Đối đáp “nảy lửa” giữa VKS và luật sư
Trong phần xét xử của buổi sáng hôm nay (27/10), Đại diện VKS giữ quyền công tố tại phiên tòa đã đối đáp lại quan điểm bào chữa của các luật sư. Các luật sư cho rằng không có nguyên đơn dân sự, JTC không yêu cầu trả lại tiền, VKS cho rằng quá trình điều tra cơ quan xét xử điều tra xác định JTC không phải là nguyên đơn dân sự. Bởi việc điều tra xét xử vụ bắt nguồn từ việc chính phủ Nhật Bản phát hiện xử lý JTC. Theo đó, ngày 14/2/2015, tòa án TP. Tokyo đã xét xử vụ án Vi phạm cạnh tranh, JTC bị phạt 90 triệu yên và cấm tham gia các dự án nước ngoài 3 năm.
Về hậu quả, theo văn bản 658 của Thanh tra Bộ GTVT, tiến độ dự án chậm. Cụ thể sản phẩm chưa hoàn thành trên 45%, thanh toán lại vượt quá khối lượng sản phẩm hoàn thành gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến lợi ích xã hội. Những thiệt hại này là không thể xác định chính xác được.
“Bên cạnh đó, tại buổi làm việc giữa Bộ Giao thông Vận Tải và đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, Chính phủ Nhật Bản coi đây là sự việc nghiêm trọng ảnh hưởng đến quan hệ giữa hai bên. Bộ Giao thông Vận cũng cho rằng sự việc là vô cùng nghiêm trọng và cấp bách, cần phải xem xét, xử lý nghiêm minh” – đại diện VKS nói.
Người giữ quyền công tố còn cho biết việc Phạm Hải Bằng và đồng phạm nhận 11 tỷ đồng gây ảnh hưởng đến chính sách sử dụng vốn ODA của Nhật Bản. Toàn bộ hợp đồng và phụ lục không mục nào quy định chủ đầu tư phải chịu chi phí ký kết, việc JTC giao tiền là vi phạm pháp luật hình sự của Nhật Bản nên ko thể coi đây là khoản chi phí hợp lý.
Tiếp lời, đại diện VKS còn khẳng định hành vi của các bị cáo đã thỏa mãn tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ. Các bị cáo thuộc sự điều chỉnh của Luật công chức. Đối chiếu các quy định, các bị cáo phải chịu sự điều chỉnh của Luật Phòng chống tội phạm tham nhũng năm 2005.
“Các bị cáo có sự cấu kết chặt chẽ, có sự thống nhất, bàn bạc từ trên xuống dưới. Phạm Hải Bằng, Phạm Quang Duy, Nguyễn Nam Thái đã thực hiện hành vi phạm tội một cách quyết liệt, tích cực, sau khi thực hiện đều không báo cáo giám đốc Tổng Công ty đường sắt VN. Các bị cáo là đại diện chủ đầu tư, là người có chức danh, những người có chức trách, nhiệm vụ trong việc thay mặt nhà nước giải ngân đối với đề nghị trong quá trình hoàn thành dự án nhưng lại vô cảm, bàng quang với gánh nặng của nhà nước trong lợi ích cũng như gánh nặng của nhà nước trong việc sử dụng vốn ODA. Các bị cáo đã có thái độ vụ lợi rõ ràng, gợi ý nhà thầu hỗ trợ ngoài hợp đồng hưởng lợi, hành vi gợi ý để JTC có hỗ trợ ngoài hợp đồng là trái luật” - Kiểm sát viên khẳng định.
Đối đáp lại Kiểm sát viên (KSV), luật sư bảo vệ quyền và lợi ích cho bị cáo Phạm Hải Bằng cho rằng KSV dẫn dắt như thế không đúng bản chất, gây bất lợi cho các bị cáo. Kết luận luận tội của VKS là việc các bị cáo nhận tiền làm chậm tiến độ của dự án không biết bao giờ mới hoàn thành dựa trên kết luận của thanh tra Bộ Giao thông vận tải là không thỏa đáng.
Tiếp lời, luật sư Kỳ cho rằng cần phải xác đỉnh rõ khách thể, chủ thể trong trường hợp này là ai, ai bị xâm hại, hậu quả là gì chứ không thể nói người bị hại là 1 văn bản, là cuộc họp.
Một vị luật sư khác cũng tiếp lời: “Chúng ta không nói chung chung nữa, phải có cơ sở pháp lý rõ ràng. Chúng ta phải xác minh đối đáp rõ ràng trước tòa cụ thể từng mục. Tôi đề nghị HĐXX xem xét yếu tố khách quan. Khởi tố vụ án căn cứ vào một cuộc họp, văn bản của chính phủ Nhật Bản đã diễn ra thì vô hình chung chúng ta sẽ bị ảnh hưởng, uy tín của chúng ta trên trường quốc tế…”.
Các bị cáo đồng loạt kể khó khăn, xin HĐXX xem xét
Kết thúc phần tranh luận, chuyển sang phần nghị án. Trước khi vào nghị án, HĐXX cho các bị cáo được nói lời sau cùng. Được sự cho phép của HĐXX, bị cáo Phạm Hải Bằng nói: “Gia đình bị cáo có 4 chị em, bố bị bệnh nặng, mất sớm, bị cáo sớm phải vất vả từ nhỏ. Trong hơn 20 năm làm việc bị cáo luôn cố gắng hoàn thành công việc với trách nhiệm cao nhất có thể hoàn thành được. Đến hôm nay bị cáo không biết đúng hay sai nhưng trong lòng bị cáo rất đau. Bao nhiêu nỗ lực, cố gắng trong bao nhiêu năm nhưng chỉ 1 hành động thì bỏ đi toàn bộ. Quy bị cáo có tội thì bị cáo phải chịu. Bị cáo xin HĐXX xem lại để phán quyết cho công minh, khách quan”.
Bị cáo Phạm Quang Duy thừa nhận để xảy ra sự việc cũng thuộc một phần lỗi của mình. “Bị cáo sử dụng khoản tiền mà không tìm hiểu sự hợp pháp của nó cũng như không tuân theo quản lý tài chính là sai lầm của bị cáo. Bố mẹ bị cáo là công chức, có cống hiến cho đất nước. Bản thân bị cáo cũng có sự cố gắng cống hiến. Bị cáo có 2 con, còn nhỏ. Bị cáo không nghĩ cho bản thân mình mà chỉ nghĩ cho thế hệ tương lai. Bị cáo là lao động chính trong gia đình, chỉ vì nông nổi chưa hiểu biết pháp luật. Kính xin quý tòa xem xét vị trí, vai trò, xin bị cáo được hưởng lượng khoan hồng của pháp luật, phụng dưỡng mẹ già, nuôi dạy con cái”.
Còn bị cáo Trần Quốc Đông thì mong muốn HĐXX công tâm để ra được bản án công minh nhất cho mình và các bị cáo khác. Bị cáo mong HĐXX cân nhắc những yếu tố, đóng góp của bị cáo trong quá trình công tác, có lợi cho bị cáo. Nếu bị cáo có tội bị cáo cũng sẽ cố gắng để rèn luyện và không vấp phải những cái lỗi trong tương lai….
