Theo ý kiến của cán bộ địa phương, nguyên nhân của vụ việc xuất phát từ sự phản đối của người dân đối với dự án “Công viên Vĩnh Hằng Bắc Sơn” được dự định xây dựng tại đây…
Theo tìm hiểu của PLVN, Dự án “Công viên Vĩnh Hằng Bắc Sơn” được quy hoạch theo mô hình khép kín trong 38,68ha với mức đầu tư khoảng 386 tỉ đồng. Khi quy hoạch nghĩa trang bắt đầu được triển khai, ngay từ đầu năm 2013, người dân xã Bắc Sơn đã liên tục phản đối và đã có những xô xát nhỏ xảy ra.
Sự việc lên đến “đỉnh điểm” là vào ngày 10/4, khi 6 cán bộ công an đến thôn Trung Sơn (xã Bắc Sơn) để thực hiện lệnh bắt tạm giam về hành vi “gây rối trật tự công cộng” đối với ông Trương Văn Trường, hàng trăm người dân kéo đến, những người quá khích đã bắt trói bốn cán bộ công an. Đến tối cùng ngày, nhiều người dân quá khích kéo đến ném đá nhà chủ tịch xã, phá và đốt cháy 12 xe máy trong UBND xã, rồi đập phá nhiều nhà cán bộ khác.
Dân bất bình năm điểm
Liên quan đến dự án, vào ngày 2/1/2014, ông Dương Công Tự - Bí thư Đảng ủy xã Bắc Sơn thay mặt Đảng ủy xã có ý kiến đề xuất Huyện ủy, UBND huyện Thạch Hà về việc triển khai thực hiện dự án Công viên Vĩnh hằng có nhiều vấn đề không khả thi.
Theo đó, tổng hợp ý kiến người dân, có 5 vấn đề bất cập và nổi cộm khi xây dựng nghĩa trang này: Dự án không hợp với lòng dân bởi diện tích đất canh tác bị thu hồi quá lớn (13,5ha đất sản xuất lúa hai vụ) ảnh hưởng đến cuộc sống người dân. Cảnh quan môi trường không an tâm; dự án này được thực thi thì một dãy công trình (khu chăn nuôi lợn siêu nạc, Trại giam Xuân Hà và Công viên Vĩnh Hằng) sẽ án ngữ mọi ngả đường nối thông với miền xuôi và TP.Hà Tĩnh.
Về tâm linh, Công viên Vĩnh Hằng trùm lên nghĩa trang của xã, mồ mả cha ông họ phải dời dọn, mai sau người dân Bắc Sơn qua đời phải đi mua đất để chôn. Tiếp đến, địa giới hành chính giữa hai xã Bắc Sơn và Thạch Lưu được thành lập tháng 11/1985 theo Quyết định 266 của Hội đồng Bộ trưởng, đã nhiều lần kiến nghị chưa được bàn giao, nay lại thu hồi 38,6ha nên nhân dân không đồng tình.
Cuối cùng, dự án này trùm lên quy hoạch nông thôn mới của xã trong khi quỹ đất của xã đã khép kín thì những công trình như: khu nghĩa trang, khu tiểu thủ công nghiệp…của địa phương sẽ không có đất quy hoạch để thực hiện theo các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
Điểm “nóng” đã thấy trước?
Ngoài ra, trong văn bản này, ông Dương Công Tự cũng báo cáo Huyện ủy và UBND huyện Thạch Hà về việc người dân đã đến hội trường xã nhằm ngăn cản Hội nghị triển khai những vấn đề liên quan đến dự án Công viên Vĩnh Hằng.
Văn bản nhấn mạnh: “Hiện nay quần chúng nhân dân đã mất lòng tin rất lớn đối với cấp ủy, chính quyền vì tính chất của dự án không hợp với lòng dân. Cấp ủy, chính quyền không thể tổ chức được công tác tuyên truyền về dự án Công viên Vĩnh Hằng. Nếu tiếp tục tuyên truyền thì nhân dân sẽ bức xúc và phản kháng rất lớn, làm tê liệt bộ máy chính quyền và dẫn đến không thể kiểm soát được sẽ đưa Bắc Sơn trở thành điểm “nóng” thì hậu quả sẽ rất lớn”. Tuy nhiên, việc triển khai quy hoạch dự án vẫn tiếp tục.
