Tuyến vận tải thuỷ Hải Phòng - Bạch Long Vĩ - Cần có đầu mối quản lý

Những năm qua, cùng với sự đi lên của thành phố, huyện đảo Bạch Long Vĩ có nhiều đổi mới; kinh tế- xã hội, an ninh- quốc phòng từng bước ổn định, phát triển. Nơi đây trở thành trung tâm nghề cá phía Bắc, có “làng thanh niên xung phong” giữa vịnh Bắc bộ. Gần 15 năm qua, kể từ khi thành lập huyện đảo Bạch Long Vĩ, tuyến vận tải thuỷ  từ đất liền Hải Phòng ra đảo luôn nhộn nhịp tàu thuyền ra vào chở người, hàng hoá tiếp sức cho quân dân huyện đảo. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có một đầu mối thống nhất quản lý tuyến vận tải quan trọng này.

 

                 Thực trạng tuyến vận tải thuỷ từ Hải Phòng ra Bạch Long Vĩ

 

Thời gian qua, không thể kể hết có bao nhiêu lượt tàu thuyền từ Hải Phòng ra đảo Bạch Long Vĩ và ngược lại phục vụ xây dựng, bảo vệ hòn đảo tiền tiêu của thành phố, vùng biển đất nước. Tại Hải Phòng có khá nhiều điểm xuất phát ra Bạch Long Vĩ như: Cảng Đông Hải,Cảng 128 HQ (hai bến này được Cục Hàng hải công bố cấp phép), cầu tàu của Vùng M Hải quân thuộc quyền quản lý quân sự; cầu khách Bến Bính- vốn là bến tạm do Sở Giao thông- Công chính cấp phép bến thuỷ nội địa. Các phương tiện từ Bạch Long Vĩ về Hải Phòng chủ yếu xuất phát từ cảng và khu neo đậu tàu thuyền do Bộ Quốc phòng, thành phố Hải Phòng và Tổng đội TNXP cùng đầu tư và hoạt động theo quyết định của UBND thành phố Hải Phòng. Điều đáng nói là các điều kiện bảo đảm an toàn khi các phương tiện hàng hải từ trước đến nay chưa được chú trọng, công tác quản lý tuyến chưa có đầu mối thống nhất. Trong khi điều kiện khí tượng thuỷ văn khu vực đảo Bạch Long Vĩ và trên tuyến vận tải thuỷ này rất khắc nghiệt, nguy hiểm cho người và tài sản trên phương tiện khi tàu gặp sự cố máy và mất liên lạc. Trên chiều dài 75 hải lý tuyến  vận tải thuỷ Hải Phòng- Bạch Long Vĩ  chỉ có đầu phía đất liền có hệ thống báo hiệu hàng hải theo tiêu chuẩn IAI.A, còn đầu Bạch Long Vĩ duy nhất có một đèn biển trên đảo do Công ty BĐATHH1 quản lý. Hiện tại, cảng và khu neo đậu tàu thuyền Bạch Long Vĩ chưa được khảo sát và lắp đặt báo hiệu hàng hải luồng ra, vào.

    Theo thống kê của Cảng vụ Hải Phòng, mỗi năm có hàng nghìn lượt phương tiện từ đất liền ra đảo, chưa kể lượng tàu thuyền khai thác thuỷ sản của ngư dân các tỉnh vào đảo tránh bão. Có thể chia các phương tiện thường xuyên hoạt động trên tuyến thành ba nhóm: nhóm 1 gồm tàu đánh cá, dịch vụ thu mua hải sản; nhóm 2 gồm: tàu vận tải quân sự, tàu công vụ của kiểm ngư, cảnh sát biển và nhóm ba gồm tàu biển được đăng ký vào sổ Đăng ký tàu biển quốc gia. Vấn đề đặt ra là số lượt phương tiện thuộc ba nhóm tàu thuyền nói trên ra vào cảng và khu neo đậu tàu thuyền ngày một nhiều, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn hàng hải và ô nhiễm môi trường. Nhiều phương tiện gặp sự cố khi đến đảo, có tàu trôi dạt tận đảo Thượng Mai, Hạ Mai (Quảng Ninh). Nghiêm trọng nhất là vụ tai nạn do đắm tàu “ tăng bo” khi đón người từ tàu lớn vào đảo làm chết người ( khi cảng và khu neo đậu tàu thuyền Bạch Long Vĩ chưa xây dựng xong). Gần đây nhất, ngày 25, một chuyến tàu ra đảo đã đâm phải xác tàu đắm, các cơ quan cứu nạn hàng hải rất khó khăn khi ứng cứu, hỗ trợ trong điều kiện thời tiết bất thường giữa vịnh Bắc Bộ.

