Ngày 20/4/2019, Hội Bảo vệ Quyền trẻ em TP HCM tiếp nhận lời cầu cứu từ gia đình bé A (gần 3 tuổi, ngụ xã Phú Xuân, huyện Nhà Bè) về việc con họ bị ông lão hơn 70 tuổi xâm hại. Theo luật sư Trần Ngọc Nữ - Chi hội trưởng Chi hội Luật sư, Hội Bảo vệ Quyền trẻ em thì đáng lý ra trong vụ việc này, ngay khi nhận trình báo, công an phải đưa bé đi giám định ngay vì sự việc đã xảy ra hơn 1 ngày trước đó rồi. Càng kéo dài thì chứng cứ lại càng khó tìm.
“Với hành vi dâm ô, sờ vào vùng kín thì kết quả giám định có thể tìm được tế bào nam trong vùng kín của bé, nhưng mẹ bé đã nhiều lần tắm rửa cho bé rồi nên chứng cứ rất mong manh. Hội đang phối hợp với Chi hội Phụ nữ của địa phương cùng với các cơ quan chức năng để hỗ trợ gia đình bé làm rõ vụ việc”, luật sư Nữ thông tin.
Theo bà Tô Thị Kim Hoa - Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em TP HCM, chứng cứ trong các vụ xâm hại tình dục trẻ em rất khó xác định vì thường không bắt được quả tang, không có người làm chứng, trẻ bị hại còn quá nhỏ chưa nhận thức được hoặc hạn chế nhận thức…
Chứng cứ khó như thế nhưng hiện nay việc giám định pháp y còn hạn chế, không quy định trưng cầu giám định pháp y tình dục trẻ em là loại đặc biệt để được thực hiện nhanh nhằm phát hiện tội phạm nên đến khi giám định thì chứng cứ đã mất. Trong khi đó hiện nay các cơ quan điều tra trọng chứng hơn trọng cung, luôn yêu cầu phải có “dấu vết vật chất” vì thế mà nhiều vụ dâm ô trẻ em mãi bị “chìm xuồng”.
Dưới góc độ giám định pháp y, dấu vết của hành động dâm ô để lại trên người nạn nhân có thể là các tổn thương thường nhẹ, các vết xước không lớn, vết xuất huyết, vết rạn, sây sát da niêm mạc nhanh chóng biến mất và có thể không để lại dấu vết, một số cháu nhỏ 5-7 tuổi có thể bị những tổn thương nặng hơn vì các cháu không biết chống cự.
Có thể phát hiện thấy tinh dịch hoặc lông, tóc, thậm chí cả ADN của kẻ dâm ô trên cơ thể của các cháu… Dấu vết trong giám định pháp y là rất quan trọng vì thế khi thấy con em của mình là nạn nhân của hành vi xâm hại tình dục thì gia đình, người thân cần phải báo ngay với cơ quan công an để đề nghị đưa các cháu đi khám giám định càng sớm càng tốt và lưu ý khám đúng địa chỉ là cơ quan giám định pháp y để có bằng chứng phục vụ cho công tác điều tra.
“Như hiện nay có một thực tế là nhiều vụ việc xâm hại tình dục trẻ em khi đến với cơ quan giám định trong thời gian nhanh nhất, sớm nhất nhưng cơ quan giám định cũng gặp rất nhiều khó khăn vì chứng cứ đã bị… xóa sạch, khi vụ việc xảy ra, gia đình, chính quyền, cơ quan công an thường đưa nạn nhân đến các cơ sở sản khoa của bệnh viện để thăm khám.
Do không có nghiệp vụ pháp y mà chỉ có nghiệp vụ sản khoa nên trong quá trình thăm khám các y, bác sĩ trong nhiều trường hợp đã vô tình có tác động làm mất dấu vi vết sinh học hoặc bỏ sót các thương tích ở các vùng khác của cơ thể có liên quan như: vết tinh dịch, lông bộ phận sinh dục, dấu hiệu chống đỡ… là những bằng chứng rất quan trọng giúp tìm ra thủ phạm.
Cũng có những trường hợp gia đình nạn nhân do dự trong việc tố giác tội phạm, nên trình báo cơ quan chức năng muộn cũng là nguyên nhân khó khăn cho việc giám định và truy nguyên nghi can” – ông Nguyễn Đức Nhự, Viện trưởng Viện Pháp y quốc gia cho biết.