Tuyên Quang: Bùn đất ám ảnh thôn Má Lầu

Tiếng gọi cứu sống 5 gia đình

Thôn Má Lầu A nằm tựa lưng vào núi Má Lầu, cách trung tâm xã Lũng Cú (Tuyên Quang) hơn 20km, con đường dẫn vào thôn được đầu tư khá khang trang, nương đồi phủ kín màu xanh. Người Mông đã sinh sống bao đời yên bình bên dãy núi Má Lầu. Thế nhưng tất cả đã trở thành dĩ vãng khi hoàn lưu cơn bão số 10 (Bualoi) quét ngang vào tối 29/9 và sáng 30/9.

Ngồi nép bên góc tường nhà văn hóa, anh Giàng Mí Dình (SN 1995, trú tại thôn Má Lầu A, xã Lũng Cú) chưa hết bàng hoàng sau khi lũ dữ ập xuống sáng 30/9. Tiếng mưa gào thét suốt đêm 29/9 tích tụ nước trên núi khiến bùn đất tràn xuống vùi lấp toàn bộ căn nhà anh Dình cùng 5 gia đình khác trong xóm. Gia đình anh Dình cùng 4 gia đình khác may mắn thoát nạn, còn 4 người trong gia đình ông Vàng Chá Sò mất tích.

Anh Dình nhớ lại khoảnh khắc nghe thấy tiếng bà Hầu Chí Dính hô hoán “lũ về, lũ về…” sáng sớm 30/9. Nghe tiếng hô, anh Dình bật dậy lôi toàn bộ gia đình co chân bỏ chạy không dám ngoảnh đầu và may mắn thoát nạn. Nhưng tiếc thay, gia đình người hô hoán báo động - bà Dính, ông Sò và 2 đứa cháu lại mất tích.

Chỉ trong tích tắc nhiều căn nhà và người dân tại thôn Má Lầu A đã nằm dưới bùn sâu. Ảnh: Ngọc Đức.

Đứng bên hiên nhà bần thần nhìn về phía núi, anh Vàng Mí Súng (SN 1986, trú tại thôn Má Lầu A) cho biết hàng ngày chị Dính vẫn tần tảo dậy từ mờ sớm tinh sương lên nương cắt cỏ cho bò ăn để kịp giờ chăm 2 đứa cháu. Có lẽ nhờ dậy sớm đi cắt cỏ mà chị Dính phát hiện ra lũ nên chạy về hô hoán cho mọi người trong chòm xóm, tất cả các nhà đều nghe thấy tiếng chị và cùng chạy. Chị Dính chạy về gọi chồng đưa 2 cháu đi chạy lũ nhưng lũ nhanh quá, bùn đất đổ xuống như thác nên chị đã mãi mãi ở lại.

“Năm gia đình chúng tôi còn sống là nhờ tiếng gọi của chị Dính khi tờ mờ sáng, chỉ tiếc là anh chị cùng 2 cháu nội lại mất tích. Nếu chị Dính không gọi hàng xóm mà chạy về nhà trước thì có lẽ cơ sự đã chẳng đến nông nỗi này. Chúng tôi mang ơn gia đình anh Sò, chị Dính, chỉ mong sớm tìm thấy anh chị cùng 2 cháu để chúng tôi lạy tạ cho vơi bớt sự áy náy, đau buồn” – Anh Súng chia sẻ.

Hoạt động tìm kiếm được triển khai ngay sau khi sự cố xảy ra. Ảnh: Ngọc Đức.

Ngay sau sự cố thương tâm xảy ra tại thôn Má Lầu A, cấp uỷ chính quyền xã Lũng Cú cùng các lực lượng Quân sự, Công an, Bộ đội Biên phòng của địa phương và khu vực nhanh chóng có mặt tại hiện trường phối hợp cùng người dân tìm kiếm các nạn nhân. Tuy nhiên, địa hình phức tạp cùng lượng đất đá và nước mưa quá lớn đã gây trở ngại cho công tác cứu hộ gặp nhiều khó. Thời gian vẫn trôi, mưa vẫn rơi càng khiến hy vọng kiếm tìm trở nên mong manh.

Vào chiều 1/10, Đồn Biên phòng Lũng Cú huy động 50 cán bộ, chiến sĩ cùng chó nghiệp vụ dầm mình dưới mưa, tìm kiếm từng mét bùn đất với hy vọng tìm được 4 người dân đang mất tích. Mưa vẫn tiếp tục rơi, máy móc vẫn lần mò từng chút để tiếp cận hiện trường. Công tác tìm kiếm, cứu hộ cứu nạn được triển khai trong hoàn cảnh khó khăn chất chồng, lực lượng chức năng chỉ tiếp cận được căn nhà của ông Sò và bó cỏ được cho là do bà Dính cắt vào sáng 30/9.

Cán bộ, chiến sĩ Bộ đội biên phòng cùng chó nghiệp vụ tiến hành tìm kiếm nạn nhân mất tích. Ảnh: Ngọc Đức.

