Suốt 5 năm làm công nhân kiếm tiền
Zhang Xin sinh ra vào thập niên 1960 tại Bắc Kinh Trung Quốc. Thời thơ ấu từng phải sống trong một căn nhà tồi tàn ở ngoại ô của Bắc Kinh, Trung Quốc và phải ăn uống kham khổ với những suất cơm dành cho công nhân tại đây. Kinh tế gia đình Zhang Xin khi đó phụ thuộc vào cha và anh trai, những người phải ở lại Bắc Kinh để lao động kiếm sống, còn cô bé cùng mẹ trở về quê để làm công nhân.
Trong khoảng thời gian suốt 5 năm, Zhang làm công nhân trong các nhà máy và lưu chuyển khắp nơi để kiếm tiền. Mỗi ngày, bà làm việc tới 12 ca và chắt chiu từng đồng từng hào kiếm được từ đây.
May mắn, khi chuyển tới Hong Kong, Zhang có cơ hội sang Anh du học. Mặc dù không hề biết nói tiếng anh nhưng để nuôi dưỡng giấc mơ học tập và thoát khỏi kiếp sống cơ cực của một công nhân, bà quyết đánh cược để tìm đến “vùng đất mới”. Nữ tỷ phú vẫn nhớ đêm đầu tiên ở trời Âu, bà ngồi trên chiếc vali với những giọt nước mắt tuôn trào bởi “tôi thật sự cảm thấy sợ hãi”.
Để kiếm tiền theo đuổi giấc mơ, bà xin làm nhân viên tại cửa hàng ăn của một đôi vợ chồng Trung Quốc đồng hương. Với vốn tiếng Anh ít ỏi của mình, bà chỉ nói được vài từ cơ bản để bán hàng. Thời gian đó, bà thường giải trí bằng chương trình tranh luận của thủ tướng Anh Margaret Thatcher.
“Tôi nhớ rất rõ là mình hoàn toàn bị ấn tượng và tự hỏi làm thế nào mà bà ấy có thể nói chuyện hay đến thế khi tranh luận với hàng trăm người đàn ông xung quanh, bà ấy thật dũng cảm và tuyệt vời!”. Kể từ đó, Margaret Thatcher trở thành hình mẫu lí tưởng của cuộc đời bà Zhang. Đáp lại mọi nỗ lực, người phụ nữ Trung Quốc nhỏ bé giành được học bổng và là cử nhân Kinh tế tại Sussex University và thạc sĩ phát triển Kinh tế tại đại học Cambridge.
Sau khi tốt nghiệp, bà được Barings Plc tại Hồng Kông mời về làm việc. Tuy nhiên, chỉ làm ở đây một thời gian ngắn, bà đã chuyển đến Goldman Sachs và bắt đầu làm việc cho các ngân hàng đầu tư tại New York. Sau khi giúp nhiều công ty Trung Quốc bước đi xa hơn, có một điều gì đó thôi thúc khiến bà muốn trở lai quê hương.
Lực đẩy cuối cùng chính là khi bà gặp chồng - ông Pan Shiyi lúc đó là một nhà phát triển bất động sản nhưng chưa từng rời khỏi Trung Quốc. Hai người có một cuộc tình rất chóng vánh. Chỉ bốn ngày sau khi gặp gỡ, ông Pan đã cầu hôn bà: “Em nên làm vợ của anh”. Cả hai đã quyết định kết hôn.
Những công trình làm nên tên tuổi
Năm 1995, Zhang Xin thành lập công ty bất động sản Hongshi (sau này đổi tên thành SOHO China) cùng với chồng - người hiện giờ là chủ tịch công ty còn bà là giám đốc điều hành.
Zhang Xin được mệnh danh là “nữ doanh nhân kiến tạo thành phố Bắc Kinh” bởi bà thường hợp tác với những kiến trúc sư nổi danh từ khắp nơi trên thế giới để xây loạt tòa nhà khác biệt và nổi bật giữa “rừng cao ốc” tại Bắc Kinh.
