Về lừa đảo đa cấp: Thứ trưởng Bộ Công Thương trần tình

Về lừa đảo đa cấp: Thứ trưởng Bộ Công Thương trần tình
(PLO) - Sau những lình xình của vụ Liên Kết Việt (LKV), trao đổi với phóng viên Tiền Phong, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết, Cục Quản lý Cạnh tranh (QLCT) đã 2 lần báo cáo, nhưng chưa nêu rõ trách nhiệm nên bị yêu cầu báo cáo lần thứ 3.

Ông Khánh cũng thừa nhận, Bộ Công Thương chắc chắn có trách nhiệm trong việc quản lý các hoạt động bán hàng đa cấp (BHĐC).

Sao không cảnh báo để dân khỏi bị lừa?

Khi phát hiện các sai phạm của LKV, tại sao Bộ Công Thương không công khai quyết định xử phạt? Việc công khai quyết định xử phạt sẽ giúp khoảng 2 vạn người trên tổng số 6 vạn người tham gia không bị mạng lưới này lừa, gây thiệt hại?

- Khác với người dân được phép làm những gì pháp luật không cấm, cơ quan quản lý chỉ được phép làm những gì pháp luật cho phép làm. Đối chiếu với quy định của pháp luật cạnh tranh thì quyết định xử phạt LKV không thuộc diện được niêm yết công khai. Cục QLCT cũng không thể cảnh báo “doanh nghiệp này có dấu hiệu lừa đảo” bởi lừa đảo là bị khép tội hình sự, chỉ cơ quan điều tra mới có thẩm quyền xem xét, kết luận. 

Với những vi phạm nghiêm trọng của LKV, trước khi ra quyết định xử phạt, Cục QLCT có báo cáo với lãnh đạo Bộ Công Thương?

- Việc kiểm tra, xử phạt các hành vi vi phạm trong hoạt động BHĐC là việc làm thường xuyên trong chức năng của Cục QLCT. Vì vậy, anh em không báo cáo từng vụ việc cụ thể mà thường chỉ báo cáo số liệu tổng hợp công tác chung. Thí dụ như đã kiểm tra, xử phạt bao nhiêu đơn vị, tổng số tiền phạt bao nhiêu...           

Tôi thừa nhận các cán bộ của Cục QLCT đã áp dụng một cách máy móc, cứng nhắc quy định của pháp luật. Tôi lấy lại ví dụ về niêm yết công khai quyết định xử phạt. Sau này, anh em có báo cáo khi đó họ cũng phân vân và vì thế, đã kiểm tra kỹ quy định của pháp luật. Do pháp luật quy định rõ chỉ được niêm yết công khai quyết định xử phạt trong các trường hợp A, trường hợp B, không bao gồm trường hợp như của LKV nên anh em đã không công bố. Làm vậy là cứng nhắc. Nếu anh em báo cáo, tôi nghĩ chúng tôi có thể đã có quyết định khác và sẵn sàng chịu trách nhiệm về quyết định đó. Gần đây, chúng tôi đã yêu cầu Cục QLCT công khai các quyết định xử phạt trong lĩnh vực BHĐC tới 63 Sở Công Thương các tỉnh để cùng phối hợp quản lý.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh.

Kiểm điểm thế nào mới thật lòng?

Ông suy nghĩ thế nào về trách nhiệm của Cục QLCT và Bộ Công Thương trong vụ việc này?

- Ngay sau khi vụ việc được cơ quan điều tra cung cấp thông tin ban đầu, lãnh đạo Bộ Công Thương đã yêu cầu Cục QLCT báo cáo, giải trình về toàn bộ quá trình cấp giấy chứng nhận, sau đó là kiểm tra, xử phạt công ty LKV. Anh em đã 2 lần báo cáo, giải trình nhưng lãnh đạo bộ thấy vẫn chưa rõ trách nhiệm nên đã yêu cầu làm lại. Cụ thể là phải làm rõ hơn nữa trách nhiệm ở từng khâu, kể cả trách nhiệm chỉ đạo của tôi, người được bộ trưởng phân công phụ trách Cục QLCT.

Khi đã bàn về trách nhiệm, tôi nghĩ có 2 vấn đề lớn. Trước hết, cần kiểm điểm không chỉ trách nhiệm theo quy định của pháp luật mà còn cả trách nhiệm theo lương tâm, nằm ngoài quy định của pháp luật. Có thể anh đã làm đúng quy định của pháp luật nhưng cần kiểm điểm xem đã thực sự làm hết theo cái tâm của công chức hay chưa. Pháp luật có thể không cho phép công chức công bố công khai một quyết định xử phạt nhưng nếu đó là việc có lợi cho dân, tại sao không làm? Kiểm điểm đến mức đó mới là thật lòng. 

