Trước việc người khác được cấp sổ đỏ ngay trên thửa đất gia đình mình đang sinh sống, bà Ngô Thị Rào (tiểu khu Quốc Bảo, Thị trấn Văn Điển, Thanh Trì, Hà Nội) đã khởi kiện UBND TP Hà Nội, đề nghị huỷ Sổ đỏ cấp sai. Sau khi TANDTC phúc thẩm, VKSNDTC đã ra kháng nghị Giám đốc thẩm để huỷ án. Nhưng 6 tháng sau, bản kháng nghị này bị rút với lý do... “không cần thiết phải kháng nghị”.
UBND TP Hà Nội làm sai
Đối tượng bị kiện trong vụ kiện hành chính này là Quyết định số 1263/QĐ- UB (ngày 5/3/2001) về việc cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN) đất ở cho vợ chồng ông Nguyễn Đông và bà Nguyễn Thị Bắc tại thửa đất số 01, tờ bản đồ số 7, Thị trấn Văn Điển.
 |
| Khu đất được cấp Sổ đỏ mang tên ông Khoa đang bị bà Rào khiếu kiện gần 10 năm nay. |
Tại giai đoạn xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, để bảo vệ việc làm của mình, đại diện UBND Tp Hà Nội đều cho rằng việc cấp GCN trên là đúng trình tự, thủ tục và có căn cứ pháp luật. Nhưng ngay tại bản án sơ thẩm và phúc thẩm đều nhận định rõ rằng: “UBND TP Hà Nội đã có một số thiếu sót như không lập biên bản xác định ranh giới đất với các chủ liền kề”.
Rất tiếc, mặc dù đã chỉ ra sai phạm quan trọng này nhưng HĐXX lại không huỷ Quyết định cấp GCN theo yêu cầu của người khởi kiện mà cho rằng: “Sai sót không ảnh hưởng đến quyền lợi của bà Rào”
Phải chăng, nếu các chủ đất liền kề ký biên bản xác định ranh giới sẽ “lộ” ra việc cấp GCN cho ông Đông, bà Bắc, nên cơ quan chức năng đã bỏ qua thủ tục này? Thực tế thì việc cấp GCN này còn bí mật đến nỗi UBND Thị trấn Văn Điển làm thủ tục cấp GCN cho ông Đông từ năm 2000, xét duyệt qua UBND huyện Thanh Trì, qua Sở Địa chính Hà Nội và UBND TP Hà Nội ký quyết định vào năm 2001, nhưng mãi 1 năm sau, bà Rào - người đang sử dụng đất - mới biết để gửi đơn khiếu nại.
Một bất thường khác là, “kết quả phân loại hồ sơ đăng ký nhà ở, đất ở được công khai ở trụ sở dân phòng khu Quốc Bảo” chứ không phải ở trụ sở UBND thị trấn như theo quy định. Điều này đồng nghĩa với việc UBND Thị trấn Văn Điển muốn tạo cho thửa đất điều kiện về “không tranh chấp”? Bởi nếu biết việc thửa đất mình đang ở mang tên người khác, bà Rào chắc hẳn sẽ có khiếu nại và việc làm sổ đỏ cho ông Đông không thể trót lọt?
Hành xử bất thường của VKSNDTC
Tại phiên toà sơ thẩm và phúc thẩm, HĐXX đều thừa nhận thửa đất ông Đông, bà Bắc được cấp GCN có nguồn gốc của vợ chồng bà Rào từ năm 1957. Trong khi phía ông Đông, bà Bắc lại cho rằng, bố ông (ông Nguyễn Văn Nhân) đã mua đất từ ông Nguyễn Văn San từ năm 1979, thì bên khởi kiện khẳng định, chỉ cho ông Nguyễn Văn San mượn 30m2 đất, ông San không có quyền bán đất đã mượn cho ai.
Ông San liền cung cấp cho Toà bản phô tô “Giấy biên nhận tiền” được cho là của ông Dũng (chồng bà Rào) viết bán đất cho mình năm năm 1974. Thế là HĐXX dựa ngay vào tờ giấy phô tô, không chứng thực, không người làm chứng này để cho rằng, đất của ông San đã mua hợp pháp và có quyền bán lại cho ông Nhân.
Cứ cho rằng tờ giấy này là có thật thì việc mua bán này cũng không thể coi là hợp pháp vì không tuân thủ hình thức của một hợp đồng dân sự và ông Dũng cũng không có quyền bán cả thửa đất của hai vợ chồng (1/2 thuộc về bà Rào). Điều này có nghĩa ông San không thể có đất mà bán cho bố ông Đông được, nếu có bán cũng là bất hợp pháp. Giao kết này vô hiệu đồng nghĩa với việc ông San không có quyền bán đất cho người khác. Thế nhưng, HĐXX vẫn công nhận việc, ông San bán đất cho ông Nhân.
Tuy nhiên, việc chuyển giao đất từ ông Nhân sang ông Đông lại bị “ngắt quãng” bởi hồ sơ không có văn bản nào thể hiện ông Nhân được bố cho đất cả và ông Nhân cũng không phải là người thừa kế duy nhất của bố mình. Như vậy, cứ như theo trình bày của ông Đông, bà Bắc thì quá trình thửa đất đến tay họ đã trải qua nhiều giao dịch khác nhau nhưng những giao dịch này đều có vần đề, không hợp pháp, hợp lệ theo quy định của pháp luật về đất đai.
Trước những sai phạm trong việc xác định nguồn gốc đất và sai sót trong trình tự cấp GCN trên đây, ngày 24/12/2009, Phó Viện trưởng VKSNDTC Nguyễn Thị Thủy Khiêm đã ký Quyết định Kháng nghị Giám đốc thẩm đề nghị huỷ bản án hành chính phúc thẩm của TANDTC tại Hà Nội và bản án sơ thẩm của TAND Tp Hà Nội để xét xử sơ thẩm.
Thế nhưng, gần 6 tháng sau, cũng bà Khiêm lại ra một quyết định khác để “rút quyết định kháng nghị” với lý do “thấy không cần thiết phải kháng nghị đối với bản án phúc thẩm hành chính nêu trên”
Đáng nói là nếu như trong Quyết định kháng nghị, VKSNDTC đã chỉ rõ không dưới 5 căn cứ để cho rằng việc cấp GCN của UBND Tp Hà Nội cho ông Đông, bà Bắc là thiếu căn cứ pháp lý, trái trình tự, không đúng nguồn gốc đất thì trong quyết định rút kháng nghị, cơ quan này lại không nêu ra được căn cứ nào để phủ định những nhận định của mình trước đây.
Dù luật quy định, người đã ra quyết định kháng nghị có thể rút lại kháng nghị nhưng việc rút thiếu căn cứ trên khiến dư luận không khỏi nghi ngờ; nhất là việc này lại xảy ra khi TANDTC đã “án binh bất động”, không mở phiên toà giám đốc thẩm sau 6 tháng, kể từ khi có kháng nghị của VKSNDTC.
Khoa Lâm