.

                       Cần có đầu mối quản lý tuyến

 

Trên đảo hiện đã có hệ thống liên lạc như VIBA, liên lạc vệ tinh, VHF- ICOM và 2 hệ thống điện thoại di động Vinaphone, Viettel góp phần cải thiện yêu cầu thông tin liên lạc khi các phương tiện hoạt động trong khu vực, nhưng có nhiều trường hợp tàu bị hỏng máy trôi dạt trên biển nhiều giờ và mất liên lạc khi thời tiết, khí hậu khắc nghiệt, hoặc nằm ngoài vùng phủ sóng của hệ thống thông tin liên lạc. Trong khi đó, việc quản lý các phương tiện trên tuyến khá bất cập, không có cơ quan  quản lý nhà nước nào có thể biết các phương tiện ra đảo vào lúc nào, bao gìơ về đất liền  có an toàn hay không (trừ các tàu quân sự, tàu  chuyên dụng)  Thực tế cho thấy,  trừ các tàu quân sự hoạt động theo lệnh của Bộ Quốc phòng và tàu Bạch Long hoạt động theo sự chỉ đạo của UBND thành phố Hải Phòng, chỉ có tàu Tradimexco 01và Hải Đăng 01 (thuộc nhóm ba nêu trên) được kiểm tra cấp phép trước khi rời cảng, còn tất cả các phương tiện  khác chủ yếu là tàu cá, tàu thu mua dịch vụ thuỷ sản không được quản lý và hỗ trợ khi có tình huống xảy ra. Thông thường, các phương tiện trên khi vào đảo Bạch Long Vĩ chỉ gặp cơ quan quản lý bến nộp lệ phí khi vào neo đậu, còn khi họ rời đảo đi đâu, làm gì và bao giờ về đất liền không ai có thể kiểm soát được.

Để tuyến vận tải thuỷ Hải Phong- Bạch Long Vĩ thực sự an toàn cho các chuyến tàu đi lại, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ kinh tế- xã hội, ANQP, cần  xác định: cảng và khu neo đậu tàu thuyền Bạch Long Vĩ là cảng gì để quản lý đúng với chức trách và quyền hạn của cơ quan quản lý chuyên ngành. Là cảng biển thì phải có sự quản lý của cảng vụ Hải Phòng, là cảng cá thì ngành Thuỷ sản phải quản lý ra sao? Nếu xác định là cảng đường thuỷ nội địa e không ổn, bởi sẽ khó có thể trang bị các thiết bị báo hiệu đường thuỷ trên vùng biển khơi Bạch Long Vĩ. Trước mắt, Cảng vụ Hải Phòng cần đề nghị Cục Hàng hải và UBND thành phố thành lập Trạm  đại diện, bố trí cán bộ có năng lực, các thiết bị phục vụ quản lý hiện đại và  có chế độ chính sách động viên để cán bộ yên tâm công tác lâu dài tại đảo. UBND thành phố chỉ đạo Sở GTCC và các cơ quan chức năng liên quan phối hợp với cảng vụ tổ chức quản lý tuyến vận tải thuỷ ra đảo theo quy định pháp luật, bảo đảm ATGG, an ninh hàng hải và phòng ngừa ô- nhiễm môi trường. Cục Hàng hải  chỉ đạo Công ty BĐATHH 1 khảo sát thiết kế luồng, bố trí báo hiệu hàng hải cho cảng và khu neo đậu tàu thuyền Bạch Long Vĩ, đồng thời chỉ đạo Hoa tiêu khu vực 2 có phương án  triển khai dịch vụ hoa tiêu khi có hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ vận chuyển khách ra đảo và vào đất liền, có như vậy tuyến vận tải trên mới thực sự góp phần vào sự lớn mạnh của huyện đảo tiền tiêu của Tổ quốc trong thời gian tới./.

 

                                                                                                 Anh Tú