Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) vừa đăng tải toàn bộ nội dung dự thảo thông tư sửa 4 thông tư sau khi tiếp thu ý kiến của các tổ chức, cá nhân, các thành viên thị trường.
Trước đó, Thực hiện chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của Bộ Tài chính năm 2024, ngày 22/3/2024, UBCKNN đã đăng tải dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định về: Giao dịch chứng khoán (GDCK) trên hệ thống GDCK; bù trừ và thanh toán GDCK; hoạt động của công ty chứng khoán (CTCK) và công bố thông tin trên TTCK (dự thảo thông tư) trên Cổng thông tin điện tử (TTĐT) Chính phủ, Cổng TTĐT Bộ Tài chính và Cổng TTĐT UBCKNN (dự thảo tiếng Việt và tiếng Anh).
Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của 4 thông tư gồm: Thông tư 120/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống GDCK (Thông tư 120); Thông tư 119/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 quy định hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán GDCK (Thông tư 119); Thông tư 121/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 quy định về hoạt động của CTCK (Thông tư 121); và Thông tư 96/2020/TT-BTC ngày 16/11/2020 hướng dẫn công bố thông tin trên TTCK (Thông tư 96).
Sau thời gian đăng tải lấy ý kiến các đối tượng chịu sự tác động theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, UBCKNN đã tiếp thu, hoàn thiện dự thảo thông tư.
Nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền mặt
Theo đó, dự thảo dự kiến sẽ sửa đổi, bổ sung vào Thông tư 120 quy định nhà đầu tư phải có đủ tiền khi đặt lệnh mua chứng khoán, ngoại trừ các giao dịch sau: Giao dịch ký quỹ theo quy định tại Điều 9 Thông tư này; Giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh của nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN) là tổ chức theo quy định tại Điều 9a Thông tư này.
Dự thảo bổ sung Điều 9a sau Điều 9 quy định giao dịch mua cổ phiếu của NĐTNN là tổ chức. CTCK thực hiện đánh giá rủi ro thanh toán của NĐTNN là tổ chức để xác định mức tiền phải có khi đặt lệnh mua cổ phiếu (nếu có) theo thỏa thuận giữa CTCK và NĐTNN là tổ chức.
Trường hợp NĐTNN là tổ chức không thực hiện thanh toán đủ cho giao dịch mua cổ phiếu, nghĩa vụ thanh toán phần còn lại được chuyển cho CTCK nơi NĐTNN là tổ chức đặt lệnh thông qua tài khoản tự doanh.
CTCK được bán thỏa thuận trên hệ thống GDCK hoặc chuyển quyền sở hữu ngoài hệ thống GDCK theo quy định hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán GDCK đối với số cổ phiếu đã chuyển về tài khoản tự doanh của mình cho NĐTNN là tổ chức thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu chậm nhất vào ngày giao dịch liền kề sau ngày cổ phiếu được hạch toán vào tài khoản tự doanh của CTCK trong trường hợp giao dịch này không làm vượt quá hạn mức tối đa về tỷ lệ sở hữu của NĐTNN theo quy định pháp luật đối với cổ phiếu đó. Các khoản tài chính phát sinh khi thực hiện giao dịch được thực hiện theo thỏa thuận giữa CTCK và NĐTNN là tổ chức hoặc đại diện theo ủy quyền của NĐTNN là tổ chức.
Nhà đầu tư nước ngoài vẫn có xu hướng rót vốn vào Việt Nam
Ngoại trừ giao dịch được quy định tại khoản 3 Điều này, CTCK thực hiện bán cổ phiếu trên hệ thống GDCK. Các khoản tài chính phát sinh khi thực hiện giao dịch được thực hiện theo thỏa thuận giữa CTCK và NĐTNN là tổ chức hoặc đại diện theo ủy quyền của NĐTNN là tổ chức.
Ngân hàng lưu ký nơi NĐTNN là tổ chức mở tài khoản lưu ký chứng khoán chịu trách nhiệm thanh toán số tiền thiếu hụt và các chi phí phát sinh (nếu có) trong trường hợp xác nhận sai số dư tiền gửi của NĐTNN là tổ chức với CTCK dẫn tới thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu.
Dự thảo thông tư cũng bổ sung Điều 35a vào sau Điều 35 quy định về thanh toán giao dịch mua cổ phiếu của NĐTNN là tổ chức. Theo đó, NĐTNN là tổ chức đặt lệnh mua cổ phiếu phải có đủ tiền trên tài khoản trước thời điểm thành viên lưu ký phải chuyển tiền vào tài khoản tiền gửi của thành viên lưu ký tại ngân hàng thanh toán để thực hiện thanh toán GDCK. Việc bù trừ, thanh toán giao dịch mua cổ phiếu được thực hiện theo quy định pháp luật và quy chế của Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC).
Trường hợp NĐTNN là tổ chức đặt lệnh mua cổ phiếu không thực hiện thanh toán đủ theo quy định, Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) thực hiện chuyển nghĩa vụ thanh toán tiền giao dịch mua cổ phiếu còn lại của NĐTNN là tổ chức thành nghĩa vụ của CTCK nơi nhà đầu tư đặt lệnh mua cổ phiếu (qua tài khoản tự doanh của CTCK) tại ngày thanh toán.
 |
Kỳ vọng việc ban hành thông tư này sẽ tác động tích cực đến quá trình xét nâng hạng TTCK Việt Nam. |
Cùng với đó, dự thảo thông tư cũng sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 121. Sửa đổi khoản 8 Điều 16 như sau: Trường hợp khách hàng mở tài khoản lưu ký tại thành viên lưu ký không phải là thành viên giao dịch, thành viên giao dịch và thành viên lưu ký phải ký hợp đồng thỏa thuận trách nhiệm đảm bảo nguyên tắc thành viên giao dịch chịu trách nhiệm thực hiện lệnh giao dịch, thành viên lưu ký chịu trách nhiệm kiểm tra số dư tiền, chứng khoán của khách hàng và đảm bảo thanh toán cho khách hàng theo quy định pháp luật, trừ trường hợp CTCK nhận lệnh mua cổ phiếu của NĐTNN là tổ chức khi chưa đủ tiền.
Dự thảo cũng bổ sung quy định, CTCK nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu của NĐTNN là tổ chức không yêu cầu đủ tiền khi đặt lệnh phải tuân thủ hạn mức nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu; không nhận lệnh mua cổ phiếu của công ty mẹ của CTCK; không nhận lệnh mua cổ phiếu của chính CTCK.
CTCK phải xác định hạn mức nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu vào đầu ngày giao dịch và lưu giữ tài liệu, thông tin xác định hạn mức này. Hạn mức nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu được xác định như sau: Hạn mức nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu = các khoản có khả năng chuyển đổi thành tiền của CTCK nhưng không vượt quá hiệu số của 2 lần giá trị vốn chủ sở hữu của CTCK và dư nợ giao dịch ký quỹ chứng khoán.
Công bố thông tin và lộ trình công bố thông tin bằng tiếng Anh
Thông tư cũng sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 96 hướng dẫn công bố thông tin trên TTCK. Sửa đổi, bổ sung Điều 5 như sau quy định về ngôn ngữ công bố thông tin trên TTCK.
Theo đó, ngôn ngữ thông tin công bố trên TTCK là tiếng Việt. Tổ chức niêm yết, công ty đại chúng, Sở GDCK, VSDC thực hiện công bố thông tin đồng thời bằng tiếng Anh theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều này. Thông tin công bố bằng tiếng Anh phải bảo đảm thống nhất với nội dung thông tin công bố bằng tiếng Việt. Trường hợp có sự khác biệt hoặc có cách hiểu khác giữa thông tin bằng tiếng Việt và tiếng Anh thì thông tin bằng tiếng Việt là thông tin gốc để tham chiếu.
Tổ chức niêm yết, công ty đại chúng thực hiện công bố thông tin đồng thời bằng tiếng Anh theo lộ trình như sau: Tổ chức niêm yết, công ty đại chúng quy mô lớn công bố thông tin định kỳ đồng thời bằng tiếng Anh kể từ ngày 1/1/2025.
Tổ chức niêm yết, công ty đại chúng quy mô lớn công bố thông tin bất thường, công bố thông tin theo yêu cầu và công bố thông tin về các hoạt động khác của công ty đại chúng đồng thời bằng tiếng Anh kể từ ngày 1/1/2026.
Công ty đại chúng không thuộc đối tượng quy định tại điểm a, b khoản này công bố thông tin định kỳ đồng thời bằng tiếng Anh kể từ ngày 1/1/2027.
Công ty đại chúng không thuộc đối tượng quy định tại điểm a, b khoản này công bố thông tin bất thường, công bố thông tin theo yêu cầu và công bố thông tin về các hoạt động khác của công ty đại chúng đồng thời bằng tiếng Anh kể từ ngày 1/1/2028./.
