Diễn biến sự việc
Liên quan đến vụ việc, Báo PLVN đã phản ánh trong bài viết “Được chống lưng khai thác đá trái phép?” tại khu vực bản Đan, xã Châu Lộc, huyện Quỳ Hợp, UBND tỉnh Nghệ An cho phép HTX Thành Công thăm dò xảy ra tình trạng khai thác đá trong thời gian dài gây tổn thất tài nguyên, ảnh hưởng đến môi trường, khiến dư luận bức xúc.
Theo đó, ngày 6/1/2917 UBND xã Châu Lộ phát hiện và tạm giữ 02 máy xúc và một số dụng cụ dùng để khai thác khoáng sản tại bản Đan của đơn vị này và có báo cáo gửi UBND huyện Quỳ Hợp. Căn cứ vào báo cáo của xã, UBND huyện Quỳ Hợp đã có báo cáo Huyện ủy Quỳ Hợp với nội dung: Ngày 6/1/2017, khi nhận được thông tin phản ánh HTX Thành Công có máy xúc, phương tiện hoạt động tại khu vực mỏ đã hết hạn thăm dò (vào thời điểm này UBND huyện chưa nhận được Quyết định mới số 6098/QĐ-UBND ngày 2/12/2016, về việc cho phép HTX Thành Công trả lại một phần diện tích đã thăm dò theo Quyết định số 3662/GP-UBND ngày 28/8/2015…).
Việc lập biên bản tạm giữ 02 máy xúc “đang hoạt động” khai thác là do Phòng TN&MT đã chỉ đạo UBND xã triển khai công tác kiểm tra làm rõ. Ngày 9/1/2017, UBND xã có Tờ trình 04 gửi UBND huyện đề nghị xử lý vi phạm. Tuy nhiên, UBND huyện Quỳ Hợp cho rằng việc đưa máy móc vào hoạt động ngày 6/1 là đang ở giai đoạn thăm dò?
Lý do được UBND huyện Quỳ Hợp đưa ra là: “Sau hơn 3 tháng hết hạn, ngày 2/12/2016 HTX Thành Công được UBND tỉnh Nghệ An cho phép trả lại một phần diện tích thăm dò khoáng sản tại Quyết định 6098/QĐ-UBND trong đó Điều 2 quy định, HTX Thành Công phải chấm dứt hoạt động thăm dò khoáng sản trên diện tích trả lại và có trách nhiệm san lấp công trình đã khai đào, phục hồi môi trường khu vực thăm dò và các công việc khác liên quan theo quy định của pháp luật; tiếp tục thực hiện công tác thăm dò, trình thẩm định, xét duyệt báo cáo kết quả thăm dò theo quy định của pháp luật”.
Theo tìm hiểu của phóng viên, công tác thăm dò của HTX Thành Công đã hoàn thành dựa trên báo cáo của Sở TN&MT tỉnh Nghệ An, “HTX Thành Công đã hoàn thành công tác thăm dò, nộp hồ sơ phê duyệt trữ lượng ngày 16/8/2016 và nộp lại ngày 5/12/2017 và được Hội đồng thẩm định khoáng sản tỉnh thẩm định vào ngày 29/12/2016”.
Để chặt chẽ hơn trong quá trình quản lý khai thác khoáng sản, ngày 6/2/2017 Sở TN&MT tỉnh Nghệ An có Văn bản số 407/STNMT.KS đề nghị Chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp chỉ đạo các phòng ban, Chủ tịch UBND các xã, thị trấn tập trung kiểm tra xử lý dứt điểm việc khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn (kể cả những trường hợp lợi dụng thăm dò để tiến hành khai thác).
Thăm dò mỏ đã thăm dò?
Liên quan việc khai thác khoáng sản tại bản Đan, xã Châu Lộc, ngày 28/2/2017 Sở TN&MT Nghệ An tiếp tục có Công văn số 771, với nội dung: “Qua hồ sơ, tài liệu liên quan, xét thấy UBND xã Châu Lộc kiểm tra và phát hiện hoạt động khai thác xảy ra tại khu vực mỏ xóm Đan, khu vực cấp phép thăm dò cho HTX Thành Công, thời điểm xảy ra vào ngày 6/1/2017, HTX Thành Công đã hoàn thành công tác thăm dò. Sở TN&MT tỉnh Nghệ An đề nghị UBND huyện Quỳ Hợp chỉ đạo và xử lý hành vi khai thác khoáng sản không giấy phép tại bản Đan, xã Châu Lộc”.
Thế nhưng, gần một tháng sau (ngày 24/3/2017) UBND Quỳ Hợp lại có Công văn số 79 nêu căn cứ vào bản giải trình của HTX Thành Công về việc được tiếp tục thăm dò theo Điều 2, Quyết định 6098. “Đoàn kiểm tra của UBND huyện Quỳ Hợp đã lập biên bản kiểm tra xác minh và xét thấy chưa có đủ cơ sở pháp lý để tham mưu xử phạt vi phạm hành chính khai thác khoáng sản trái phép đối với HTX Thành Công. Vì vậy, Đoàn liên ngành kiểm tra UBND huyện thống nhất đề nghị UBND xã trả 02 máy xúc tạm giữ cho HTX Thành Công”.
Nguyên nhân nữa được UBND huyện Quỳ Hợp đưa ra để không xử lý vi phạm của HTX Thành Công là: “Thời điểm kiểm tra ngày 28/2 và ngày 1/3/2017 tại mỏ bản Đan, xã Châu Lộc không phát hiện hoạt động khai thác trái phép. Từ hồ sơ và những căn cứ trên UBND huyện Quỳ Hợp cho rằng chưa đủ cơ sở pháp lý để xử lý hành vi khai thác khoáng sản không có giấy phép tại bản Đan, xã Châu Lộc”.
Câu hỏi đặt ra, Quyết định 6098 của UBND tỉnh Nghệ An chỉ là quyết định công nhận diện tích trả lại của HTX Thành Công có được phép thăm dò. Và nếu UBND huyện Quỳ Hợp cho rằng Quyết định 6098 có giá trị như giấy phép thăm dò khoáng sản thì việc thăm dò của HTX Thành Công liệu có đúng quy trình? Ngoài ra, Quyết định 6098 không có thời hạn thăm dò theo Điều 41 Luật Khoáng sản nên HTX Thành Công cứ mặc nhiên thăm dò?
Báo PLVN tiếp tục thông tin về vụ việc.