Cụ thể, cùng với 50.000m2 vườn cây xanh, tòa nhà cong Galaxy SOHO và Wangjing SOHO với những tòa tháp văn phòng có hình dạng kỳ lạ là 2 công trình nổi bật trong số nhiều dự án ở Bắc Kinh và Thượng Hải có tổng diện tích 16,8 triệu m2 mà bà Zhang Xin đã xây dựng. Cả 2 tòa nhà này đều do kiến trúc sư nổi tiếng thế giới Zha Hadid thiết kế. Với những dấu ấn đó, nữ tỉ phú được mệnh danh là “người tô màu cho Bắc Kinh”.
 |
Một trong những công trình nổi tiếng bà Zhang Xin là tòa nhà cong Galaxy SOHO. |
Bà Zhang tạo dựng được tên tuổi với Commune by the Great Wall, khu biệt thự mà hiện nay đã trở thành khách sạn, nằm ở thung lũng cạnh bên Vạn Lý Trường Thành, cách Bắc Kinh 70km về phía Bắc. Dự án được thiết kế bởi 12 kiến trúc sư châu Á và mang về cho Zhang giải thưởng Bảo trợ kiến trúc tại triển lãm Venice Biennale năm 2002. “Trước đó tôi đã xây dựng rất nhiều tòa nhà. Nhưng Commune thực sự là định danh cho đam mê kiến trúc của tôi. Lần đầu đặt chân đến thung lũng này, tôi đã nghĩ đây là điểm lý tưởng để mời gọi các kiến trúc sư – những người muốn hiện thực hóa những thiết kế trong trí tưởng tượng của họ”, bà giải thích.
Zhang lập tức gửi thư đến 12 kiến trúc sư đang nổi từ Nhật, Thái Lan, Hong Kong, Singapore, Hàn Quốc và Trung Quốc. Vài người trong số đó còn chưa từng đặt chân tới Trung Quốc. Bà chỉ đưa ra thông điệp ngắn gọn: “Các bạn cứ thiết kế mọi thứ bạn muốn. Nhiệm vụ của tôi chỉ là xây nên chúng”.
Một số dự án khác của Zhang gồm khu dân cư và thương mại SOHO New Town ở phía đông Tháp China World Trade Center tại Bắc Kinh và Jianwai SOHO - khu tổ hợp 20 tòa tháp, vườn mái cùng 4 biệt thự. Bên cạnh đó, thành quả phải kể đến của bà còn có khu phức hợp Jianwai SOHO với 20 tòa tháp cao tầng, những khu vườn trên không và ba biệt thự, lần đầu được giới thiệu vào 2003.
Năm 2007, khi SOHO China niêm yết cổ phiếu và huy động được 1,9 tỷ USD, vợ chồng Zhang trở thành tỷ phú với tài sản 4 tỷ USD. Năm 2012, SOHO China tuyên bố thay đổi mô hình kinh doanh từ “xây - bán” sang “xây - giữ”, công ty xây dựng cao ốc để cho thuê thay vì bán đi như trước đây, đón đầu nhu cầu thuê văn phòng bùng nổ tại Bắc Kinh và Thượng Hải và nhằm mục đích giữ cho dòng tiền ổn định hơn. Theo báo cáo hằng năm của công ty, chiến lược này đã mang đến kết quả mảng doanh thu cho thuê năm 2016 là 1.511 triệu Nhân dân tệ (tương đương 225 triệu USD).
Ngoài Trung Quốc, gia đình Zhang còn đầu tư tại New York, Mỹ với 600 triệu USD mua cổ phần tại Park Avenue Plaza năm 2011 và hợp tác với một công ty đầu tư 1 tỷ USD vào xây dựng văn phòng cho General Motors vào năm 2013.
“Mục tiêu của tôi là xây nhà khắp thế giới”, Zhang chia sẻ. “Tôi muốn hợp tác với những kiến trúc sư tài năng và mang họ tới những thành phố trên khắp thế giới, nơi tôi chưa từng đặt chân tới”. Một trong những nơi hấp dẫn Zhang là châu Âu với các thành phố lâu đời như London, Paris và Berlin.
