Thông thường, độ cao của bàn thờ vào khoảng 4.3 thước, 5.0 thước, 5.6 thước. Nếu bàn thờ đặt trên đỉnh lầu thì tiền viện phía trước không được cao hơn phòng thờ. Bát hương thờ tổ tiên có tay cầm, bát hương thờ thần không có tay cầm.
Vật liệu bát hương tốt nhất là dùng bằng sứ, sau đó đến đồng, không nên dùng đá hoa cương. Độ cao của bát hương phù hợp với vị trí “ích” “lợi” “thêm đinh” trên thước. Bóng đèn phía trước không nên xung với bàn thờ, không nên dùng đèn chiếu.
Bàn thờ không đặt ở vị trí dưới xà nhà, nếu không có vị trí tốt hơn thì phải làm trần, ngoài ra bên trên không được có âm thanh ví dụ máy điều hòa, máy hút mùi, loa đài. Phía sau bàn thờ cũng có rất nhiều cấm kị: không được dựa vào trụ nhà, không được có cửa sổ, do không thể tụ được khí. Bàn thờ không được áp lưng vào nhà bếp, bàn thờ áp lưng vào bếp, chủ nhân dễ bị kích động, tính tình thất thường, nóng nảy, có bệnh về cột sống.
Phía sau bàn thờ có nhà vệ sinh, nhà tắm do có âm khí và xú khí nặng, theo phong thủy dễ khiến “trư thần thoái vị” chủ nhà dễ bị trúng phong, gặp ác mộng, đau lưng. Sau bàn thờ cũng không được có thang máy, cầu thang, nếu không chủ nhân dễ bị tán tài, thương tật ở lưng.
Bàn thờ không được đối diện với lò, bếp, nhà vệ sinh, kể cả hướng lệch sang bên cũng không tốt. Nếu ở bên thì lấy bình phong che lại. Phòng thờ không nên đặt ở nền đất vốn trước đây là nhà bếp, nhà vệ sinh do chất đất không tốt.
Bàn thờ gia tiên (ảnh minh họa). |
Trên bàn thờ kị đặt các vật linh tinh, dao kéo, thuốc men, không được dùng tủ thờ làm nơi cất giữ đồ đạc hoặc bể cá, ti vi, loa đài. Vật liệu làm bàn thờ nên sử dụng gỗ long não, đàn hương điêu khắc thủ công là tốt nhất, do các loại gỗ này tránh mối mọt có thể sử dụng từ đời này sang đời khác.
Trên bàn thờ không nên đặt chậu cây cảnh, chủ yếu dùng hoa tươi để thờ phụng, tuyệt đối không dùng hoa nhựa. Thường xuyên vệ sinh xung quanh, thắp hương vào sáng và tối. Người xưa quan niệm rằng, nếu khói hương bay thẳng lên là tốt, nếu cuốn thành vòng tròn hoặc tản mát là có ngoại linh đang tranh cướp. Nếu bát hương bàn thờ thần tự nhiên bốc cháy thì là may mắn, nếu bát hương thờ tổ tiên cháy là điềm báo hung.
Nếu bàn thờ của nhà có thờ cả họ nội và họ ngoại thì họ nội đặt bên trái, họ ngoại đặt bên phải, nhưng phải dùng vạch sơn màu đỏ phân chia rõ ràng hoặc dùng tấm vách ngăn sơn đỏ để tránh tranh chấp nhau. Bàn thờ không nên treo trên không, không có chỗ dựa lưng hoặc trên đường đi: bàn thờ là nơi cần được hội tụ linh khí, khí trường bàn thờ xung mãn có thể khiến toàn gia đình được an lành hạnh phúc. Nếu bàn thờ treo trên không, không có chỗ dựa lưng hoặc nơi đi lại dễ khiến người trong nhà bất an, gia vận trồi sụt khó đoán.
Bàn thờ không được xung với đường đi: bàn thờ bị đường đi đâm thẳng vào dễ gây bất an tổn hại đến cung tài lộc, nhân đinh của gia đình, dễ gây tai nạn ngoài ý muốn hoặc bệnh tật tấn công. Bàn thờ ngược với hướng nhà dễ khiến người trong nhà bất hòa, dễ gặp bất trắc bệnh tật. Đặt ở vị trí quay sang trái hoặc sang phải nhà, chủ nhân dễ có tâm sự phiền muộn khó nói ra.
Bàn thờ đối diện với nhà vệ sinh, chủ nhân là người vô thần, người trong nhà gặp nhiều bệnh tật đau đớn. Bàn thờ đối diện với nhà bếp dễ khiến nguời trong nhà hay tranh cãi những việc nhỏ, tính tình nóng nảy. Phía trên bàn thờ có xà nhà khiến chủ nhân dễ bị đau đầu, cuộc sống vất vả.
Bàn thờ đối diện với cầu thang, chủ nhân dễ bị động dao kéo, tai nạn đổ máu. Bàn thờ đặt dưới cầu thang, chủ nhà là người vô thần, người trong nhà khó phát triển, các phương diện đều không thuận lợi. Nền đất đặt bàn thờ lồi lõm không bằng phẳng khiến chủ nhân gặp khó khăn trong mọi việc. Phía trên, dưới, trái, phải bàn thờ có cửa sổ, chủ nhân bị tán tài.
Dưới bàn thờ không nên để các đồ phát ra tiếng động như ti vi, loa đài. Số lượng thờ thần phật nhiều nhất là ba, không nên quá nhiều dễ gây bất an. Bát hương thờ thần phật có thể cho ngũ bảo, nhưng bát hương thờ tổ tiên thì không cần. Bát hương nên dùng hình tròn không có chân đế, chất liệu bằng sứ là tốt nhất. Bát hương thông thường không nên quá đầy tro, ngày 15 âm hàng tháng rút bớt chân hương cho sạch sẽ. Bát hương thờ thần phật nên cao hơn bát hương thờ tổ tiên, khi cắm hương cao hơn mắt người.
Khi đốt hương chỉ nên đốt một cây, nếu có điều cần khấn nguyện thì đốt ba cây, không nên đốt nhiều hơn dễ khiến tà linh theo vào nhà. Vật phẩm thờ cúng cũng cần chú ý một số điểm sau: thờ phật và quan âm chỉ được dùng đồ chay; thờ thần chủ yếu dùng hoa quả, hoa quả phải là số lẻ 1, 3, 5, nếu cúng tổ tiên thì số lượng là hai chữ số.
(Đón đọc kỳ cuối: Lau dọn bàn thờ như thế nào là đúng cách?)