Tự ý phá tường ranh giới giữa hai nhà
Tháng 7/2018, khi đập bỏ nhà cũ để xây nhà mới, ông Lê Thiện Đạt (khu phố 7, phường Phong Cốc) thấy đất nhà mình bị thiếu so với số liệu ghi trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN) nên đã tự ý đập bỏ bức tường ngăn cách nhà hàng xóm Vũ Hoàng Tuấn để “lấy thêm đất cho đủ diện tích”.
Cho rằng bức tường này đã tồn tại ổn định trên 15 năm (trước năm 2003), thể hiện ranh giới ổn định từ trước khi cả hai nhà được cấp GCN, ông Tuấn có đơn đề nghị UBND phường yêu cầu ông Đạt tạm dừng thi công để giải quyết mốc giới đất. Tuy nhiên, ông Đạt cho rằng đất đã có GCN, được cấp phép xây dựng nên vẫn tiếp tục thi công. Trước sự việc trên, UBND phường đã lập biên bản và tổ chức hòa giải giữa hai gia đình.
Tìm hiểu thêm, ông Tuấn phát hiện mình đã bị giả mạo chữ ký xác định ranh giới trong hồ sơ cấp GCN của bà Lê Thị Bình (chủ đất cũ nhà ông Đạt) vào năm 2012. Sáu năm sau, bà Bình chuyển nhượng đất cho ông Đạt theo nguyên trạng sử dụng (tức là chỉ giới hạn đến bức tường giáp ranh).
Tại các cuộc họp hòa giải sau đó, ông Lê Thiện Quang (nguyên cán bộ địa chính phường) đã thừa nhận trách nhiệm khi để xảy sai sót trong quá trình đo đạc, lập hồ sơ cấp GCN và xin lỗi hai gia đình. Sau đó, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất (QSDĐ) TX Quảng Yên cũng đo đạc lại đất của hai gia đình, thể hiện hiện trạng đất của ông Tuấn giảm so với diện tích trong GCN và diện tích trong bản đồ năm 1996. Còn hiện trạng đất của ông Đạt giảm so với GCN, nhưng tăng so với diện tích trong bản đồ 1996.
Với trường hợp trên, một số luật sư cho biết, khoản 5 Điều 89 Luật Đất đai 2013 quy định, trường hợp có sự chênh lệch diện tích giữa số liệu đo đạc thực tế với số liệu ghi trên GCN đã cấp, mà ranh giới thửa đất đang sử dụng không thay đổi so với ranh giới thửa đất tại thời điểm có giấy tờ về QSDĐ, không có tranh chấp với những người sử dụng đất liền kề; thì khi cấp hoặc cấp đổi GCN, diện tích đất được xác định theo số liệu đo đạc thực tế.
Như vậy, trong vụ việc này, nếu không có tranh chấp thì cả hai nhà sẽ phải cấp đổi GCN theo đúng thực tế; vì diện tích đất này đã sử dụng ổn định từ trước khi được cấp GCN. Việc cấp GCN trước đây đã có sai sót khi ghi diện tích đất rộng hơn với hiện trạng lúc đó.
Còn nếu ông Đạt cho rằng mình bị ông Tuấn lấn chiếm thì cần khởi kiện vụ án “đòi quyền sử dụng đất” tại tòa án chứ không thể tự ý phá ranh giới để xây nhà sang đất hàng xóm được.
Mặt khác, về phía chính quyền địa phương, để sớm chấm dứt tranh chấp, khắc phục hậu quả, thì UBND phường cần kiến nghị cấp trên thu hồi GCN của cả hai nhà để cấp lại cho đúng diện tích, tạm dừng hiệu lực của giấy phép xây dựng và yêu cầu ông Đạt giữ nguyên hiện trạng, chờ giải quyết tranh chấp.
Chủ tịch phường có làm đúng trách nhiệm?
Cho rằng ông Vũ Văn Huy (Chủ tịch UBND phường Phong Cốc) đã thiếu trách nhiệm khi không đề xuất cấp trên có biện pháp đình chỉ xây dựng, để ông Đạt xây nhà lấn đất hàng xóm, ông Tuấn đã có đơn tố cáo lên thị xã Quảng Yên. Tuy nhiên, vào tháng 11/2019, UBND TX Quảng Yên có kết luận cho rằng, nội dung tố cáo này là không có cơ sở.
Còn ông Tuấn vẫn khẳng định ông Huy đã làm không đúng chức năng, nhiệm vụ nên đã để vụ việc phức tạp và khó khắc phục. Theo ông Tuấn, giả sử sau này, cơ quan chức năng kết luận ranh giới sử dụng đất là bức tường cũ thì ông Đạt phải phá nhà, trả đất và thiệt hại lúc này là rất lớn. “Nếu Chủ tịch phường làm đúng trách nhiệm, đề xuất cho dừng thi công và làm tốt công tác hòa giải để ông Đạt nhận rõ bản chất vụ việc thì đã hạn chế được thiệt hại này”, ông Tuấn nói.
Một nội dung tố cáo nữa được ông Tuấn đề cập là thái độ của chủ tịch phường khi tiếp xúc với công dân để hòa giải vụ việc. Theo đó, tại một buổi hòa giải, chủ tịch phường cho rằng ông Tuấn đã “mua đất vịt giời” và thách thức ông Tuấn đi kiện.
Về nội dung này, UBND TX Quảng Yên kết luận, “nội dung ông Tuấn phản ánh về việc ông Huy phát biểu tại các buổi đối thoại và tại nhà ông Tuấn (về nội dung: ông Huy tuyên bố tại buổi hòa giải là gia đình ông Tuấn mua đất vịt giời; ông Huy thách thức gia đình ông Tuấn kiện ông Huy và ông Huy có lời lẽ: ông giết người đã thoải mái chưa. Tiền đấy mà đi làm từ thiện chứ đừng dùng tiền đó mà đi giết người) có một phần đúng”.
Tuy nhiên, UBND TX Quảng Yên cho rằng “các nội dung này không mang tính xúc phạm đến ông Tuấn và không vi phạm các quy định trong quá trình giải quyết vụ việc của gia đình ông Tuấn”.
Không đồng ý với nhận định trên, ông Tuấn cho hay, một cán bộ lãnh đạo như ông Huy thì ngôn từ trong công việc phải thể hiện sự khách quan, đúng mực, tôn trọng và lắng nghe dân. Nhưng khi giải quyết vụ việc, ông Huy lại có ý bênh vực nhà ông Đạt và “chê bai”, bác bỏ QSDĐ nhà ông Tuấn, trong khi ông Tuấn đang bị hàng xóm đập tường, lấn đất. Được biết ông Tuấn đã có đơn khiếu nại kết luận của UBND TX Quảng Yên.
