Văn Miếu - Quốc Tử Giám đón bức tranh gỗ kỷ lục “Vinh quy bái tổ”

 Bức tranh "Vinh quy bái tổ" được công nhận hai kỷ lục Việt Nam: Tranh điêu khắc thủ công Vinh quy bái tổ trên gỗ liền khối lớn nhất Việt Nam và Tranh gỗ Vinh quy bái tổ có số lượng nhân vật nhiều nhất Việt Nam. Đây là công trình nghệ thuật độc bản, thể hiện tinh thần tôn vinh truyền thống hiếu học và đạo lý tôn sư trọng đạo của dân tộc Việt Nam.

Tác phẩm được chế tác từ gỗ cẩm quý hiếm, có kích thước dài 8,33m, rộng 1,7m, dày 16cm, do nghệ nhân Bùi Trọng Lăng và cộng sự thực hiện. Bức tranh tái hiện hành trình khoa bảng của người xưa từ thuở học với thầy đồ, đến lều chõng đi thi Hương, thi Hội, thi Đình, đỗ đạt và được nhà vua ban ân trở về làng trong lễ Vinh quy bái tổ.

Lấy cảm hứng từ tiểu thuyết "Lều chõng" của Ngô Tất Tố, nghệ nhân Bùi Trọng Lăng khắc họa cả một xã hội xưa sinh động với "sĩ - nông - công - thương" và "ngư - tiều - canh - mục"; cùng cảnh sắc đặc trưng như Ngọ môn, điện Thái Hòa, Khuê Văn Các, cổng làng, giếng nước, sân đình... tạo nên bức trường ca bằng gỗ đầy sức sống.

Bố cục tác phẩm tuân thủ nguyên tắc mỹ thuật "Khí vận sinh động", tạo nên hình ảnh đoàn rước như rồng uốn lượn, biểu tượng đặc trưng của Thăng Long - Hà Nội. Trên nền gỗ liền khối, các chi tiết được chạm khắc công phu, tái hiện không khí lễ hội tưng bừng.

TS Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám đánh giá: "Việc đặt tác phẩm tranh gỗ "Vinh quy bái tổ" tại Nhà Thái Học, Văn Miếu - Quốc Tử Giám mang ý nghĩa đặc biệt sâu sắc. Đây là không gian giáo dục, văn hóa quan trọng bậc nhất của Thăng Long - Hà Nội, nơi tôn vinh hiền tài, đề cao sự học và lưu giữ truyền thống của đạo học Việt Nam. Tác phẩm đã trở thành điểm nhấn trong không gian Tiền đường Nhà Thái Học, giúp công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ hiểu rõ hơn đạo lý hiếu học, tôn sư trọng đạo và khát vọng phụng sự đất nước".

Sự hiện diện của bức tranh tại Nhà Thái Học là lời nhắc nhở về giá trị của trí tuệ Việt Nam. Đồng thời khẳng định sứ mệnh của Văn Miếu - Quốc Tử Giám trong việc gìn giữ, phát huy di sản văn hóa, khuyến khích học tập, khơi dậy tinh thần hiếu học, hun đúc nhân tài cho quốc gia.

Lễ đón nhận bức tranh gỗ "Vinh quy bái tổ" là dấu ấn đặc biệt trong hành trình bảo tồn và phát huy giá trị của di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Bức tranh là hình ảnh biểu trưng cho truyền thống hiếu học và sự vinh danh nhân tài, những giá trị cốt lõi mà Văn Miếu - Quốc Tử Giám đang bảo tồn và lan toả. Đây cũng là món quà văn hóa góp phần làm phong phú không gian trưng bày, tăng thêm sức hấp dẫn của các hoạt động giáo dục di sản, các hoạt động phát huy giá trị di tích, giúp thế hệ trẻ cảm nhận rõ hơn tinh thần "uống nước nhớ nguồn", "tôn sư trọng đạo", phát huy giá trị văn hóa, khuyến học và tôn vinh hiền tài.