Đoàn kiểm tra liên ngành về khai thác khoáng sản của tỉnh Quảng Nam đã có chuyến kiểm tra thực tế về tình hình khai thác cát trái phép tại địa bàn sông Ly Ly. Tại các điểm kiểm tra, tình hình khai thác cát trái phép vẫn diễn ra và chính quyền UBND xã Quế Phú có dấu hiệu “ngầm” tiếp tay cho đơn vị khai thác.
Những người trực tiếp khai thác và cán bộ địa chính xã Quế Phú có mặt tại hiện trường đều xác nhận, việc khai thác và vận chuyển cát nhằm phục vụ cho công trình đường giao thông nông thôn, đoạn Quốc lộ 1A - thôn 9, xã Quế Phú đi xã Quế Cường, huêyn Quế Sơn, do Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư.
Ông Trần Hữu Mai, cán bộ Địa chính xã Quế Phú xác nhận: “Địa phương thống nhất cho lấy cát vì tuyến đường này làm gần xong rồi, chỉ còn 2 đoạn nữa nên chúng tôi tạo điều kiện cho khai thác”.
Ngoài điểm khai thác cát tại thôn 3, Đoàn công tác kiểm tra thực tế dọc sông Ly Ly và phát hiện một số điểm diễn ra tình trạng tương tự.
Theo báo cáo của chính quyền địa phương huyện Quế Sơn, việc khai thác cát tại địa bàn sông Ly Ly chủ yếu là các hộ gia đình với quy mô nhỏ lẻ để phục vụ cho xây dựng bê tông hóa nông thôn, giao thông nội đồng và nhân dân tự khai thác để xây dựng nhà ở.
Tuy nhiên, tại hiện trường Đoàn thanh tra đã phát hiện nhiều xe cẩu, xe múc của Công ty Cổ phần xây dựng và Dịch vụ tư vấn 727 đang ồ ạt khai thác cát.
Ông Trần Hữu Mai, cán bộ Địa chính xã Quế Phú xác nhận: “Địa phương thống nhất cho lấy cát vì tuyến đường này làm gần xong rồi, chỉ còn 2 đoạn nữa nên chúng tôi tạo điều kiện cho khai thác”.
Ngoài điểm khai thác cát tại thôn 3, Đoàn công tác kiểm tra thực tế dọc sông Ly Ly và phát hiện một số điểm diễn ra tình trạng tương tự.
Theo báo cáo của chính quyền địa phương huyện Quế Sơn, việc khai thác cát tại địa bàn sông Ly Ly chủ yếu là các hộ gia đình với quy mô nhỏ lẻ để phục vụ cho xây dựng bê tông hóa nông thôn, giao thông nội đồng và nhân dân tự khai thác để xây dựng nhà ở.
Tuy nhiên, tại hiện trường Đoàn thanh tra đã phát hiện nhiều xe cẩu, xe múc của Công ty Cổ phần xây dựng và Dịch vụ tư vấn 727 đang ồ ạt khai thác cát.
Khi Đoàn tiến hành kiểm tra giấy phép khai thác, các chủ xe này đã không xuất trình được giấy phép khai thác.
Nhiều xe tải vận chuyển cát khi bị lực lượng chức năng kiểm tra cũng không xuất trình được giấy tờ nguồn gốc cát.
Nhiều xe tải vận chuyển cát khi bị lực lượng chức năng kiểm tra cũng không xuất trình được giấy tờ nguồn gốc cát.
Nhiều bãi cát đã bị khai thác với diện tích lớn, hàng loạt cây cối 2 bên bờ sông bị trốc gốc, chỉ còn trơ rễ.
Điều đáng nói nhất ở đây là sự bất cập trong khâu quản lý, giám sát họat động khai thác cát của địa phương.
Trực tiếp là chính quyền thôn, xã đã không làm hồ sơ, thủ tục trình cấp có thẩm quyền theo quy định, mà “ngầm” cho chủ trương khai thác và giao cho thôn quản lý, thu phí.
Ông Đồng Phước Thoại, Chủ tịch UBND xã Quế Phú chống chế: “Tình trạng khai thác cát trái phép ở địa phương là không có, địa phương chỉ cho khai thác để làm giao thông nội đồng và xây dựng công trình ở địa phương chứ không đem kinh doanh và thu về lợi nhuận nào”.
