Cảnh báo đó được đưa ra trong bối cảnh các cơ quan tình báo chịu trách nhiệm dự đoán những mối đe dọa đó phải đối mặt với những câu hỏi mới sau khi quân đội Afghanistan do Mỹ hậu thuẫn sụp đổ với tốc độ kinh hoàng.
Hãng tin AP đưa tin, Tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, nói với các thượng nghị sĩ trong cuộc họp giao ban hôm 15/8 rằng, các quan chức Mỹ dự kiến sẽ thay đổi đánh giá trước đó của họ về tốc độ tái thiết của các nhóm khủng bố ở Afghanistan.
Vào tháng 6, các nhà lãnh đạo cao nhất của Lầu Năm Góc đã từng cho biết một nhóm cực đoan như al-Qaeda có thể tái sinh ở Afghanistan và gây ra mối đe dọa cho Mỹ trong vòng hai năm kể từ khi quân đội Mỹ rút khỏi đất nước.
Ở Israel và các nơi khác trong khu vực, một số người đã chỉ ra mối liên hệ giữa Taliban dòng Sunni và nhóm khủng bố Hamas của Palestine, chia sẻ những bức ảnh cho thấy nhà lãnh đạo Hamas Ismail Haniyeh có cuộc gặp với lãnh đạo Taliban ở Doha trong năm nay.
Trên Twitter, quan chức cấp cao của Hamas, Moussa Abu Marzouk, nói rằng chiến thắng của Taliban là "một bài học cho tất cả các dân tộc bị áp bức."
“Ngày nay Taliban đã chiến thắng sau khi bị cáo buộc lạc hậu và khủng bố. Nó trở nên thực dụng hơn, từ chối thỏa hiệp, họ không bị lừa bởi những khẩu hiệu như dân chủ và bầu cử. Đây là bài học cho tất cả các dân tộc bị áp bức” - ông viết.
Dựa trên tình hình đang phát triển, các quan chức Mỹ hiện tin rằng các nhóm khủng bố như al-Qaeda và những nhóm khác có thể phát triển nhanh hơn nhiều so với dự kiến.
 |
Các chiến binh Taliban và người dân địa phương ngồi trên một chiếc xe của Quân đội Quốc gia Afghanistan (ANA) dọc theo vệ đường ở tỉnh Laghman vào ngày 15/8/2021. Ảnh: AFP |
Các quan chức chính quyền Biden trong cuộc gọi với các thượng nghị sĩ - trong số đó có Milley, Ngoại trưởng Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin - cho biết các cơ quan tình báo Mỹ đang làm việc để hình thành một mốc thời gian mới dựa trên các mối đe dọa đang phát triển ở quốc gia Nam Á này.
Tại Mỹ, các quan chức tình báo hiện tại và cựu quan chức hôm 15/8 đã đẩy lùi những lời chỉ trích về những gì được nhiều người coi là "thất bại của các cơ quan tình báo" trong việc dự đoán Kabul có thể thất thủ nhanh như vậy.
Một quan chức tình báo cấp cao nói rằng “việc Taliban tiếp quản nhanh chóng luôn là một khả năng có thể xảy ra. Khi Taliban tấn công Thủ đô Kabul, họ đã gặp rất ít sự kháng cự. Chúng tôi luôn thấy rõ rằng điều này là có thể vì các điều kiện chiến thuật trên mặt đất thường có thể phát triển nhanh chóng ”.
Nhưng Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã không đề xuất kết quả như vậy trong một cuộc họp báo ngày 8/7, khi ông nói “khả năng Taliban sẽ lật đổ mọi thứ và sở hữu toàn bộ đất nước (Afgahnistan) là rất khó xảy ra”.
Theo các quan chức quốc phòng, việc giảm bớt sự hiện diện của quân đội Mỹ ở Afghanistan - xuống còn 2.500 quân vào cuối nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump - có thể đã cản trở các nỗ lực tình báo ở Afghanistan. Trung tướng đã nghỉ hưu Robert Ashley, người lãnh đạo Cơ quan Tình báo Quốc phòng cho đến tháng 10, cho biết việc có ít người Mỹ tham gia vào các lực lượng Afghanistan đồng nghĩa với việc có ít hiểu biết hơn về cách các lực lượng đó sẽ hoạt động.
Việc giám sát các mối đe dọa khủng bố ở Afghanistan sẽ còn khó khăn hơn khi quân đội Mỹ rút quân và Taliban kiểm soát. Các cơ quan tình báo ở Afghanistan sát cánh cùng quân đội nên khi không có sự hiện diện của các lực lượng quân sự, các tình báo viên đã bị hạn chế nghiêm trọng trong việc thu thập thông tin về quân đội Afghanistan hoặc các sự hỗ trợ cho Taliban.
Marc Polymeropoulos, người từng giữ một số vai trò liên quan đến Afghanistan trong suốt 26 năm làm việc tại CIA, cho biết: “Nếu họ (quân đội) rời đi, điều đó có nghĩa là chúng tôi cũng phải rời đi và điều đó chắc chắn ảnh hưởng đến việc thu thập thông tin tình báo ở Afghanistan.
