Mức đóng thấp nên mức hưởng thấp
Phát biểu tại Hội nghị, bà Đinh Thu Hiền, Phó Ban thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam) cho biết, nguyên nhân mấu chốt khiến lương hưu của bà Trương Thị Lan nói riêng và lương hưu của giáo viên mầm non nói chung thấp là do tiền lương làm căn cứ đóng thấp và thời gian đóng BHXH ngắn.
Cụ thể, bà Trương Thị Lan, có quá trình công tác có tham gia BHXH từ tháng 1/1995 đến tháng 8/2017, với tổng thời gian tham gia BHXH là 22 năm 8 tháng. Mức đóng BHXH: Từ tháng 1/1995 đến 12/2012 là giáo viên hợp đồng, truy đóng và đóng BHXH, mức đóng mức tiền lương tối thiểu chung từng thời kỳ.
Theo tính toán, mức lương bình quân của bà Lan trong thời gian công tác, tính từ thời điểm tham gia BHXH từ tháng 1/1995 – tháng 8/2017 là 1.829.215 đồng. Việc tính tỷ lệ lương hưu, theo Khoản 1, Điều 56 Luật BHXH, 15 năm đóng BHXH được tính bằng 45% sau đó cứ thêm 1 năm được tính bằng 2% đối với nam, 3% đối với nữ.
Như vậy, mức lương hưu hàng tháng là 69%, quy ra là 1.262.158 đồng được bù bằng mức lương cơ sở là: 1.300.000 đồng/ tháng. Vì vậy, theo các quy định của Nhà nước thì BHXH tỉnh Hà Tĩnh tính mức tiền lương hưu hàng tháng đối với bà Trương Thị Lan là hoàn toàn đúng quy định.
Vì sao lương hưu đối với giáo viên mầm non thấp?
Lý giải lý do vì sao giáo viên mầm non mức lương hưu thấp, BHXH Việt Nam cho rằng phụ thuộc vào hai yếu tố đó là Tiền lương và thời gian tham gia BHXH.
Trước năm 1999, giáo viên mầm non ngoài công lập không thuộc diện tham gia BHXH. Từ năm 1999 trở lại đây, Nhà nước mới có chính sách quy định giáo viên mầm non ngoài công lập có ký hợp đồng lao động thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc. Những NLĐ có thời gian làm việc liên tục tại các cơ sở mầm non từ trước hoặc sau khi Chính phủ ban hành Nghị định số 73/1999/NĐ-CP mà chưa tham gia đóng BHXH, thì có thể đóng BHXH cho thời gian từ tháng 1/1995 đến khi đã tham gia đóng BHXH. Mức đóng bằng 15% mức tiền lương tính trên mức tiền lương do Nhà nước quy định tại thời điểm thu nộp.
Theo đại diện Ban Thực hiện chính sách BHXH Việt Nam, việc trao trả lương hưu theo mức đóng bao nhiêu hưởng bấy nhiêu. Ngoài ra, số người hưởng mức lương hưu do BHXH chi trả không phải là như trường hợp của bà Trương Thị Lan – giáo viên mầm non ở Hà Tĩnh là thấp nhất mà theo thống kê hiện có 3.228 người hưởng lương hưu dưới 1.3 triệu/tháng. Ví như đối tượng cán bộ cấp xã không chuyên trách cũng đóng trên nền lương cơ sở, mức hưởng nghỉ hưu chỉ đạt từ 55-60% cùng thời gian đóng ngắn, do vậy mức hưởng thấp.
Phát biểu tại Hội nghị, Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn cho rằng: "Việc cô giáo làm việc 37 năm đến khi nghỉ hưu chỉ được nhận lương 1,3 triệu/tháng quả là bất công và không ai bằng lòng".
Vì vậy, Ông Sơn cho rằng đây là dịp để các cơ quan ban ngành cần nhìn thẳng vấn đề về đóng - hưởng BHXH, từ đó có thể ban hành chính sách đảm bảo mức sống cho NLĐ khi về hưu.