Trao đổi với chúng tôi, ông Doãn Văn Thanh, Trưởng phòng Khoáng sản, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam khẳng định: “Hoạt động khai thác cát của Công ty Cổ phần xây dựng và Dịch vụ tư vấn 727 tại khu vực sông Ly Ly khi chưa có hồ sơ, thủ tục của UBND xã trình cấp có thẩm quyền xem xét là sai với quy định và cần phải xử lý kịp thời”.
Ông Doãn Văn Thanh cho biết thêm, theo nguyên tắc xã Quế Phú phải có văn bản trình cơ quan cấp trên để xét duyệt, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hoàn tất thủ tục xin khai thác cát tại sông Ly Ly, chứ không phải tự ý khai thác một cách tùy tiện như thế này.
Theo quy định, khi thôn hoặc đơn vị có nhu cầu về cát phục vụ chương trình bê tông hóa giao thông nông thôn, thì phải lập phương án trình UBND. Trên cơ sở đó, UBND xã trình cấp có thẩm quyền xem xét và giải quyết phù hợp với tình hình thực tế về địa điểm, thời gian khai thác và khối lượng cát sử dụng phục vụ công trình.
Tuy nhiên, tại xã Quế Phú và xã Hương An cho thấy, quy trình này chưa được thực hiện. Cấp xã đã tự ý cho phép đơn vị thi công khai thác mà không cần hồ sơ, thủ tục.
Riêng đối với việc khai thác cát xây dựng nhà ở của dân, hầu như địa phương không có một sự quản lý nào. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng khai thác cát trái phép tại sông Ly Ly xảy ra trong thời gian qua.
Tấn Châu – Xuân Hiếu
Điều đáng nói nhất ở đây là sự bất cập trong khâu quản lý, giám sát họat động khai thác cát của địa phương.
Trực tiếp là chính quyền thôn, xã đã không làm hồ sơ, thủ tục trình cấp có thẩm quyền theo quy định, mà “ngầm” cho chủ trương khai thác và giao cho thôn quản lý, thu phí.
Ông Đồng Phước Thoại, Chủ tịch UBND xã Quế Phú chống chế: “Tình trạng khai thác cát trái phép ở địa phương là không có, địa phương chỉ cho khai thác để làm giao thông nội đồng và xây dựng công trình ở địa phương chứ không đem kinh doanh và thu về lợi nhuận nào”.
Trao đổi với chúng tôi, ông Doãn Văn Thanh, Trưởng phòng Khoáng sản, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam khẳng định: “Hoạt động khai thác cát của Công ty Cổ phần xây dựng và Dịch vụ tư vấn 727 tại khu vực sông Ly Ly khi chưa có hồ sơ, thủ tục của UBND xã trình cấp có thẩm quyền xem xét là sai với quy định và cần phải xử lý kịp thời”.
Ông Doãn Văn Thanh cho biết thêm, theo nguyên tắc xã Quế Phú phải có văn bản trình cơ quan cấp trên để xét duyệt, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hoàn tất thủ tục xin khai thác cát tại sông Ly Ly, chứ không phải tự ý khai thác một cách tùy tiện như thế này.
Theo quy định, khi thôn hoặc đơn vị có nhu cầu về cát phục vụ chương trình bê tông hóa giao thông nông thôn, thì phải lập phương án trình UBND. Trên cơ sở đó, UBND xã trình cấp có thẩm quyền xem xét và giải quyết phù hợp với tình hình thực tế về địa điểm, thời gian khai thác và khối lượng cát sử dụng phục vụ công trình.
Tuy nhiên, tại xã Quế Phú và xã Hương An cho thấy, quy trình này chưa được thực hiện. Cấp xã đã tự ý cho phép đơn vị thi công khai thác mà không cần hồ sơ, thủ tục.
Riêng đối với việc khai thác cát xây dựng nhà ở của dân, hầu như địa phương không có một sự quản lý nào. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng khai thác cát trái phép tại sông Ly Ly xảy ra trong thời gian qua.
Tấn Châu – Xuân Hiếu