngờ bị cáo lại lớn tiếng nói: “Làm gì mà nạt nộ”. Tôi nói có chi mô mà nạt nộ. Bị cáo liền nói: “Mi biết tau là ai không?” rồi hung hăng rút dao ra”, bị hại khai trước tòa.
Bào chữa cho bị cáo, luật sư (do tòa chỉ định) cũng cho rằng, do không khí ở chợ ồn ào nên bị cáo mới phát bệnh hoang tưởng. Luật sư đề nghị tòa xem xét, cho bị án hưởng mức án thấp nhất dưới khung hình phạt. Bào chữa của luật sư khiến nhiều người dự khán xì xào bàn tán. Họ cho rằng nếu thật bị bệnh động kinh, tâm thần, hoang tưởng, sẽ phát bệnh khi đến nơi ồn ào, thì bị cáo nên ý thức để không đến những chỗ như quán bar, chợ. Bởi trước đây, bị cáo từng đâm chết người khi đến quán bar chơi.
Đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố tại tòa cho rằng tuy bị cáo chỉ gây thương tích với tỷ lệ là 3% nhưng bị cáo sử dụng hung khí nguy hiểm và hành vi là côn đồ, xâm phạm nghiêm trọng đến sức khỏe của người khác cũng như trật tự công cộng. Bị cáo là đối tượng người nước ngoài nhưng các lần nhập cảnh vào Việt Nam cư trú đều gây án và có hành vi làm mất an ninh trật tự. Do đó đề nghị tòa áp dụng hình phạt bổ sung là trục xuất bị cáo ra khỏi lãnh thổ Việt Nam sau khi thi hành xong bản án. Đồng thời VKS cũng sẽ có công văn gửi Bộ Công an đề nghị không cho bị cáo nhập cảnh trong một thời gian nhất định.
Vợ bị cáo nghe chồng có nguy cơ bị trục xuất khỏi Việt Nam thì buồn thiu. Giờ nghị án, cô vội vã đến bên khung cửa, cố gắng hỏi thăm chồng đang đứng sau khung cửa sắt. Nhìn con gái, rồi nhìn con rể, mặt bà mẹ vợ cũng buồn như đưa đám.
Sau khi nghị án, tòa tuyên phạt bị cáo mức án 1 năm 6 tháng tù. Hình phạt bổ sung là trục xuất khỏi lãnh thổ Việt Nam sau khi bị cáo chấp hành xong bản án. Khi bị cáo được dẫn ra xe tù, người vợ hối hả xách theo bọc thức ăn gửi cho chồng. Xe đã đi khuất từ lâu, mà cô vẫn còn đứng tần ngần mãi, mặc cho nắng trưa hanh hanh đổ vàng trên vai áo.
