Tương trợ tư pháp về dân sự: Khó xác minh địa chỉ người phải thi hành án

(PLVN) - Tại Điều 50 Nghị định số 62/2015/NĐ-CP đã quy định cụ thể các nội dung liên quan tới tương trợ tư pháp (TTTP), qua đó tạo điều kiện thuận lợi hơn cho cơ quan thi hành án dân sự (THADS) lập hồ sơ về TTTP trong THADS, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích của Nhà nước, công dân và pháp nhân. Tuy nhiên, từ thực tiễn hiện nay cho thấy còn một số vướng mắc, khó khăn trong công tác này.

Thực tế, người phải thi hành án là người nước ngoài, địa chỉ cư trú đã được ghi cụ thể trong bản án, họ đã chấp hành xong hình phạt tù và đã hồi hương về nước. Tuy nhiên, việc xác minh về nhân thân, tài sản của người phải thi hành án ở nước ngoài hiện nay thì cơ quan THADS không thể thực hiện được đối với nước không có Hiệp định TTTP với Việt Nam, nên không thể thực hiện việc yêu cầu TTTP về dân sự trong thi hành án theo quy định tại Điều 181 của Luật THADS. Do đó, nhiều ý kiến đề nghị cần quy định bổ sung vào Nghị định theo hướng đưa trường hợp này được xếp vào diện chưa có điều kiện thi hành án.

Ngoài ra, Chấp hành viên cũng gặp nhiều khó khăn trong xác minh địa chỉ của người phải thi hành án. Nhiều trường hợp, chấp hành viên phải xác minh nhiều lần về địa chỉ cũng như nơi đến của người phải thi hành án tại nước ngoài nhưng rất khó khăn để tìm kiếm thông tin. Khi tiến hành xác minh, cơ quan quản lý xuất nhập cảnh chỉ cung cấp được thông tin về thời gian xuất cảnh của người phải thi hành án nhưng thông tin là đi đến nước nào và thời hạn cấp phép xuất cảnh là bao lâu quay về Việt Nam thì cơ quan quản lý xuất nhập cảnh lại không nắm giữ. Trong khi đó, địa chỉ mới của người phải thi hành án lại là thông tin then chốt để thực hiện việc ủy thác tư pháp hoặc gửi các giấy tờ liên quan qua bưu điện.

Mặt khác, thời gian thực hiện thủ tục hồ sơ ủy thác tư pháp và quá trình ủy thác tư pháp theo quy định hiện nay được cho là khá dài. Cụ thể, theo điểm b khoản 3 Điều 50, trường hợp kết quả ủy thác chưa đáp ứng theo nội dung đã yêu cầu hoặc sau 6 tháng, kể từ ngày Bộ Tư pháp gửi hồ sơ ủy thác tư pháp hợp lệ lần thứ nhất mà cơ quan THADS đã yêu cầu ủy thác tư pháp không nhận được thông báo về kết quả thực hiện ủy thác tư pháp thì cơ quan THADS thực hiện ủy thác tư pháp lần thứ hai.

Theo điểm c khoản 3 Điều 50, trường hợp sau 3 tháng, kể từ ngày Bộ Tư pháp gửi hồ sơ ủy thác tư pháp hợp lệ lần thứ hai mà cơ quan THADS không nhận được thông báo kết quả thực hiện ủy thác tư pháp thì cơ quan THADS căn cứ vào những tài liệu đã có để giải quyết việc thi hành án theo quy định của pháp luật về THADS. Kể từ thời điểm này, nếu cần yêu cầu TTTP đối với cùng một đương sự trong cùng một việc thi hành án thì thời hạn quy định tại điểm b khoản 3 là 3 tháng; thời hạn quy định tại điểm c khoản 3 là 1 tháng.

Như vậy, thời gian thực hiện thủ tục hồ sơ ủy thác tư pháp cho đến khi có kết quả ủy thác tư pháp là hơn 6 tháng, chưa kể trong quá trình ủy thác vì lý nào đó, cơ quan nhận ủy thác không nhận được thì cơ quan ủy thác tư pháp phải thực hiện lại lần hai theo quy định và thời gian thực hiện lần hai là thêm 3 tháng, như vậy tổng thời gian thực hiện cả hai lần là khoảng 9 tháng. Thời hạn ủy thác tư pháp theo quy định hiện hành được cho là kéo dài, làm phát sinh nhiều chi phí liên quan tới ủy thác tư pháp, ảnh hưởng tới quyền và lợi ích của đương sự và ảnh hưởng tới tiến độ thi hành án.

Để khắc phục bất cập nêu trên, Tổng cục THADS dự kiến sửa đổi khoản 3 Điều 50 Nghị định 62/2015/NĐ-CP theo hướng: Trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày ủy thác mà nhận được đủ kết quả ủy thác tư pháp theo đúng nội dung yêu cầu thì cơ quan THADS thực hiện việc thi hành án theo quy định. Trường hợp không nhận được kết quả ủy thác tư pháp hoặc nhận được thông báo về việc ủy thác tư pháp không thực hiện được thì thực hiện thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng theo quy định tại Điều 43 Luật THADS. Quy định như vậy sẽ rút ngắn rất nhiều so với quy định hiện hành về thời hạn ủy thác tư pháp, đặc biệt là đối với trường hợp ủy thác tư pháp không có kết quả.

Tuy nhiên, đối với trường hợp “kết quả ủy thác tư pháp nhận được chưa đáp ứng theo nội dung đã yêu cầu” thì Tổng cục đề xuất tiếp tục ủy thác tư pháp lần 2 với thời hạn 3 tháng như quy định hiện hành. Bên cạnh đó, một số đơn vị thuộc Bộ Tư pháp như Vụ Pháp luật quốc tế cũng đề nghị quy định thêm một số nội dung liên quan như thế nào là vụ việc có yếu tố nước ngoài, trường hợp nào cần phải ủy thác tư pháp… tại Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 62/2015/NĐ-CP.