Sau đó, cơ quan quản lý luôn có 2 trách nhiệm song hành. Một là, xây dựng khuôn khổ pháp luật. Hai là, vận hành khuôn khổ pháp luật đó. Khi đã có chuyện xảy ra, chắc chắn phải có khiếm khuyết ở một trong hai khâu. Thậm chí là ở cả hai. Nếu anh nói đã “vận hành” đúng mà chuyện vẫn xảy ra thì chắc chắn anh phải có trách nhiệm ở khâu “xây dựng”, không có cách nào trốn tránh được.

Nói chuyện này, tôi không có ý bào chữa mà ngược lại, muốn khẳng định thêm về trách nhiệm. Nếu đã thấy cái gì đúng, có lợi thì phải kiên quyết bảo vệ. Đó mới là làm hết trách nhiệm. Ngay cả ở khâu “vận hành”, kể cả khi anh nói đã “vận hành” đúng thì đó mới là ý kiến của anh. Đúng hay không, đủ hay chưa, cấp trên của công chức mới là người xem xét, quyết định và công luận mới là nơi phán xét công chức.

Như vậy, có thể hiểu là chưa có báo cáo, giải trình cuối cùng và vì thế, Bộ cũng chưa đề cập đến việc xem xét kỷ luật cán bộ?

Hiện nay thì chưa. 

Rất đau xót

Lãnh đạo Bộ Công Thương và Cục QLCT cảm thấy thế nào trước những nạn nhân của LKV? Ông đánh giá thế nào về hoạt động kinh doanh đa cấp hiện nay và Bộ Công Thương sẽ có biện pháp gì để hạn chế tình trạng kinh doanh đa cấp lừa đảo gây thiệt hại cho người dân?

- Với những nạn nhân của LKV, chúng tôi thấy rất đau xót. Bởi lẽ trước đó, đã xảy ra một số vụ việc lợi dụng mô hình đa cấp để lừa đảo, thí dụ như Tâm Mặt Trời, MB24. Sau các vụ đó, báo chí đã phanh phui gần như toàn bộ các chiêu thức lừa đảo, dụ dỗ, lôi kéo... của đa cấp bất chính, các cơ quan quản lý cũng đã lên tiếng cảnh báo nhưng tại sao vẫn còn người mắc nạn? Quả thực là tôi không hiểu và vì thế, rất đau.

Xuất phát từ đây, có lẽ phải xem lại toàn bộ khâu quản lý hoạt động BHĐC, dù các quy định vừa mới được nâng cấp vào năm 2014, cách đây chưa đầy 2 năm. Chúng tôi đã suy nghĩ rất nhiều về việc này. Phải nói pháp luật của ta về quản lý hoạt động BHĐC là tương đối đủ. Thế giới cấm cái gì ta cũng đã cấm cái đó, trong đó có kinh doanh theo mô hình kim tự tháp. Thế giới yêu cầu vốn pháp định và tiền ký quỹ, ta cũng vậy. Thậm chí ta còn yêu cầu các doanh nghiệp khi đến từng tỉnh, khi tổ chức hội thảo… đều phải thông báo cho Sở Công Thương để theo dõi và thực hiện chức năng quản lý theo địa bàn. Kiểm tra cũng đã làm, xử phạt cũng đã làm, thậm chí phạt nặng. Vậy tại sao vẫn có vụ LKV, tại sao vẫn có người bị lừa? Hơn nữa, tại sao các vụ việc lình xình lại chủ yếu xảy ra ở khối công ty Việt Nam, ít khi xảy ra ở khối có vốn đầu tư nước ngoài?

Rất tiếc là trước khi Cục QLCT vào kiểm tra LKV, thậm chí đến tận tháng 10/2015, khi báo chí đã chuyển tải một khối lượng lớn thông tin về LKV, chúng tôi vẫn không nhận được bất kỳ khiếu nại nào từ người dân về hoạt động của công ty này. Đây cũng là việc mà quá trình hoàn thiện hệ thống quản lý tới đây phải lưu ý.   

Gần đây, nhiều cơ quan báo chí đã phản ánh những dấu hiệu vi phạm quy định về BHĐC tại các đơn vị kinh doanh đa cấp khác như Thiên Ngọc Minh Uy, Thiên Lộc, Unicity... Bộ Công Thương có nắm được những phản ánh này?

