Áp thuế cao gần 6 lần
Thông cáo phát hành ngày 20/3, VASEP cho biết, từ tháng 9/2017, sau khi DOC công bố kết quả sơ bộ thuế chống bán phá giá (CBPG) lần thứ 13 đối với sản phẩm cá tra phi lê đông lạnh nhập khẩu (NK) từ Việt Nam với mức thuế 2,39USD/kg, bằng với mức thuế toàn quốc, đã khiến kim ngạch XK cá tra vào Mỹ sụt giảm liên tục. Cụ thể, kim ngạch XK mặt hàng này vào Mỹ trong năm 2017 giảm 11% so với năm 2016.
Như PLVN đã thông tin, ngày 20/3/2018, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã công bố kết quả cuối cùng của đợt xem xét hành chính lần thứ 13 (POR13) áp dụng đối với các lô hàng xuất khẩu trong giai đoạn từ 1/8/2015- 31/7/2016. Theo quyết định này mức thuế 3,87USD/kg được áp dụng cho Công ty Godaco - công ty được chọn để xem xét hồ sơ lần này. Tuy nhiên, dù chỉ có một công ty được chọn để xem xét hồ sơ, Bộ Thương Mại Hoa Kỳ vẫn áp dụng mức thuế này cho các DN còn lại.
Theo VASEP, so với mức 0,69 USD/kg của lần xem xét hành chính lần thứ 12 (POR12), mức thuế này đã tăng 5,61 lần. Đây là mức thuế cao nhất từ trước đến nay và cao hơn cả mức thuế toàn quốc 2,39 USD/kg mà Bộ Thương mại Hoa Kỳ áp dụng cho các công ty không được hưởng thuế suất riêng rẽ trong vụ kiện CBPG cá tra của Việt nam.
Đáng chú ý, qua 13 kỳ xem xét hành chính trong vụ kiện CBPG thì đây là lần đầu tiên DOC yêu cầu công ty Godaco thực hiện việc thay đổi cách kê khai hồ sơ có nhiều khác biệt so với các kỳ trước. Theo đó, công ty này đã nộp hồ sơ đúng hạn nhưng Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã không xem xét một cách đầy đủ dẫn đến việc áp dụng các yếu tố bất lợi có sẵn khiến cho mức thuế tính cho công ty tăng cao một cách vô lý.
Không những thế, Bộ Thương mại Hoa Kỳ cũng đã có những điều chỉnh thiếu cơ sở pháp lý khi áp dụng mức thuế suất được tính theo các yếu tố bất lợi có sẵn trở thành mức thuế trung bình cho các công ty có mức thuế suất riêng rẽ không được xem xét hồ sơ, bỏ qua các quy định thông thường khi đưa ra quyết định trong kết quả cuối cùng. “Và với cách tính này, DOC đã áp dụng mức thuế cao vô lý khiến các DN có rất ít cơ hội xuất khẩu cá tra phi lê vào Hoa Kỳ trong thời gian tới vì không thể đáp ứng số tiền ký quỹ quá cao theo mức thuế này”, Thông cáo VASEP nhấn mạnh.
Ngược với tiến trình tự do thương mại
Hiệp hội đại diện cho các DN chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam nói kết quả cuối cùng của đợt xem xét hành chính lần thứ 13 thể hiện sự không công bằng, trái với các quy định về Luật CBPG thông thường, đồng thời mang tính áp đặt và vô lý đối với các DN Việt Nam. Và cho rằng, đây là một việc chưa có tiền lệ, thể hiện sự áp đặt chủ quan thiếu cơ sở của DOC trong quá trình xem xét.
Hiệp hội VASEP và các DN phản đối quyết định thiếu công bằng này của DOC và đang xem xét tiến hành các thủ tục pháp lý cần thiết để khiếu kiện lên Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (CIT) trong thời gian sớm nhất để bảo đảm quyền lợi cho các DN Việt Nam. “Chúng tôi yêu cầu DOC phải xem xét một cách kỹ lưỡng các hồ sơ, dữ liệu đầy đủ mà DN Việt Nam đã cung cấp để làm cơ sở tính toán và đưa ra mức thuế chính xác và hợp lý cho các công ty tham gia đợt xem xét hành chính lần thứ 13 này” - Thông cáo viết.
Ông Trương Đình Hòe - Tổng thư ký VASEP nói ông không hiểu vì sao lại có mức thuế trên trời như vậy. Tuy nhiên ông Hòe nói đó là chuyện của từng DN sẽ được tiếp tục tìm hiểu. “Vấn đề quan trọng hiện nay là câu chuyện chung của cả ngành cá tra và chúng tôi đang chuẩn bị thủ tục về mặt pháp lý cho vụ kiện” - ông Hòe nói.
Theo các nhà XK thủy sản Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ, họ không bán phá giá cá tra và việc xuất khẩu cá tra Việt Nam vào Hoa Kỳ cũng không gây thiệt hại đến ngành công nghiệp cá nheo Mỹ, mà trái lại đã tạo ra nhiều công ăn việc làm cho ngành kinh doanh các sản phẩm cá tra Việt Nam tại Mỹ, đồng thời là nguồn cung cấp sản phẩm cá thịt trắng ổn định cho người tiêu dùng Mỹ với chất lượng tốt và giá cả phù hợp.
“Hoa Kỳ là một đối tác chiến lược của Việt Nam, quan hệ hai nước đã có những bước tiến đáng ghi nhận trong thời gian qua nhằm thúc đẩy tự do thương mại của hai quốc gia. Chúng tôi cho rằng quyết định này của DOC đi ngược lại tiến trình tự do thương mại, đồng thời ảnh hưởng tới quan hệ thương mại song phương Hoa Kỳ - Việt Nam”, đại diện các DN Xuất khẩu chế biến thủy sản Việt Nam khẳng định.
Không hiểu vì sao lại có mức thuế “trên trời”?
Ông Trương Đình Hòe - Tổng thư ký VASEP nói ông không hiểu vì sao lại có mức thuế trên trời như vậy. Tuy nhiên ông Hòe nói đó là chuyện của từng DN sẽ được tiếp tục tìm hiểu. “Vấn đề quan trọng hiện nay là câu chuyện chung của cả ngành cá tra và chúng tôi đang chuẩn bị thủ tục về mặt pháp lý cho vụ kiện”, ông Hòe nói.
