Viễn cảnh điều trị ung thư vú không cần hóa trị

Tuy nhiên, phương pháp này mới chỉ có thể áp dụng đối với những bệnh nhân bị ung thư giai đoạn đầu với khối u còn nhỏ. Phương pháp không có tác dụng đối với bệnh nhân có khối u lớn ở giai đoạn cuối, các tế bào ung thư đã di căn rộng sang khắp các bộ phận khác trên cơ thể. 

Khoảng 1,7 triệu phụ nữ phát hiện mắc ung thư vú mỗi năm và hơn nửa triệu người tử vong vì căn bệnh này. Con số này có thể không còn đáng sợ như vậy nữa khi mới đây đã xuất hiện khi các nhà khoa học Mỹ nghiên cứu ra phương pháp giúp cho những phụ nữ bị ung thư vú giai đoạn đầu không cần hóa trị vẫn có thể chiến thắng căn bệnh.

“Ác mộng” hóa trị 

Đối với phụ nữ bị ung thư giai đoạn đầu, tỷ lệ sống sót rất cao. Nhưng bệnh tình sẽ trở nên xấu đi nếu tế bào ung thư tái phát ở những phần khác của cơ thể. Vì thế, nhiều phụ nữ mắc ung thư giai đoạn đầu thường được khuyên áp dụng hóa trị với hy vọng ngăn ngừa bệnh tiến triển.

Nhưng gần đây, nhiều bác sĩ cảnh báo người bệnh đã điều trị quá mức và nên giảm sử dụng hóa trị, bởi liệu pháp này gây ra nhiều tác dụng phụ khó chịu như buồn nôn, mệt mỏi, trầm cảm, rụng tóc và trong một số ít trường hợp, gây bệnh bạch cầu và suy tim cho bệnh nhân.

Điều trị ung thư vú bằng hóa trị phụ thuộc vào loại ung thư, loại thuốc được dùng, mục tiêu điều trị và sự đáp ứng của khối u. Người bệnh có thể cần phải truyền thuốc hàng ngày, hàng tuần hoặc hàng tháng. Đôi khi bác sĩ có thể cho bệnh nhân nghỉ ngơi một thời gian để các tế bào khỏe mạnh có cơ hội phát triển lại bình thường. Bệnh nhân có thể uống thuốc hoặc truyền thuốc vào tĩnh mạch.

Điều trị ung thư vú bằng hóa trị nhằm làm yếu và phá hủy các tế bào ung thư tại vú và cả các tế bào ung thư di căn tới cơ quan khác. Hóa trị được áp dụng trong nhiều giai đoạn chữa trị. 

Sau khi phẫu thuật, khối u sẽ được loại bỏ, hóa trị sẽ giúp tiêu diệt những tế bào ung thư còn sót lại mà không thể thấy bằng mắt thường hay các phương pháp chẩn đoán hình ảnh. Hay trước khi mổ, hóa trị có thể làm co nhỏ khối u, nhờ vậy các bác sĩ có thể thực hiện loại phẫu thuật ít gây tổn thương cho cơ thể hơn. 

Hình ảnh điều trị ung thư

Đó là lý do tại sao phương pháp này thường được dùng khi khối u quá lớn. Còn đối với bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối, hóa trị có thể giúp họ duy trì thời gian sống lâu hơn. Thời gian điều trị tùy thuộc vào khối u có nhỏ lại hay không, nhỏ lại được bao nhiêu, cũng như bệnh nhân chịu đựng được các tác dụng phụ của thuốc hay không?... 

Nhưng với thử nghiệm mới này, bệnh nhân ung thư vú có hy vọng sẽ không phải chịu đau đớn hay những tác dụng phụ không mong muốn như hóa trị. 

Một thập kỷ nghiên cứu

Chương trình thử nghiệm điều trị ung thư vú mang tên TAILORx, được Chính phủ Mỹ tài trợ được thực hiện ở Mỹ và 5 quốc gia khác trong suốt một thập kỷ. Và Genomic Health, công ty sản xuất thử nghiệm gene, đã đầu tư tiền từ năm 2016.

Mới đây, nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Y học New England, đồng thời cũng được công bố tại cuộc họp của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ASCO) - hội nghị thường niên về bệnh ung thư lớn nhất thế giới được tổ chức ở Chicago. 

Với tên gọi là TAILORx, nghiên cứu đã mang lại tín hiệu vui mừng cho khoảng 70.000 phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư vú mỗi năm ở Mỹ và hàng ngàn phụ nữ khác trên khắp thế giới. 

Bắt đầu từ năm 2006, nhóm nhà nghiên cứu do bác sĩ Joseph Sparano, Giám đốc nghiên cứu lâm sàng của Trung tâm Ung thư Albert Einstein và là bác sĩ chuyên khoa ung bướu của Trung tâm Y tế Montefiore ở New York, dẫn đầu đã tiến hành theo dõi 10.253 phụ nữ trong độ tuổi 18-75, được chẩn đoán mắc ung thư vú giai đoạn đầu và các bác sĩ muốn đưa ra phác đồ điều trị chính xác cho từng bệnh nhân. 