Báo cáo ngày 22/11/2013 của Bí thư Đảng ủy xã Bắc Sơn Dương Công Tự kể lại, sáng 20/11, Đảng ủy xã tổ chức hội nghị cốt cán để tuyên truyền, phổ biến chủ trương xây dựng Công viên Vĩnh Hằng, bổ sung kế hoạch chuyển đổi ruộng đất nông nghiệp…
“Lúc này, người dân đã có những biểu hiện quá khích, mạt sát cán bộ xã và cho rằng cán bộ xã đã bán đất cho nhà đầu tư để lấy tiền. Trên gác hai, đám đông xông vào cướp máy quay của đồng chí công an huyện. Tại hội trường, nhiều đối tượng bao vây, đấm đá, xua đuổi đồng chí Lê Văn Sơn (Trưởng ban Dân vận huyện Thạch Hà). Bản thân tôi ngay lúc đó cũng bị đám đông tấn công…Sự việc xảy ra làm ảnh hưởng đến tư tưởng của đội ngũ cán bộ, làm gián đoạn sự chỉ đạo, điều hành nhiệm vụ của hệ thống chính trị…”.
Dự án không được lòng dân, đã được lãnh đạo xã Bắc Sơn cảnh báo; tuy nhiên cấp trên vẫn “quyết” thực hiện khiến lãnh đạo xã này lâm vào tình thế “khó xử”. Thậm chí, lãnh đạo xã Bắc Sơn liên tục bị cấp trên phê bình: Ngày 26/11/2013, Kết luận của Ban Thường vụ Huyện ủy Thạch Hà đã chỉ đạo Đảng ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ và các đoàn thể trong hệ thống chính trị xã Bắc Sơn phải nghiêm túc kiểm điểm, xác định rõ vai trò, trách nhiệm của mình.
Ngày 7/1, ông Nguyễn Phi Quang, Chủ tịch UBND huyện Thạch Hà đã có công văn nghiêm túc phê bình Chủ tịch UBND xã Bắc Sơn trong công tác quản lý nhà nước trên địa bàn vì thiếu các giải pháp…Yêu cầu Chủ tịch UBND xã Bắc Sơn thực hiện nghiêm túc các kết luận của Phó Chủ tịch UBND tỉnh… đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền nhân dân về chủ trương khảo sát xây dựng Công viên Vĩnh Hằng.
Kết luận số 212 ngày 26/11/2013 của Ban Thường vụ Huyện ủy Thạch Hà cũng “thúc”: “Thống nhất, đồng tình về chủ trương của tỉnh xác định đây là nhiệm vụ cấp bách, khẩn trương, phải tập trung, kiên quyết lãnh đạo, chỉ đạo với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị; triển khai một cách nghiêm túc thực hiện quy trình lập và thực hiện dự án Công viên Vĩnh Hằng. Cán bộ, đảng viên toàn huyện phải nhận thức đầy đủ, đúng đắn về chủ trương của tỉnh, tạo sự đồng thuận trong toàn hệ thống chính trị”.
Với diễn biến của sự việc, không ít người cho rằng việc người dân quá khích tấn công cán bộ, công an và hủy hoại tài sản là điều không chấp nhận được, cần phải xử lý; tuy nhiên, nhiều người cũng băn khoăn tại sao một dự án ngay từ khi “trứng nước” đã không được lòng dân, chính quyền cấp xã đã cảnh báo trước về những bất cập nhưng dự án vẫn được vội vã thực hiện khi công tác tuyên truyền, vận động chưa được làm tốt. Báo PLVN sẽ tiếp tục tìm hiểu và thông tin đến bạn đọc.
Sáng 14/4 Phóng viên Báo PLVN đã liên hệ với lãnh đạo xã Bắc Sơn, tuy nhiên được biết xã đang bận họp. Cuối giờ chiều cùng ngày, trao đổi qua điện thoại, ông Trần Bá Hoành - Chủ tịch UBND xã Bắc Sơn cho biết: “Cả ngày hôm nay xã bận họp, hiện đang làm công tác trấn an tư tưởng cán bộ, chuẩn bị đi động viên các gia đình. Hôm nay tôi đã về lại nhà mình, tối thì vợ con vẫn đang phải đi ngủ nơi khác. Về cơ bản thì người dân đều tốt, chỉ do một số đối tượng xấu kích động thôi”. Ông cũng phủ nhận thông tin cho rằng cán bộ xã xúi giục nhân dân dẫn đến sự việc trên…