Tuyên truyền sâu rộng để không bỏ lọt đối tượng được trợ giúp pháp lý

(PLVN) - Đây là một trong những giải pháp then chốt mà Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc – Trưởng đoàn kiểm tra liên ngành công tác Trợ giúp pháp lý (TGPL) trong hoạt động tố tụng tại Hà Nội nêu lên tại buổi làm việc với TAND TP Hà Nội và Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng TP Hà Nội diễn ra ngày 11/4.

Tạo nhận thức đồng bộ về TGPL

Báo cáo với Đoàn kiểm tra, đại diện TAND TP Hà Nội cho biết đơn vị đã chủ động triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ thuộc trách nhiệm của ngành mình theo quy định tại Thông tư liên tịch số 11/2013/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-VKSNDTC-TANDTC và Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-VKSNDTC-TANDTC. Cán bộ, công chức khi tiến hành tố tụng đã chủ động, tích cực trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về TGPL Nhà nước trong hoạt động tố tụng. Sự phối hợp trong hoạt động liên ngành đã thường xuyên được củng cố và chặt chẽ hơn. 


Mặc dù số lượng vụ việc và số người được TGPL đã tăng qua từng năm nhưng số lượng người được hưởng chính sách TGPL Nhà nước chưa cao. Lĩnh vực có TGPL Nhà nước tham gia tập trung ở lĩnh vực tố tụng hình sự; lĩnh vực tố tụng dân sự, hôn nhân và gia đình, lao động và hành chính chưa nhiều. Năm 2018, các vụ việc được TGPL trong lĩnh vực dân sự là 55 vụ và trong lĩnh vực hành chính là 8 vụ.

Việc phát hiện đối tượng trong diện được TGPL trong tố tụng dân sự, tố tụng hành chính chưa thực sự được chú ý đúng mức khi so sánh với các dịch vụ pháp lý khác. Thực tế khi tiến hành tố tụng, cán bộ, công chức hai cấp TAND phát hiện, nhận diện đối tượng được TGPL và hướng dẫn nhưng đương sự vẫn từ chối và lựa chọn hình thức TGPL khác như thuê, mời luật sư, nhờ bào chữa viên nhân dân, nhờ người khác bảo vệ quyền và lợi ích cho mình. Nhận thức về các nhóm đối tượng được TGPL chưa thực sự thống nhất như trường hợp người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo, người nhiễm HIV nhưng phải khó khăn về tài chính…

Với thực trạng trên, Chánh án TAND TP Hà Nội Nguyễn Hữu Chính đã thẳng thắn chỉ ra một số nguyên nhân chủ yếu như: nhận thức của người dân về TGPL chưa đầy đủ, giấy tờ để chứng minh thuộc đối tượng được TGPL còn nhiều cách hiểu, thủ tục rườm rà, tốn chi phí nên nhiều trường hợp thuộc đối tượng được TGPL nhưng từ chối. Công tác phối hợp giữa các cơ quan tố tụng và công tác phối hợp giữa Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp với cơ quan tố tụng chưa đạt hiệu quả cao. Trình độ năng lực của đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý có lúc, có nơi chưa đáp ứng yêu cầu.


Đặc biệt, nguyên nhân cốt lõi được ông Chính chỉ ra là do công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về TGPL đối với các đối tượng được thừa hưởng chưa sâu rộng, đặc biệt ở cấp cơ sở. Do vậy, giải pháp quan trọng trong thời gian tới là cần thường xuyên và đổi mới các hình thức tuyên truyền pháp luật về TGPL Nhà nước để người dân, đặc biệt là người được TGPL hiểu đúng, hiểu đầy đủ và được hưởng các lợi ích từ quyền lợi này. Đồng thời tăng cường bồi dưỡng chuyên môn, có chế độ đãi ngộ phù hợp để củng cố năng lực tranh tụng và nâng cao sự nhiệt huyết của Trợ giúp viên pháp lý.

Nhận định các cơ quan tố tụng cấp quận, huyện trên địa bàn TP Hà Nội đã triển khai khá hiệu quả Luật TGPL 2017, bước đầu đưa Luật đi vào cuộc sống, tuy nhiên, so với yêu cầu của Luật, của người dân và toàn xã hội, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc cho rằng kết quả TGPL trong tố tụng thời gian qua còn nhiều hạn chế. Do vậy, bên cạnh các Luật về tố tụng, Thứ trưởng mong muốn các cơ quan tố tụng sẽ áp dụng hiệu quả các quy định của Luật TGPL, đặc biệt là các quy định mới để đem lại lợi ích tốt nhất cho người dân. Ngoài ra, cần có số liệu thống kê cụ thể về số vụ việc người dân từ chối được TGPL, qua đó phân tích nguyên nhân, nhận diện đâu là rào cản từ đó điều chỉnh về mặt thể chế cho phù hợp. 

