Uống nước giải khát tự chế: Cẩn thận!

Trà sữa, cocktail, nước giải khát tự pha chế như nước dâu, đá me... là những thức uống khoái khẩu của nhiều người trong mùa hè. Bị hấp dẫn bởi màu sắc, hương vị của nước uống, không mấy người quan tâm đến nguồn gốc và nguyên liệu làm nên chúng.

Ngại ngùng trà sữa

		Nhiều nơi pha chế trà sữa từ bột trà sữa và bột hương liệu không rõ nguồn gốc. (Ảnh có tính minh họa)

Vừa có tác dụng giải khát tức thì, thơm ngon và màu sắc bắt mắt, giá cả phải chăng, từ khoảng 5-10 nghìn đồng/ly, lại rất “thời thượng”, nên trà sữa với nhiều vị dưa lưới, sôcôla, dâu tây... nhanh chóng trở thành nước uống “ruột” của các cô cậu học trò vào mùa nắng nóng.

Sau sự việc sữa bột có chứa chất melamine rộ lên vào năm ngoái, các chủ hàng có bán bột trà sữa ở chợ Hàn, chợ Cồn trở nên e dè hơn khi giới thiệu cho khách mặt hàng này. Một người bán ban đầu chỉ đưa ra loại bột trà sữa đóng gói của Việt Nam, giá 45 nghìn đồng/gói gồm 20 túi trà nhỏ, nhưng khi nghe chúng tôi tỏ ý muốn mua để pha trà sữa bán, người này mang ra một bịch nilon lớn chứa hàng chục gói, có giá 55 nghìn đồng/gói 1 kg.

Theo chị, trà sữa được đựng trong các gói hút ẩm chân không, muốn pha bao nhiêu thì lấy ra bấy nhiêu. Với từng ấy bột, nếu khéo léo có thể pha trên 30 ly và thêm vào chút hương vị. Tuy nhiên, trên bao bì sản phẩm chỉ in các dòng chữ Trung Quốc, còn dán thêm một nhãn nhỏ màu trắng ghi cách pha chế, hoàn toàn không ghi nguồn gốc, xuất xứ hay thành phần và thời hạn sử dụng. Tình hình này diễn ra tương tự ở nhiều hàng quán khác trong chợ mà chúng tôi đến hỏi mua. Chủ hàng trà D. từng là đầu mối cung cấp bột trà sữa của Đà Nẵng tiết lộ: “Các cơ sở lớn ở Đà Nẵng chừ không bán nữa, chỉ có các hàng nhỏ lẻ là bán lai rai. Mấy tiệm trà sữa lớn đã biết cách mua hàng tận gốc với giá rẻ hơn nhiều so với mua qua người buôn”.

Chủ tiệm trà sữa F.T trên đường Ngô Thì Nhậm (Liên Chiểu) cho hay, bột trà sữa được mua với số lượng lớn từ một nguồn cung cấp ở Đài Loan. Ở khu chế biến của tiệm, các hương liệu dạng bột đủ màu trắng, tím, vàng, nâu... được đựng trong các hũ nhựa. Nhân viên pha chế trộn bột trà sữa và bột hương liệu, cho nước vào và lắc đều, sau đó thêm chút chất lỏng mà tôi không rõ là chất gì giúp ly nước dậy mùi thơm.

10 nghìn đồng: hơn nửa lít hương liệu

		Chai hương liệu sâm dứa (bên trái) 650ml chỉ có giá 10 nghìn đồng, bên cạnh là các loại quả được nhuộm đủ màu pha chế cocktail và thêm vào kem.

Có nơi pha bột trà sữa với hương liệu dạng lỏng mua ở các chợ. Một người bán ở chợ Cồn đem ra rất nhiều loại hương liệu đóng chai như sâm dứa, đá me, dâu... được sản xuất từ một cơ sở ở Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh. Giá các chai hương liệu rất rẻ, chỉ khoảng 10-18 nghìn đồng/chai loại 650ml. Theo người này, có thể dùng hương liệu này pha chế trà sữa hoặc pha nước uống đều được.

Cũng tại chợ Cồn, các hàng quán bày bán hàng loạt phụ liệu pha chế cocktail và thêm vào kem, trong đó bắt mắt nhất là các loại quả tương tự như quả mơ được nhuộm màu xanh, vàng, đỏ tươi đựng trong các lọ thủy tinh lớn, không ghi nơi sản xuất và thời hạn sử dụng, chỉ được người bán quảng cáo là “sản xuất ở Hà Nội”, có giá 45 nghìn đồng/kg.

Ông Nguyễn Minh Tiến, Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP thành phố cho biết, chi cục sẽ tiến hành kiểm tra việc buôn bán các loại bột, phụ liệu không rõ nguồn gốc trong các chợ. “Còn nguyên liệu ở các tiệm trà sữa, theo như điều tra của chúng tôi trước đây, được chủ yếu nhập từ nước ngoài nhưng đều có chứng từ nhập khẩu”, ông Tiến nói. Cũng theo ông, việc kiểm tra nhiều cơ sở sản xuất, phân phối hương liệu tại TP. Đà Nẵng vừa qua cho thấy, 100% các cơ sở đều không có Giấy chứng nhận ATVSTP và nhân viên chưa được tập huấn, khám sức khỏe theo quy định. Đặc biệt, một số loại hương liệu đã hết hạn sử dụng và chưa được công bố tiêu chuẩn phù hợp với quy định của Bộ Y tế về danh mục các chất phụ gia được sử dụng trong thực phẩm.

“Các hương liệu được sử dụng trong nước giải khát hiện nay là chất phụ gia thực phẩm chứ không phải thực phẩm, chỉ để tạo hương vị chứ không có tác dụng dinh dưỡng. Người tiêu dùng nên hạn chế uống nước giải khát có hương liệu, nếu lạm dụng, lâu ngày một số hoạt chất có hại sẽ tích tụ gây đột biến tế bào, làm hư hại gan, thận...”, ông Tiến khuyến cáo.

Bài và ảnh: HẰNG VANG