CHUNG TAY PHÒNG, CHỐNG TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ

'Văn hóa giao lưu' khiến tỷ lệ người Việt hút thuốc lá vẫn cao

Việt Nam vẫn là một trong 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới (Ảnh: Minh Trang)
Việt Nam vẫn là một trong 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới (Ảnh: Minh Trang)
0:00 / 0:00
0:00

(PLVN) - Bên cạnh việc giải tỏa căng thẳng, chưa nhận thức đầy đủ về tác hại của thuốc lá thì áp lực từ giao tiếp xã hội, văn hóa giao lưu cũng là một trong những nguyên nhân làm tăng tỷ lệ hút thuốc lá ở Việt Nam.

Tỷ lệ hút thuốc ở Việt Nam đang ở mức báo động

Trong những vấn đề xã hội đáng lo ngại hiện nay, thuốc lá là một vấn đề nổi cộm. Việc sử dụng thuốc lá mang lại nhiều ảnh hưởng đến tiêu cực cho sức khỏe cộng đồng, cũng như gây ra gánh nặng tài chính cho các hộ gia đình. Thế nhưng, dù đã có rất nhiều cảnh báo, thậm chí cả quy định, nhưng tình trạng sử dụng thuốc lá ở Việt Nam vẫn đang ở mức đáng báo động.

Những năm qua, với những nỗ lực của Bộ Y tế và các bộ, ngành, địa phương, công tác phòng chống tác hại của thuốc lá đạt được những kết quả quan trọng. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn là một trong 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới và là quốc gia đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN có số người trưởng thành hút thuốc lá cao nhất chỉ sau Indonesia và Philippines.

Việc sử dụng thuốc lá sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con người. Theo Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm thế giới có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá và dự báo đến năm 2030 sẽ tăng hơn 70.000 người tử vong/năm nếu các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá hiệu quả không được thực hiện.

Tại Việt Nam, những căn bệnh của con người có tới 25 căn bệnh liên quan đến thuốc lá có nguy cơ gây tử vong hàng đầu như đột quỵ, bệnh mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi. Trong đó, tỷ lệ bệnh nhân khi hút thuốc lá có nguy cơ bị ung thư phổi lên tới 96,8%. Hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế. Theo ước tính sơ bộ của Hội Kinh tế Y tế Việt Nam năm 2022, tổng chi phí liên quan đến khám chữa bệnh, ốm đau và tử vong sớm do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá là 108.000 tỷ đồng một năm.

Số liệu báo cáo nghiên cứu của Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá Việt Nam cho thấy, năm 2015 tỷ lệ người trưởng thành (từ 15 tuổi trở lên) hút thuốc lá chiếm 22.5%, trong đó, tỷ lệ nam hút thuốc lá chiếm 45,3% và nữ chiếm 1.1%. Năm 2023, tỷ lệ người tuổi trưởng thành hút thuốc lá chiếm 20,2% (giảm 2,5% so với năm 2015), trong đó, tỷ lệ nam hút thuốc lá chiếm 38,9% và nữ chiếm 1.5%. Tỷ lệ người trưởng thành hút thuốc lá năm 2023 so với năm 2015 có giảm tuy nhiên tỷ lệ giảm không đáng kể.

Nhiều nguyên nhân khiến tỷ lệ hút thuốc lá gia tăng

Theo các nghiên cứu, tỷ lệ người hút thuốc lá tại Việt Nam vẫn còn cao, nguyên nhân do một số người tìm đến thuốc lá muốn giải tỏa áp lực tinh thần trong cuộc sống. Bởi trong thuốc lá có những hoạt chất hóa học có tác dụng làm tê liệt tạm thời hệ thần kinh. Chính vì vậy, khi căng thẳng và áp lực một số cá nhân vô tình hút thuốc lá và dẫn đến hình thành thói quen hằng ngày trong cuộc sống. Đồng thời, trong thuốc lá còn có nicotine có khả năng gây nghiện nên một số người khi đã hút thuốc thì rất khó để bỏ, thậm chí tần suất sử dụng thuốc lá còn có xu hướng gia tăng.