Tăng cường sự gắn kết giữa các ngành

Tiếp đó, tại buổi kiểm tra tại Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng TP Hà Nội, Giám đốc Sở Tư pháp TP Hà Nội Ngô Anh Tuấn cho biết Hội đồng đã triển khai nhiều hoạt động và đạt kết quả tích cực. Qua đó góp phần nâng cao tinh thần trách nhiệm của các ngành thành viên Hội đồng, các cơ quan tiến hành tố tụng từ cấp TP đến cấp huyện, trại tạm giam, nhà tạm giữ trong việc hướng dẫn, giải thích cho người bị tạm giữ, người bị tam giam, bị can, bị cáo và các đối tượng khác biết về quyền được TGPL.


Công tác phối hợp giữa Cơ quan Cảnh sát điều tra, VKSND, TAND các cấp với Trung tâm TGPL Nhà nước trong việc cử Trợ giúp viên pháp lý hoặc Luật sư cộng tác viên tham gia tố tụng đã có sự chuyển biến rõ nét, tăng số lượng vụ việc được TGPL. Cụ thể, từ 1/1/2016 đến ngày 31/3/2019, trong tổng số 1.580 vụ việc tham gia tố tụng có 1.196 vụ việc do Trợ giúp viên pháp lý thực hiện, 394 vụ do Luật sư cộng tác viên thực hiện.

Ghi nhận kết quả trên, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc đánh giá các hoạt động của Hội đồng phối hợp liên ngành cơ bản đã đáp ứng được quyền lợi của người được TGPL. Tuy nhiên, số lượng vụ việc TGPL còn rất ít, do vậy cần nghiên cứu, nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra và quản lý nhà nước đối với hoạt động này. 


Thứ trưởng kiến nghị UBND TP, Thành ủy, Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng TP Hà Nội cùng các Ban, ngành liên quan cùng vào cuộc để tạo nhận thức đồng bộ, đưa các quy định mới của Luật TGPL thực sự đi vào cuộc sống, đảm bảo không để bỏ lọt các đối tượng được TGPL trong tố tụng. Đặc biệt, cần tăng cường sự phối hợp giữa các thành viên trong Hội đồng để triển khai hiệu quả các hoạt động với sự gắn kết cao hơn; quyết liệt trong chỉ đạo các cơ quan tố tụng cấp quận, huyện để đảm bảo quyền được TGPL của người dân ngay từ các khâu đầu. Thứ trưởng cũng yêu cầu Sở Tư pháp TP Hà Nội cần phát huy tốt vai trò tham mưu, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.

Đọc thêm

Xác định đúng và trúng giải pháp để đưa công tác xây dựng pháp luật lên tầm cao mới

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu khai mạc phiên họp.
(PLVN) - Ngày 21/11, Bộ Tư pháp tổ chức phiên họp Hội đồng khoa học Bộ với chủ đề “Nhận diện những vấn đề đặt ra đối với sự phát triển của Bộ, ngành Tư pháp trên cơ sở các phát biểu chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm thời gian gần đây và Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư tại buổi làm việc với Ban Cán sự đảng Bộ Tư pháp”. Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh chủ trì phiên họp. Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc và Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cùng dự.

Thư ký thi hành án Trần Văn Toán và những kỷ niệm “cưỡng chế” nhớ đời!

Anh Trần Văn Toán, Thư ký thi hành án Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.
(PLVN) -“Phải nhìn nhận, trong giai đoạn hiện nay hoạt động Thi hành án dân sự (THADS) vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn nhất định, tiềm ẩn nhiều rủi ro, nguy hiểm cho đội ngũ Chấp hành viên khi tổ chức thi hành án” là chia sẻ của anh Trần Văn Toán, Thư ký thi hành án Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.

