Vật bất ly thân

Có lẽ tới lúc này, nhiều người mới bất ngờ trước khẳng định trên. Bởi bấy lâu nay, khi đi thuê trọ, không ít khách sạn giữ giấy tờ tùy thân của khách để “làm tin”. Thậm chí nhan nhản cửa tiệm ở một số thành phố lớn trưng biển quảng cáo “cầm cố CCCD”.

Theo giải thích của lãnh đạo Bộ Công an, người dân chỉ cần xuất trình CCCD để các cơ quan, khách sạn ghi chép thông tin về họ tên, số định danh. Khi cần thiết, các đơn vị sẽ đối chiếu với thông tin này. "Người dân vào khách sạn mà bị giữ thẻ CCCD, bị sử dụng để rút tiền lúc họ vắng mặt thì làm thế nào?", lãnh đạo Bộ Công an đặt vấn đề.

Giải thích thêm về dự án Luật CCCD (sửa đổi), lãnh đạo Bộ Công an cũng khẳng định thẻ CCCD không có chức năng hỗ trợ theo dõi, định vị, bởi trên thẻ không có sóng, tín hiệu. Thẻ căn cước cũng không phải là giấy chứng nhận công dân. Căn cước nhằm xác định thông tin cơ bản như anh là ai, tên tuổi, nguồn gốc; dùng để thực hiện giao dịch, thủ tục hành chính. Có những người bị tước quyền công dân nhưng vẫn cần có căn cước để phục vụ việc sở hữu tài sản của họ. Vì vậy, cách gọi CCCD không chính xác.

Lãnh đạo Bộ Công an cũng lập luận kinh phí xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là 3.000 tỷ đồng. Sắp tới, các cơ quan không cần tổng điều tra dân số, tiết kiệm cho ngân sách 1.500 tỷ đồng. Dữ liệu cũng kết nối với các ngành khác (BHYT, giấy phép lái xe, văn bằng chứng chỉ), phục vụ người dân trong nhiều thủ tục hành chính, "tiết kiệm hàng trăm nghìn tỷ đồng".

Đại diện Bộ Công an cũng cho rằng thẻ đã ứng dụng công nghệ mới, tiến bộ hơn nhiều nước. Mã số trên thẻ có thể dùng để đi máy bay cả trong nước và quốc tế. Thời gian tới, khi các nước ASEAN đàm phán xong, người dân có thể dùng CCCD thay hộ chiếu đi các nước Đông Nam Á.

Bổ sung ý kiến, một ĐBQH khác cho rằng với tên gọi Luật Căn cước, phạm vi điều chỉnh sẽ được mở rộng, ngoài công dân Việt Nam là người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch. Dự luật cũng bổ sung quy định cấp căn cước cho nhóm người gốc Việt Nam không có quốc tịch đang sinh sống ở trong nước.

Về quy định cấp căn cước cho người dưới 14 tuổi, dự thảo Luật mới khuyến khích chứ chưa bắt buộc. Thực tế, trẻ em cũng có rất nhiều hoạt động đòi hỏi phải có giấy tờ chứng thực, xác thực, từ đi học, đi khám bệnh, di chuyển bằng phương tiện công cộng. Giấy khai sinh hiện nay không có nhận diện, không có ảnh, không có sinh trắc; lại dễ bị hỏng, rách nát. Vì thế, thẻ căn cước sẽ khắc phục được các hạn chế trên và đáp ứng được tiêu chí dễ dùng, dễ sử dụng, dễ bảo quản.

Dự án Luật CCCD (sửa đổi) sẽ được Quốc hội thảo luận tại hội trường ngày 22/6 tới đây. Còn nhiều vấn đề bàn thảo cân nhắc, nhưng với những lập luận giải thích như trên của lãnh đạo Bộ Công an, cũng đã giúp dư luận và Quốc hội hiểu thêm về vấn đề, để cân nhắc ra một quyết sách đúng đắn, hợp lý nhất.