 |
Hình ảnh truyền cảm hứng của Zhang Xin. |
Thuộc top những nữ doanh nhân thành đạt nhất thế giới
Tính đến nay, cùng với chồng là Pan Shiyi, Zhang Xin có giá trị tài sản ước tính khoản 3,3 tỷ USD, thường được vinh danh trong top những nữ doanh nhân thành đạt nhất thế giới. Công ty bất động sản của bà nổi tiếng với những công trình sắc màu hóa thủ đô Bắc Kinh. Thế nhưng, trong suốt 20 năm chinh chiến trong ngành bất động sản, đến nay nữ doanh nhân 6x vẫn thường đích thân giám sát các công trình xây dựng. Bà thường làm những việc cỏn con như nhắc nhở nhân viên về chiếc ghế đã đặt sai vị trí. “Tôi luôn nhìn thấy các vấn đề, điều này có thể khiến các nhân viên không thoải mái. Nhưng tôi nghĩ đó mới chính là vai trò của tôi: Người bảo vệ những tiêu chuẩn và luôn hướng đến việc làm tốt nhất”.
Là một trong những nữ doanh nhân nổi tiếng nhất Trung Quốc, Zhang Xin có hơn 8 triệu người hâm mộ trên Sina Weibo, phiên bản twitter của Trung Quốc. Bà cũng giành được nhiều giải thưởng quốc tế có uy tín với vai trò là một người bảo trợ cho kiến trúc có tầm nhìn xa ở Trung Quốc và là một doanh nhân sáng tạo. Bà được trao giải Business Week's Stars vào năm 2004, giải thưởng nghệ thuật Montblanc trong năm 2004, giải thưởng đặc biệt Biennale di Venezia cho một bộ sưu tập kiến trúc có tên gọi Great Wall và hiện tại là Khách sạn Boutique.
Năm 2007, bà được Tạp chí Wall Street Journal bình chọn là “1 trong 10 phụ nữ nổi tiếng tại châu Á". Năm 2008, bà nằm trong danh sách những "phụ nữ quyền lực nhất thế giới" do Tạp chí Forbes bình chọn. Trong năm 2009, Zhang Xin đã được Forbes bình trọn "Top 10 tỷ phú nữ được ngưỡng mộ nhất" và Financial Times trao danh hiệu nằm trong "Top 50 phụ nữ nổi bật trong giới kinh doanh". Từ năm 2010 đến nay, năm nào bà cũng được Forbes bình chọn là một trong những "phụ nữ quyền lực nhất thế giới".
 |
Zhang Xin bên người bạn đời của mình. |
Bên cạnh đó, Zhang Xin còn là thành viên và lãnh đạo trẻ toàn cầu của Diễn đàn Kinh tế thế giới Davos, thành viên của Hội đồng Kinh doanh châu Á, thành viên Hội đồng quản trị của Hội đồng Quan hệ đối ngoại và là thành viên Hội đồng quản trị của Hội đồng tư vấn toàn cầu Harvard.
Mặc có khối tài sản cá nhân lên tới 2 tỷ USD, song Zhang Xin lại không phải là một người phô trương. Không hàng hiệu, không siêu xe…, bà luôn xuất hiện trước bạn với dáng vẻ bình dị nhất.
Nhận định về xu hướng thị trường bất động sản Trung Quốc 2015, Zhang Xin cho biết: “Tôi tự tin rằng, bất động sản Trung Quốc và thế giới trong năm nay sẽ có sắc thái tươi tắn hơn năm cũ. Các cơ hội có rất nhiều và các nhà đầu tư nên nắm chắc. Trong 2 tháng đầu năm 2015, thị trường đang tiếp tục tăng trưởng, dù chưa có nhiều thương vụ nổi bật, song xu hướng tăng là điều ai cũng có thể nhìn thấy. Mặc dù thị trường địa ốc luôn phải đối mặt với nhiều nguy cơ tiềm ẩn và phải đối phó với những khả năng bất ngờ, nhưng thách thức này luôn mang lại sự hứng khởi cho tôi và SOHO”.
Là nữ doanh nhân đi lên từ nghèo khó và nhận được nhiều hỗ trợ tài chính trong quá trình du học, Zhang trở thành nhà từ thiện lớn trong lĩnh vực giáo dục. Trước đó vào năm 2005, hai vợ chồng Zhang Xin thành lập SOHO China Foundation, một tổ chức từ thiện nhằm tạo ra các sáng kiến giáo dục tập trung vào xóa đói giảm nghèo. Năm 2014, Zhang thành lập quỹ học bổng SOHO China với 100 triệu USD dành để hỗ trợ tài chính cho sinh viên Trung Quốc tại các trường đại học như Yale và Harvard.