Tiếng nấc giữa hoang tàn

Khoảng 10h15 sáng 2/10, lực lượng chức năng phát hiện thi thể đầu tiên trong vụ sạt lở là bà Hầu Chí Dính. Giây phút phát hiện thi thể người mẹ tần tảo sớm hôm cũng là thời khắc những hy vọng mong manh cuối cùng của Vàng Mí Pó tan biến. Bà Dính là mẹ ruột của Pó và cũng chính là người phát hiện ra lũ đầu tiên rồi hô hoán cho bà con trong chòm xóm tháo chạy kịp thời, chỉ tiếc cha mẹ và 2 đứa con thơ của Pó lại kém may mắn.

Vì hoàn cảnh khó khăn, Vàng Mí Pó (SN 2005, trú tại thôn Má Lầu A – xã Lũng Cú) cùng vợ là chị Mua Thị Sò (SN 2007) phải rời quê hương đi làm công nhân mãi Hải Phòng và gửi lại hai đứa con thơ sinh năm 2023 và 2024 cho cho cha mẹ chăm sóc. Buổi sáng 30/9 bỗng trở thành định mệnh tiếng chuông điện thoại reo lên, anh Pó không thể tin vào tai mình khi biết cha mẹ và 2 con đã hoàn toàn biến mất trong cơn lũ. Tiếng mưa trên đỉnh Má Lầu đã lấy đi những người thân của gia đình Vàng Mí Pó mà không gì có thể bù đắp được.

Hai vợ chồng anh Pó tức tốc bắt xe về quê nhưng quang cảnh hiện ra trước mắt chỉ là một đống hoang tàn. Nhà cửa không còn, cha mẹ mất tích, hai đứa con thơ là tương lai bỗng chốc hóa thành kỷ niệm đau buồn. Đón nhận hỗ trợ Uỷ Ban MTTQ Việt Nam tỉnh Tuyên Quang, anh Pó nghẹn ngào chẳng nói nên lời, còn chị Sò, vợ anh, không thể ngừng khóc, tiếng nấc nghẹn ngào hòa vào tiếng mưa rơi.

Sẻ chia với những mất mát không thể bù đắp của gia đình anh Pó, ông Hà Trung Kiên – Phó Chủ tịch Thường trực Uỷ Ban MTTQ Việt Nam tỉnh Tuyên Quang động viên và trân trọng trao hỗ trợ của tỉnh Tuyên Quang cho anh Pó và chị Sò.

Ông Kiên đề nghị cấp ủy, chính quyền xã Lũng Cú  tiếp tục phối hợp cùng với các cơ quan, tập trung mọi nguồn lực, nhanh chóng tìm kiếm những người bị mất tích. Đồng thời, Phó Chủ tịch Uỷ Ban MTTQ tỉnh Tuyên Quang cũng đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương có trách nhiệm sớm ổn định cuộc sống cho các hộ dân trong vùng sạt lở và giúp đỡ lo hậu sự cho các nạn nhân khi tìm thấy thi thể.

Ông Cử Chá Phử – Trưởng thôn Má Lầu A chia sẻ, ông năm nay đã 45 tuổi nhưng chưa bao giờ chứng kiến mưa lớn, mưa nhiều và sạt lở nghiêm trọng như năm nay. Trước đây, vùng đất Má Lầu này rất yên bình, nắng thì vừa phải, mưa thì nhỏ hạt, cây cối xanh tươi, không hiểu sao thời tiết bây giờ lại khắc nghiệt đến vậy. Năm nay, thôn Má Lầu A chịu thiệt hại quá nhiều bởi cơn bão số 10 và năm nay là năm người Mông ở Má Lầu A đón mùa cơm mới, đón tết mới trong nỗi u buồn.

Trao đổi với PV, ông Dương Ngọc Đức – Bí thư Đảng ủy xã Lũng Cú cho biết có lẽ trong lịch sử khu vực Má Lầu chưa ghi nhận tình trạng lũ lụt, sạt lở nghiêm trọng và thiệt hại lớn đến như vậy. Trước sự cố, cấp ủy, chính quyền địa phương và các cơ quan, đơn vị đã nỗ lực rất nhiều để cố gắng tìm cho bằng được 4 nạn nhân đang mất tích nhưng thời tiết vẫn phức tạp, máy móc cũng cần thêm thời gian để lần tìm hy vọng dưới hàng ngàn mét khối bùn đất.

Dự báo công tác khắc phục hậu quả sau bão số 10 tại xã Lũng Cú sẽ còn rất vất vả nên rất cần sự chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị và sự hỗ trợ của tất cả mọi người để mảnh đất địa đầu của tổ quốc vượt qua nỗi đau, nhanh chóng ổn định cuộc sống, vững tâm tiến về tương lai.

Người dân Má Lầu A đợi chờ thông tin, trong khi công tác tìm kiếm còn gặp nhiều khó khăn do trở ngại bởi thời tiết và địa hình. Ảnh: Ngọc Đức.