- Chúng tôi đã công khai đường dây nóng (0439387846) để nhận phản ảnh và có quy trình để xử lý các phản ảnh từ người dân và báo chí. Dựa trên các phản ảnh này, Cục QLCT đã tổ chức đoàn liên ngành, bao gồm cả cơ quan công an và quản lý thị trường, để kiểm tra một số công ty BHĐC. Một số đơn vị, dù không có phản ảnh nào của báo chí, cũng được đưa vào diện kiểm tra lần này, bởi đó là hoạt động bình thường, theo chức năng của Cục QLCT. Cũng xin thông tin thêm, trong đợt kiểm tra giữa năm 2015, Cục QLCT không chỉ xử phạt một công ty LKV mà còn nhiều đơn vị khác, với tổng tiền phạt trên 5 tỷ đồng. Các quyết định xử phạt này, như tôi đã trình bày, đã được công khai tới các Sở Công Thương để cùng phối hợp quản lý. Thí dụ, nếu có sự tái phạm, chắc chắn các sở và bộ sẽ không chỉ dừng ở mức xử phạt.

Cảm ơn ông.

Theo thông tin từ Hiệp hội Bán hàng đa cấp, trong tổng số 1.900 tỷ đồng thu được, LKV đã chi ra khoảng 1.100 -1.200 tỷ đồng để chi hoa hồng, duy trì bộ máy. Trong vụ việc LKV, thiệt hại thực của người dân bao nhiêu rất khó ước tính. 

Tin cùng chuyên mục

Robot hình người Trung Quốc mới nâng được 16kg mỗi tay. (Ảnh: Shanghai Kepler Robotics)

Robot hình người của Trung Quốc nâng được 16kg mỗi tay

(PLVN) - Shanghai Kepler Robotics của Trung Quốc đang gây chú ý với dòng robot hình người Forerunner tiên tiến. Mẫu robot mới nhất, Forerunner K2, với khả năng nâng vật nặng đáng kinh ngạc và trí tuệ nhân tạo vượt trội, hứa hẹn sẽ sớm có mặt tại các nhà máy, kho bãi và nhiều lĩnh vực khác.

Đọc thêm

Honda Việt Nam triệu hồi gần 2.700 xe CR-V e:HEV RS để kiểm tra, thay thế bơm nhiên liệu cao áp

Honda Việt Nam triệu hồi gần 2.700 xe CR-V e:HEV RS để kiểm tra, thay thế bơm nhiên liệu cao áp
(PLVN) - Công ty Honda Việt Nam (HVN) vừa thông báo về triển khai chiến dịch triệu hồi liên quan đến việc kiểm tra, thay thế bơm nhiên liệu cao áp cho kiểu loại xe CR-V e:HEV RS năm sản xuất 2023-2024 do HVN nhập khẩu và phân phối. Động thái này nhằm kiểm tra khả năng rò rỉ xăng, mùi xăng của bơm nhiên liệu cao áp khi động cơ hoạt động.

Giấc mơ đưa đồ chơi gỗ ‘Made in Vietnam’ vươn ra thế giới

Anh Phạm Vĩnh Hải và Phạm Công Nhất 2 nhà sáng lập Công ty Cổ phần đầu tư thương mại và sản xuất Hùng Cường (HUCUCO).
(PLVN) -  Từ ý tưởng trong phòng trọ 20m2, 2 chàng trai cựu sinh viên Bách Khoa đã và đang phát triển các dòng sản phẩm đồ chơi gỗ cho trẻ em gắn mác “Made in Vietnam”. Ước mơ một ngày không xa, những đồ chơi gỗ gắn liền với trẻ em Việt như: ô ăn quan, cờ caro, cờ cá ngựa... sẽ chiếm lĩnh thị trường trong nước và vươn ra thế giới.

Giá vàng nhẫn trơn lại tiếp tục tăng cao

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Giao dịch lúc 8h55 sáng nay – 20/11, giá vàng tiếp tục tăng ở cả thị trường trong nước và quốc tế. Giá vàng miếng SJC chạm mốc 85 triệu đồng/lượng, trong khi đó, giá vàng nhẫn vượt 8 5 triệu đồng/lượng.

Việt Nam đẩy mạnh phát triển AI và triển khai trợ lý ảo

Tuần lễ Số Quốc tế Việt Nam 2024 đã chính thức khai mạc. (Ảnh: T.A)
(PLVN) -  Việt Nam đang ưu tiên phát triển trợ lý ảo cho từng cơ quan nhà nước, mỗi cơ quan sẽ có trợ lý ảo của mình, tiến tới mỗi công chức có một trợ lý ảo. Việt Nam cũng đã và sẽ tiếp tục ưu tiên thúc đẩy các sáng kiến hợp tác khu vực và quốc tế trong lĩnh vực công nghệ số, kinh tế số, trong đó sẽ ưu tiên các chương trình hợp tác về AI, về phát triển và sử dụng trợ lý ảo.