Đọc thêm

Báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến về sửa đổi, bổ sung Hiến pháp: Đảm bảo chất lượng, chính xác, khách quan

Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự - hành chính Nguyễn Thị Hạnh phát biểu tại cuộc họp.
(PLVN) - Chiều 21/5, Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp Nguyễn Thị Hạnh đã chủ trì cuộc họp góp ý dự thảo Đề cương Báo cáo Tổng hợp kết quả lấy ý kiến Nhân dân, các ngành, các cấp về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Đại diện các đơn vị chuyên môn của Bộ Tư pháp tham gia cuộc họp.

Tiếp tục hoàn thiện dự thảo Chương trình hành động của Bộ Tư pháp thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW

Toàn cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Ngày 21/5, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú đã chủ trì buổi làm việc với các đơn vị về dự thảo Chương trình hành động của Bộ Tư pháp thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Một vụ cưỡng chế… không diễn ra: Hành trình 12 năm hóa giải bằng sự thấu cảm

Vụ việc ở xã Văn Bán khép lại không bằng biên bản cưỡng chế, mà bằng sự sẻ chia và thấu hiểu.
(PLVN) - Chỉ là một căn nhà nhỏ, nằm trên mảnh đất phải thi hành án, nhưng phía sau là một câu chuyện dài 12 năm, với vô vàn lần "họp lên họp xuống", những đắn đo, trăn trở và cả sự kiên trì không mỏi mệt của cán bộ thi hành án, chính quyền địa phương cùng các bên liên quan. Một vụ cưỡng chế mà cuối cùng… không diễn ra, nhưng để lại nhiều bài học nhân văn.

Giảng viên làm Luật sư: Lợi ích nhiều chiều

TS. Vũ Văn Tính, Khoa Luật, Học viện Hành chính và Quản trị công.
(PLVN) -Một trong những điểm đột phá của Nghị quyết 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 là việc Nghị quyết đưa ra yêu cầu “Nghiên cứu hình thành cơ chế có điều kiện cho phép viên chức được hành nghề luật sư”. Như vậy trong tương lai hàng nghìn giảng viên luật có cơ hội vừa giảng dạy vừa hành nghề luật sư. Xung quanh vấn đề này, Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc trao đổi với TS. Vũ Văn Tính, Khoa Luật, Học viện Hành chính và Quản trị công.

Bảo đảm tiến độ, nâng cao trách nhiệm chính trị trong thực hiện phân cấp, phân quyền

Đoàn giám sát thường xuyên của Ủy ban Kiểm tra Trung ương làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ Tư pháp về việc triển khai Kế hoạch giám sát thường xuyên và công bố quyết định giám sát.
(PLVN) -Chiều 20/5, Đoàn giám sát thường xuyên của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về việc sắp xếp tổ chức bộ máy và triển khai thực hiện phân cấp, phân quyền gắn với thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ Tư pháp về việc triển khai Kế hoạch giám sát thường xuyên và công bố quyết định giám sát.

Cân nhắc kỹ việc bỏ hình phạt tử hình với một số tội danh

Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Chiều 20/5, tại phiên thảo luận ở Tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, các đại biểu bày tỏ tán thành chủ trương tiếp tục xem xét bỏ hình phạt tử hình ở các tội danh còn hình phạt này trong Bộ luật Hình sự. Song, nhiều ý kiến đề nghịc cân nhắc kỹ việc xem xét bỏ hình phạt này với tội danh, tránh tác động tới hiệu quả răn đe, phòng ngừa và xử lý tội phạm.

Bạc Liêu phát động Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật về hòa giải ở cơ sở và thực hiện dân chủ ở cơ sở”

Bạc Liêu phát động Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật về hòa giải ở cơ sở và thực hiện dân chủ ở cơ sở”
(PLVN) - Nhằm tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Qua đó, góp phần đáp ứng nhu cầu tìm hiểu pháp luật trong cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, học sinh, sinh viên, học viên và Nhân dân trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu.

Câu chuyện “ở đời và làm người” trên hành trình thi hành án dân sự

Câu chuyện “ở đời và làm người” trên hành trình thi hành án dân sự
(PLVN) - Quá trình tác nghiệp, tôi may mắn được gặp, làm việc với nhiều cán bộ, chấp hành viên trong hệ thống Thi hành án dân sự. Nhờ vậy mà được nghe các anh các chị kể, chia sẻ nhiều về chuyện nghề: có chuyện vui, có chuyện buồn, có những dư âm ấm áp còn đọng mãi, nhưng cũng không ít nỗi trăn trở day dứt khôn nguôi…

Đề xuất bỏ hình phạt tử hình với 8 tội danh

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang trình bày tờ trình tại phiên họp.
(PLVN) - Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự dự kiến bỏ hình phạt tử hình và thay thế bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án tại 8 tội danh có khung hình phạt tử hình của Bộ luật Hình sự hiện hành.

Cụ thể hóa quyền trình dự án luật, pháp lệnh của Mặt trận

Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội tổ chức góp ý dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. (Ảnh: PV).
(PLVN) -  Tán thành với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 cũng như các nội dung đề xuất sửa đổi, bổ sung liên quan đến MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, PGS.TS Bùi Thị An, Chủ tịch Hội Nữ trí thức Hà Nội đề nghị nghiên cứu, cụ thể hóa quyền của MTTQ Việt Nam trong việc trình dự án luật trước Quốc hội, dự án pháp lệnh trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội.