Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 29/4, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải - cho biết, trong thời gian gần đây, vấn đề năng lượng nói chung và xăng dầu, khí đốt nói riêng có sự xáo trộn lớn do tình hình chính trị, đặc biệt là xung đột Nga - Ukraine.
Tại Việt Nam hiện nay, việc cung ứng từ nguồn trong nước tại 2 nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn và Bỉm Sơn chiếm 70-75%. Như vậy, chúng ta chỉ nhập khẩu 25-30%.
Tuy nhiên, thị trường xăng dầu trong nước quý I/2022 có nhiều biến động bởi nguồn cung ứng xăng dầu trong nước chịu ảnh hưởng từ Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, đơn vị chiếm 35-40% thị phần cung bảo đảm cho thị trường trong nước nhưng đã phải giảm mạnh công suất sản xuất trong tháng 1 và đầu tháng 2, từ 100% xuống 85%, 60% rồi 55%, thậm chí có thời điểm phải dừng sản xuất.
Trong khi đó, tình hình địa chính trị đã khiến nguồn cung nhập khẩu gặp khó khăn, giá cả tăng, đặc biệt là chi phí về logistics, kể cả các nguồn cung bị hạn chế.
Trước bối cảnh này, liên Bộ Công Thương-Tài chính đã yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối chủ động nhập khẩu, có tính đến việc giảm công suất của Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn. Vì thế, trong quý I/2022, không xảy ra hiện tượng không đủ nguồn cung xăng dầu, vẫn bảo đảm xăng dầu cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Tính đến quý II/2022, sau khi làm việc với Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, xem xét quá trình sản xuất của Nhà máy và việc chưa bảo đảm cung ứng xăng dầu trong nước, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định 242 ngày 24/2/2022 về việc phân giao sản lượng nhập khẩu xăng dầu tăng thêm trong quý II/2022 cho 10 tư nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu để bổ sung nguồn thiếu hụt từ Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn.
Như vậy, trong quý II/2022, dù không tính đến lượng xăng dầu do Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn cung cấp, chúng ta vẫn bảo đảm nguồn cung. Đây cũng là nỗ lực cố gắng, trực tiếp chỉ đạo sát sao của Chính phủ và của liên Bộ Công Thương-Tài chính, các sở ngành cũng như các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu.
Quý III và IV sắp tới, Bộ Công Thương làm việc lại với Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, trên căn cứ cam kết của Nhà máy về việc cung ứng ở mức độ nào, Bộ sẽ ưu tiên mức độ đó để tiêu thụ trong nước. Phần còn lại, nếu thiếu sẽ tiếp tục phân giao cho các đầu mối kinh doanh xăng dầu để nhập khẩu bù vào lượng thiếu hụt của Nhà máy.
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải. |
Cũng liên quan dự trữ xăng dầu, Thứ trưởng Hải cho hay, có 2 nguồn dự trữ: thứ nhất là dự trữ trong doanh nghiệp. Đây là yêu cầu bắt buộc trong Nghị định 83 ngày 3/9/2014 và Nghị định 95 ngày 1/11/2021 của Chính phủ, có nghĩa là xăng dầu đầu mối dự trữ 20 ngày trong các kho, còn các doanh nghiệp cung ứng dự trữ 5 ngày.
Thứ hai, là dự trữ Nhà nước. Hiện nay do khả năng và ngân sách nhà nước còn hạn chế nên liên Bộ Công Thương-Tài chính đang bàn với các bộ, ngành liên quan để đề xuất những giải pháp phù hợp nhất với tình hình thực tế Việt Nam và ngân sách nhà nước để bảo đảm mức tối đa cho dự trữ xăng dầu phục vụ sản xuất kinh doanh và nhu cầu tiêu dùng của người dân.
Về giá xăng dầu, vấn đề đặt ra là làm thế nào để giảm giá xăng dầu? Theo công thức tính toán để tính ra giá xăng dầu hiện nay thì một là phụ thuộc vào giá thế giới. Hiện nay, kinh doanh xăng dầu cũng tiến tới tiệm cận thị trường, nghĩa là giá thế giới tăng, điều hành tăng và nhập khẩu; giá thế giới giảm, chúng ta cũng phải điều hành giảm để tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất kinh doanh và người tiêu dùng.
Trong suốt thời gian qua, liên Bộ Công Thương-Tài chính đã sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu liên tục. Do đó, mặc dù giá thế giới liên tục tăng nhưng mức tăng của chúng ta so với thế giới thấp hơn.
Hai là điều chỉnh về thuế. Vừa qua theo đề xuất của Quốc hội đã giảm thuế môi trường từ 1/4/2022 đến hết năm nay, đối với xăng giảm thuế này 2.000 đồng/lít, dầu 1.000 đồng/ lít.
Hiện nay, thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội, liên ngành Công Thương-Tài chính tiếp tục nghiên cứu và rà soát xem giảm được thêm thuế nào để phù hợp với tình hình chung, quan trọng là bảo đảm cho các doanh nghiệp sử dụng xăng dầu đầu vào cũng như nhu cầu người dân.