Nỗ lực giảm chênh lệch giá vàng trong nước với thế giới

Giá vàng trong nước luôn duy trì mức chênh lệch từ 3 - 5 triệu đồng/lượng so với thế giới. (Nguồn: laodong.vn).
(PLVN) - Cùng với mức giá vàng trong nước khoảng 90 triệu đồng/lượng nhưng giá vàng thế giới ở 2 giai đoạn có 2 mức giá khác nhau, chênh lệch lên tới 300 USD/ounce, cho thấy nỗ lực kéo giảm mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới của Ngân hàng Nhà nước.

VinFuture công bố tuần lễ khoa học công nghệ và lễ trao giải 2024

Với chủ đề “Bứt phá Kiên cường”, Lễ trao giải VinFuture 2024 là một trong những sự kiện tâm điểm được đón chờ nhất của giới Khoa học Công nghệ toàn cầu.
(PLVN) - Ngày 18/11/2024 - Quỹ VinFuture chính thức công bố lịch trình Tuần lễ Khoa học Công nghệ và Lễ trao giải VinFuture 2024 diễn ra từ ngày 4 - 7/12/2024 tại Hà Nội, Việt Nam. Đây là chuỗi sự kiện tầm vóc quốc tế, hội tụ nhiều tên tuổi kiệt xuất thế giới trong các lĩnh vực trọng yếu như khoa học vật liệu, trí tuệ nhân tạo, ô nhiễm không khí và nghiên cứu môi trường… Đặc biệt, tâm điểm của chuỗi sự kiện là Lễ vinh danh các nhà khoa học có thành tựu xuất sắc, đang góp phần phụng sự cho cuộc sống của hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người trên trái đất.

Năm 'được mùa' với người nuôi cá tra

Năm 2024, ngành cá tra Việt Nam đạt kết quả đáng mừng cả về chất lượng và giá trị. (Ảnh: Ngọc Trinh)
(PLVN) - UBND tỉnh Đồng Tháp phối hợp Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) vừa tổ chức Hội nghị tổng kết ngành hàng cá tra năm 2024 và bàn giải pháp triển khai nhiệm vụ năm 2025.

Robot 'dụ dỗ bắt cóc' 12 robot khác khỏi phòng trưng bày

12 robot bị "bắt cóc" khỏi phòng trưng bày bởi một robot khác (Ảnh cắt từ video)
(PLVN) - Đoạn video ghi lại cảnh 12 robot cỡ lớn bị "dụ dỗ" và "bắt cóc" khỏi phòng trưng bày bởi một robot nhỏ hơn đã gây xôn xao mạng xã hội Trung Quốc. Sự việc tưởng chừng như dàn dựng này hóa ra lại là một thử nghiệm AI gây kinh ngạc.

Cà Mau đẩy mạnh kết nối xúc tiến thương mại sản phẩm nông, thủy sản

Cà Mau đẩy mạnh kết nối xúc tiến thương mại sản phẩm nông, thủy sản
(PLVN) - Ngày 15/11, tại UBND tỉnh Cà Mau, UBND tỉnh phối hợp Bộ Công thương tổ chức Hội nghị kết nối xúc tiến thương mại sản phẩm nông, thủy sản tỉnh năm 2024. Đây là sự kiện quan trọng thúc đẩy xúc tiến thương mại cho các sản phẩm chủ lực, sản phẩm OCOP, đặc sản của địa phương, kết nối với các kênh phân phối hiện đại và mở rộng thị trường xuất khẩu tiềm năng trong thời gian tới.

FPT Techday 2024 thu hút gần 10.000 người tham dự

FPT Techday 2024
(PLVN) - FPT Techday 2024 - Diễn đàn công nghệ quốc tế thường niên lớn nhất Việt Nam do Tập đoàn FPT tổ chức đã diễn ra trong hai ngày 13 và 14/11, tại Trung tâm triển lãm và sự kiện Thiskyhall, TP Thủ Đức, TP HCM.

Trình diễn ấn tượng, ô tô bay của Xpeng nhận hơn 2.000 đơn đặt hàng

Ô tô bay của Xpeng nhận hơn 2.000 đơn đặt hàng sau màn trình diễn ấn tượng (Ảnh: Car New China)
(PLVN) - Chiếc ô tô bay "Land Aircraft Carrier" của Xpeng, có giá 280.000 USD, đã thu hút sự chú ý lớn tại Triển lãm Hàng không Chu Hải với khả năng bay tự động và thiết kế module độc đáo. Hơn 2.000 đơn đặt hàng đã được ghi nhận, cho thấy tiềm năng to lớn của phương tiện di chuyển tương lai này.