Ông Nguyễn Xuân Dương, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi, Bộ NN&PTNT đã có những trao đổi với baochinhphu.vn về vấn đề này và nêu giải pháp để hạn chế thiệt hại cho người chăn nuôi.
Thưa ông, trước hết ông có thể cho biết nguyên nhân tại sao giá lợn hơi lại giảm mạnh trong thời gian qua?
- Nguồn cung của ngành chăn nuôi nói chung và chăn nuôi lợn nói riêng khá dồi dào, trong khi sức mua của thị trường về các sản phẩm chăn nuôi thấp hơn. Ngoài ra cũng có những bất cập trong vấn đề điều tiết của khâu lưu thông, phân phối.
Việc giá lợn hơi giảm là do người chăn nuôi tăng “nóng” đàn lợn trong thời gian qua, cùng với đó là tác động khá lớn từ sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, bởi lâu nay lợn của chúng ta chủ yếu xuất khẩu vào thị trường này.
Điều này đã được Bộ NN&PTNT cảnh báo, ngay những thời điểm giá lợn hơi ở mức 55.000-58.000 đồng/kg thì Bộ đã chỉ đạo các địa phương không tăng quy mô đàn nái bằng mọi giá mà nên theo hướng thay đổi cơ cấu chất lượng giống và phương thức chăn nuôi phù hợp với thị trường trong nước và hội nhập quốc tế.
Có một thực tế là lâu nay chăn nuôi của chúng ta vẫn chủ yếu là theo phong trào, khi thấy giá lợn lên thì đua nhau tăng đàn dù chưa nắm bắt và phán đoán được những tín hiệu của thị trường để điều chỉnh việc chăn nuôi theo nhu cầu. Đây có phải đang là điểm nghẽn lớn của ngành chăn nuôi hay không thưa ông?
- Đây là một thực tế của nông nghiệp nước ta từ lâu nay vốn đang được tái cơ cấu tập trung lại từ kinh tế hộ nhỏ lẻ với quá nhiều người tham gia vào quá trình sản xuất và cung ứng nông sản, thực phẩm. Tuy nhiên, gần đây đã giảm đi khá nhiều do cạnh tranh mà không ít các nông hộ sản xuất theo hình thức tận dụng khó có thể tồn tại, nhất là sản xuất chăn nuôi, lĩnh vực chứa đựng nhiều yếu tố kỹ thuật, yếu tố công nghiệp và hội nhập cao, đòi hỏi người sản xuất, kinh doanh phải chuyên nghiệp và nắm bắt được thị trường.
Đứng dưới góc độ nhà quản lý, ông suy nghĩ thế nào về hiện tượng này?
- Nghịch lý hiện nay là giá lợn cửa chuồng thì rẻ trong khi giá thịt lợn đến tay người tiêu dùng vẫn không giảm là bao nhiêu. Đây là một thực tế bất cập mà thua thiệt luôn thuộc về người chăn nuôi.
Lý do thì có nhiều nhưng sâu xa vẫn là chúng ta chưa thực sự ứng xử một cách đầy đủ từ công tác quản lý, đến hoạt động sản xuất, giết mổ, chế biến và tiêu thụ các sản phẩm chăn nuôi một cách chuyên nghiệp theo kinh tế thị trường, mặc dù về chủ trương, đường lối đã rõ và khá hoàn chỉnh.
Về lâu dài, để hạn chế rủi ro, ngành chăn nuôi có giải pháp gì để khắc phục tình trạng này, trong đó trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước như thế nào, thưa ông?
- Tại Quyết định số 10 của Thủ tướng Chính phủ ký ngày 16/2/2008 định hướng Chiến lược phát triển chăn nuôi đến năm 2020 và tầm nhìn 2030 có rất nhiều điểm phù hợp với tình hình hiện nay. Tuy nhiên cần phải có tổng kết trong năm 2017 để điều chỉnh cho phù hợp hơn, nhất là định hướng quy hoạch các ngành hàng chủ lực như thịt lợn, thịt, trứng gia cầm và thịt trâu bò.
Tổ chức sản xuất chăn nuôi theo các chuỗi liên kết, trong đó đứng đầu là các doanh nghiệp-hợp tác xã, tổ hợp tác-hộ chăn nuôi hoặc doanh nghiệp-hộ chăn nuôi lớn, hộ trang trại vừa bảo đảm truy xuất nguồn gốc chất lượng, an toàn thực phẩm và kiểm soát được cung cầu thị trường.
Các cơ quan chức năng khẩn trương nghiên cứu khảo sát thị trường và hoàn thiện hạ tầng pháp chế, hàng rào kỹ thuật thừa nhận lẫn nhau trong hoạt động kiểm dịch và kiểm tra chất lượng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu các sản phẩm chăn nuôi là thế mạnh của Việt Nam sang các nước, trước hết là các nước xung quanh ta và hạn chế nhập khẩu các sản phẩm mà trong nước đã đáp ứng được.
Xin cảm ơn ông!