Nguyên nhân tiếp theo gây ra tình trạng hút thuốc lá ở Việt Nam như hiện nay là do văn hóa giao lưu. Tại cộng đồng vẫn tồn tại việc mời nhau điếu thuốc lá tưởng chừng như đơn giản và là một phép lịch sự đã vô tình khiến nhiều người tiếp xúc với thuốc lá và quen dần với chúng. Đặc biệt, ở lứa tuổi thanh thiếu niên đang có hiện tượng hút thuốc lá để thể hiện bản thân và xu hướng thuốc lá đang dần xâm nhập mạnh mẽ vào giới trẻ, nhất là lứa tuổi học sinh.

Ngoài những nguyên nhân trên, có một nguyên nhân chính dẫn đến tỷ lệ hút thuốc lá gia tăng do người dân chưa nhận thức được những hậu quả nghiêm trọng mà thuốc lá gây ra cho sức khỏe cộng đồng.

Để hạn chế và giảm tỷ lệ hút thuốc lá tại cộng đồng, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 568 ngày 24/5/2023 về việc phê duyệt Chiến lược Quốc gia phòng, chống tác hại thuốc lá đến năm 2030 và Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá nhằm giảm cung cấp và giảm sử dụng các sản phẩm thuốc lá. Tăng thuế thuốc lá theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới chiếm 70 – 75% giá bán lẻ các sản phẩm thuốc lá.

Đối với cộng đồng, mỗi cá nhân cần nâng cao nhận thức về những tác hại nghiêm trọng của thuốc lá và chủ động hạn chế sử dụng dưới mọi hình thức. Những người đã có thói quen sử dụng thuốc lá nên tìm cách thay thế bằng các sản phẩm hỗ trợ như kẹo cao su, viên ngậm... Mỗi người cần tránh rủ rê, lôi kéo người khác hút thuốc; không khuyến khích thanh thiếu niên tiếp cận thuốc lá; đồng thời không hút thuốc tại nơi công cộng hoặc trong phòng kín nhằm bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người xung quanh.

Đối với các cơ quan, ban, ngành, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền và tổ chức các chương trình giáo dục về tác hại của thuốc lá trong công sở, trường học… nhằm góp phần thay đổi nhận thức của người dân một cách bền vững.

Tin cùng chuyên mục

Các đại biểu tham dự tại hội thảo.

Mục tiêu dài hạn là mọi người dân Việt Nam đều được khám chữa bệnh miễn phí

(PLVN) -  Bộ Y tế đang xúc tiến sửa đổi toàn diện Luật Bảo hiểm y tế (BHYT), với mục tiêu dài hạn là mọi người dân Việt Nam đều được khám chữa bệnh (KCB) miễn phí. Đây là bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa định hướng “phát triển y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả và bền vững”.

Đọc thêm

Thu hồi 9 sản phẩm của Công ty Linh Anh

Sản phẩm ZUNYA COLLAGEN 3D PERFECT WHITENING CREAM MAKE UP bị thu hồi để tiêu hủy do có công thức không đúng như hồ sơ đã công bố và có nhãn ghi công dụng không phù hợp với hồ sơ công bố.
(PLVN) -  9 loại mỹ phẩm Công ty TNHH Thương mại tổng hợp & Dịch vụ Linh Anh bị thu hồi do có công thức không đúng với hồ sơ công bố và nhãn ghi công dụng sai lệch

Bộ Y tế nỗ lực bảo vệ người tiêu dùng trước vấn nạn hàng giả

Sản phẩm sữa giả do Bộ Công an công bố. Ảnh: VOV
(PLVN) - “Để giải quyết vấn đề này, Chính phủ đang tiến hành sửa Luật An toàn thực phẩm, chúng tôi đã tham mưu cho lãnh đạo Bộ Y tế trình Chính phủ sửa đổi Nghị định số 15/2018/NĐ-CP và các văn bản quy phạm pháp luật theo hướng thắt chặt quản lý và khắc phục những tồn tại hiện nay. Chúng tôi cũng kiến nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tăng cường đầu tư về nhân lực và kinh phí cho công tác hậu kiểm”, bà Trần Việt Nga, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho hay.