Qua xét nghiệm gene cho thấy, 67%, tức 6.711 phụ nữ có nguy cơ tái phát ở mức 11-25. Nhóm nghiên cứu theo dõi diễn tiến của tất cả bệnh nhân này thông qua các điều trị sau phẫu thuật. Khối u của họ được phân tích trên hoạt động của 21 gen nhằm dự báo nguy cơ tái phát bệnh trong vòng 10 năm.

Hình ảnh điều trị ung thư

Nhóm nghiên cứu phân chia 6.711 bệnh nhân này làm hai nhóm: một nhóm có điểm tái phát thấp nhất (dưới 10 điểm) được điều trị với liệu pháp ức chế hormone estrogen, trong khi nhóm bệnh nhân còn lại có điểm tái phát cao (trên 26 điểm) được điều trị bằng endocrine và hóa trị để quét sạch các tế bào ung thư còn sót lại. 

Kết quả, trải qua 9 năm, 94% bệnh nhân ở cả hai nhóm còn sống sót và khoảng 84% không còn dấu vết ung thư. Tình trạng sức khỏe của của đa số các bệnh nhân không thực hiện hóa trị (đến 70%) cũng tương tự như những người làm hóa trị. Điều này chứng tỏ hóa trị hay không đều không tạo nên sự khác biệt. 

Với TAILORx, thay vì hóa trị với hàng loạt tác dụng phụ nặng nề, bệnh nhân ung thư vú được điều trị bằng liệu pháp nội tiết, như chất tamoxifen, để ngăn việc phát sinh tế bào ung thư do hormone. Tuy nhiên, phương pháp này mới chỉ có thể áp dụng đối với những bệnh nhân bị ung thư giai đoạn đầu với khối u còn nhỏ. Phương pháp không có tác dụng đối với bệnh nhân có khối u lớn ở giai đoạn cuối, các tế bào ung thư đã di căn rộng sang khắp các bộ phận khác trên cơ thể. 

Ngoài ra, dù không phải chịu nhiều đau đớn như hóa trị, nhưng phương pháp này vẫn gây ra một số tác dụng phụ như cơ thể thường xuyên bị nóng ran, các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh, tăng cân, đau ở các khớp và cơ. Tamoxifen có thể làm tăng nguy cơ ung thư tử cung. 

Từ kết quả trên, bác sĩ Richard Schilsky, Giám đốc Y tế Hiệp hội Ung thư Mỹ tin rằng bệnh nhân ung thư vú nên xét nghiệm gene để xác định hướng điều trị thích hợp, giảm chi phí không cần thiết. Bác sĩ Otis Brawley, phụ trách về y tế và khoa học của Hiệp hội Ung thư Mỹ cũng ca ngợi nghiên cứu vì đã giúp cho nhiều phụ nữ không nhất thiết phải chữa bệnh bằng liệu pháp hóa trị đau đớn. 

“Với kết quả của nghiên cứu đột phá này, chúng ta hiện có thể an toàn tránh việc sử dụng hóa trị ở khoảng 70% bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư vú dạng thường gặp nhất”, bà Kathy Albain, một nhà ung thư học thuộc trung tâm y tế Loyola Medicine vùng ngoại ô Chicago kiêm đồng tác giả nghiên cứu cho hay.

Bác sĩ chuyên khoa u bướu Allison Kurian thuốc Trường đại học Stanford không tham gia vào chương trình này nhưng đánh giá cao kết quả của đồng nghiệp. Ông nói, “Tôi đã chờ đợi các kết quả khả quan này từ nhiều năm nay. Bây giờ chúng ta có thể thay đổi cách điều trị và giúp cho các nữ bệnh nhân loại bỏ được khả năng không chắc chắn khi quyết định lựa chọn cách điều trị.”

Bà Jennifer Litton, giáo sư kiêm bác sĩ ung thư tại Trung tâm Ung thư MD Anderson ở Houston, cho biết kết quả sẽ giúp bệnh nhân và bác sĩ của họ đưa ra quyết định sáng suốt hơn. “Hãy tiến lên phía trước giúp đỡ những người phụ nữ không may mắn mắc phải căn bệnh này. Nghiên cứu trong tương lai sẽ trở thành trợ thủ đắc lực giúp bác sĩ đưa ra quan điểm và lời khuyên tốt nhất cho bệnh nhân”. 

TAILORx được xem là thành tựu đáng mừng trong điều trị ung thư vú. Nhiều chuyên gia nhận định kết quả chương trình đã khẳng định những gì mà nhiều bệnh nhân và bác sĩ đang làm là đúng. Giám đốc Khoa chẩn đoán và điều trị ung thư của Viện Ung thư quốc gia (Mỹ), ông James Doroshow dự đoán rằng TAILORx sẽ đem đến thay đổi trong cách điều trị cho rất nhiều bệnh nhân. Ông hy vọng những hướng dẫn điều trị sẽ sớm được thay đổi nhờ kết quả của nghiên cứu này.

Tuy nhiên, việc dừng hoàn toàn hóa trị vẫn còn là chủ đề gây nhiều tranh cãi, trong đó một số bác sĩ nói rằng hóa trị có thể cứu sống nhiều người hơn và việc tiết giảm điều trị có thể nguy hiểm cho bệnh nhân.