TS Lê Việt Nga: Người góp sức mở những “cung đường” cho hàng Việt vươn xa

TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương)
(PLVN) -  Chỉ từ một lời “rủ rê” mà TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã có 13 năm gắn bó với cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Từ cuộc vận động này, cùng với nỗ lực, nhiệt huyết và tình yêu với hàng Việt của TS. Lê Việt Nga mà hàng Việt đã có một “cuộc trường chinh vạn dặm” vượt ra khỏi biên giới quốc gia, xuất hiện trên kệ những hệ thống siêu thị lớn nhất trên thế giới…

Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu kết luận phiên họp.
(PLVN) -Ngày 20/11, Bộ Tư pháp đã tổ chức Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Bộ Tư pháp quán triệt và triển khai Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp

Bộ Tư pháp quán triệt và triển khai Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp
(PLVN) - Ngày 20/11, Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị quán triệt và triển khai Thông báo số 108-TB/VPTW về kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp và Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Chung sức, đồng lòng thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực chủ trì cuộc họp Thường trực Ban chỉ đạo, ngày 30/10/2024. Ảnh: TTXVN
(PLVN) -Sau gần 40 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, tình hình kinh tế - xã hội đất nước có bước chuyển mình mạnh mẽ, đột phá, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân. Bên cạnh những thành tựu to lớn, Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có tình trạng lãng phí, gây tác họa nghiêm trọng, lâu dài, khó khắc phục, cản trở đất nước vươn mình, giàu mạnh. Bởi vậy, hiện nay, Đảng, Nhà nước coi triệt bỏ lãng phí là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu.

Cô giáo Lê Thị Lan Phương: “Người lái đò” thắp sáng tri thức pháp luật cho học sinh nơi dải đất biên cương

Cô giáo Lê Thị Lan Phương, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú tỉnh Cao Bằng
(PLVN) -Sau bao năm cống hiến cho sự nghiệp trồng người, cô giáo Lê Thị Lan Phương đã để lại nhiều dấu ấn cho các thế hệ học trò Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh Cao Bằng. Cô vinh dự được nhận nhiều danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng như Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh (6 lần); Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tỉnh ủy Cao Bằng, UBND tỉnh Cao Bằng.

Góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý

Góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý
(PLVN) - Trong khuôn khổ dự án “Tăng cường Trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng yếu thế” do Ngân hàng Thế giới (WB) tài trợ từ nguồn vốn của Quỹ phát triển xã hội Nhật Bản (JSDF), với tư cách là cơ quan chủ quản, ngày 19/11, Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý – Phần về điều ước quốc tế, kinh nghiệm quốc tế.

PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh: Tấm gương sáng trong phong trào thi đua yêu nước

PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II
(PLVN) - PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh hiện là Phó Bí thư Đảng ủy; Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II - ông là một trong những cá nhân có đóng góp nổi bật trong lĩnh vực giảng dạy, nghiên cứu khoa học và phong trào thi đua yêu nước. Trải qua hành trình sự nghiệp hơn 20 năm, ông đã để lại nhiều dấu ấn sâu đậm và thành tựu, góp phần vào sự phát triển của nền giáo dục chính trị tại Việt Nam.

Lãnh đạo Bộ Tư pháp chúc mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11

Lãnh đạo Bộ Tư pháp chúc mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11
(PLVN) - Nhân dịp kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, lãnh đạo Bộ Tư pháp cùng lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ đến thăm, chúc mừng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trường Đại học Luật Hà Nội, Học viện Tư pháp và gửi lẵng hoa tươi thắm đến các cơ sở giáo dục, đào tạo luật thuộc Bộ Tư pháp.

Tăng cường thực thi hiệu quả Công ước quốc về các quyền dân sự và chính trị

Cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 19/11, Bộ Tư pháp phối hợp với Văn phòng Ban Chỉ đạo Nhân quyền của Chính phủ chủ trì tổ chức Hội nghị tổng kết tình hình thực hiện Quyết định 1252/QĐ-TTg ngày 26/9/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch tăng cường thực thi hiệu quả Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR).

Thực thi pháp luật trở thành một giá trị, một yêu cầu rất cao trong Nhà nước pháp quyền

GS.TS Hoàng Thế Liên, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Tư pháp.
(PLVN) - Theo GS.TS Hoàng Thế Liên, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Tư pháp, nếu pháp luật không được thực thi một cách công bằng thì Nhà nước pháp quyền chưa phải là Nhà nước pháp quyền trên thực tế. Do đó, yêu cầu thực thi pháp luật trở thành một giá trị, một yêu cầu rất cao trong Nhà nước pháp quyền.

Vụ trưởng Lê Thị Thúy Sen và “Khéo khôn với tiền…”

Vụ trưởng Vụ truyền thông Ngân hàng nhà nước Việt Nam Lê Thị Thúy Sen
(PLVN) - Ngay sau khi ra mắt, "Khéo khôn với tiền - Tránh những ưu phiền” của tác giả Lê Thị Thúy Sen đã trở thành hiện tượng xuất bản trong hệ thống sách kiến thức khoa học của NXB Kim Đồng. Hóa ra những kiến thức khô khan, khó hiểu về tài chính- ngân hàng được tác giả khéo léo hóa giải để trở nên đơn giản, dễ hiểu…