Lâm Đồng rà soát quy trình mua sắm, cung ứng thuốc

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng được yêu cầu rà soát lại quy trình mua sắm, cung ứng thuốc; đảm bảo việc sử dụng thuốc có hóa đơn, chứng từ đầy đủ, rõ ràng về nguồn gốc, được cấp phép lưu hành.

Tăng mạnh thuế thuốc lá - Giải pháp đột phá trong 'cuộc chiến' bảo vệ sức khỏe cộng đồng

Quang cảnh hội thảo
(PLVN) -  ​​Tại Hội thảo chia sẻ thông tin về hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá tại Hà Nội, sáng 8/5, các chuyên gia nhấn mạnh, tăng thuế thuốc lá không chỉ giúp giảm tỷ lệ hút mà còn là công cụ kinh tế để thúc đẩy mục tiêu sức khỏe cộng đồng. Việt Nam cần có lộ trình tăng thuế đủ mạnh, thay vì điều chỉnh nhỏ giọt như trước đây.

Quảng Nam tích cực hành động vì cộng đồng không khói thuốc

Ảnh minh họa: PV
(PLVN) - Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5/2025) và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (25 – 31/5/2025), UBND tỉnh Quảng Nam mới ban hành công văn đề nghị các cơ quan, tổ chức và toàn thể người dân trên địa bàn tích cực tham gia các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức, góp phần xây dựng môi trường sống trong lành, không khói thuốc.

Hội thảo chia sẻ thông tin về hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá

Ảnh minh hoạ: Việt Vũ.
(PLVN) - Nhằm truyền thông đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội về cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và thực thi các chính sách hiệu quả trong hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) tổ chức Hội thảo chia sẻ thông tin về hoạt động Phòng, chống tác hại của thuốc lá vào ngày mai, 8/5, tại Khách sạn La Thành, Hà Nội.

Cảnh báo căn bệnh hiếm gặp xuất hiện ở Việt Nam

Giun rồng Dracunculus – một căn bệnh ký sinh trùng hiếm gặp, nguy hiểm, từng được loại trừ tại Việt Nam. Ảnh: Trung tâm Y tế huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ
(PLVN) - Thông tin từ Trung tâm Y tế huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ, đơn vị này vừa tiếp nhận một bệnh nhân nhiễm giun rồng Dracunculus – một căn bệnh ký sinh trùng hiếm gặp, nguy hiểm, từng được loại trừ tại Việt Nam.

Thanh tra Bộ Y tế xử phạt 6 công ty

Ảnh minh họa: Ngọc Nga
(PLVN) - Thanh tra Bộ Y tế vừa ban hành 6 quyết định xử phạt hành chính đối với 6 công ty do đã thực hiện các hành vi vi phạm hành chính lĩnh vực y tế. Tổng số tiền phạt hơn 360 triệu đồng.

Cấm thuốc lá điện tử: Chế tài yếu, luật chưa thành 'lá chắn'

Cấm thuốc lá điện tử: Chế tài yếu, luật chưa thành 'lá chắn'
(PLVN) - Dù đã có chủ trương cấm thuốc lá điện tử từ đầu năm 2025, nhưng nếu không bổ sung chế tài đủ mạnh, các hành vi sử dụng, chứa chấp hay tiếp tay kinh doanh vẫn có nguy cơ “lọt lưới”. Luật sư Nguyễn Văn Thịnh - Công ty Luật TNHH CNC Việt Nam cho rằng, cần khẩn trương sửa đổi Nghị định 117 theo hướng nâng mức phạt, bổ sung các quy định xử lý nghiêm mọi hành vi liên quan, nếu không, thuốc lá điện tử sẽ tiếp tục len lỏi trong giới trẻ, thách thức nỗ lực bảo vệ sức khỏe cộng đồng.