Tương lai nào cho dự án điện mặt trời ở Việt Nam?

Hiện có 106 nhà máy điện mặt trời vận hành với tổng công suất khoảng 6.000 MW.
Hiện có 106 nhà máy điện mặt trời vận hành với tổng công suất khoảng 6.000 MW.
(PLVN) - Suốt một thời gian dài, các dự án điện gió, điện mặt trời đua nhau phát triển nhờ vào sự khuyến khích từ các chính sách của Nhà nước. Tuy nhiên, sau khi hết thời gian ưu đãi về giá của các chính sách này, các dự án “năng lượng xanh, sạch” liệu có còn được phát triển, đẩy mạnh?

Ông Hoàng Tiến Dũng, Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương)  đã có cuộc trả lời báo chí về vấn đề này.

Thưa ông, có phải cơ chế ưu đãi về giá (các Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg, Quyết định 13/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) chính là “đòn bẩy” để thu hút đầu tư xã hội hoá vào năng lượng tái tạo?

- Thực hiện chủ trương của Đảng và Chính phủ trong việc khuyến khích tạo điều kiện thuận lợi để các thành phần kinh tế, đặc biệt là kinh tế tư nhân tham gia phát triển năng lượng trong đó có năng lượng tái tạo, Bộ đã phối hợp với các Bộ, ngành nghiên cứu đề xuất các khuôn khổ pháp lý xây dựng thị trường điện cạnh tranh, thu hút đầu tư của xã hội vào ngành năng lượng. Cụ thể là cơ chế khuyến khích phát triển điện gió (Quyết định 37, 39), điện sinh khối (Quyết định 24, 08), điện từ chất thải rắn (Quyết định 31) và điện mặt trời (Quyết định 11, 13).

Các cơ chế này bao gồm: Áp dụng giá mua ưu đãi cố định trong 20 năm với các mức giá khác nhau với từng loại hình năng lượng tái tạo; Giá bán điện được tham chiếu theo đồng USD, thanh toán bằng VNĐ theo tỷ giá tại thời điểm thanh toán; Ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế sử dụng đất ở mức ưu đãi cao nhất theo quy định hiện hành.

Qua các cơ chế khuyến khích này, tính tới hết 10/2020, trên hệ thống điện quốc gia có tổng cộng 106 nhà máy điện mặt trời vận hành tổng công suất 6.000 MW, 11 nhà máy điện gió với 500 MW và 325 MW điện sinh khối, điện chất thải rắn gần 10 MW. Như vậy, tổng công suất điện tái tạo đạt khoảng 11,2% tổng công suất nguồn đặt của hệ thống, tổng sản lượng điện đến hết tháng 10/2020 đạt 4,4%. 

Gần 7.000 MW điện năng lượng tái tạo đã góp phần đảm bảo cung cấp điện kịp thời cho nền kinh tế, giảm lượng điện chạy dầu giá cao và chuyển dịch năng lượng theo hướng phát triển bền vững, giảm phát thải khí nhà kính. 

Thời gian qua có những thời điểm năng lượng tái tạo được huy động tới hơn 20% công suất điện năng. Điều này có gây khó khăn gì cho vận hành hệ thống điện để đáp ứng mục tiêu cấp điện ổn định với giá hợp lý không?

- Năng lượng tái tạo có ưu điểm là một nguồn điện xanh, sạch và thân thiện với môi trường, nhất là trong bối cảnh Việt Nam cam kết tham gia tích cực vào nhiều thỏa thuận giảm phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, các nguồn năng lượng tái tạo cũng có nhược điểm, gây khó khăn cho công tác vận hành hệ thống điện.

Thứ nhất, năng lượng tái tạo là nguồn điện phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên, có sự thay đổi công suất phát rất lớn trong thời gian ngắn nên nếu hệ thống không có đủ nguồn dự phòng có khả năng điều chỉnh nhanh; sẽ làm cho chất lượng điện năng bị ảnh hưởng lớn, đặc biệt nếu tỉ lệ các nguồn năng lượng tái tạo trong hệ thống lớn, tần số bị ảnh hưởng nhiều có thể sẽ ảnh hưởng tới độ ổn định toàn hệ thống. 

Thứ hai, các nguồn năng lượng tái tạo sử dụng nhiều thiết bị điện tử công suất để điều chỉnh và biến đổi điện áp. Các thiết bị điện tử này sẽ phát sóng hài rất lớn vào hệ thống điện. Sóng hài sẽ làm tăng tổn thất, gây phát nóng thiết bị, có nguy cơ làm cho hệ thống rơ le, điều khiển tác động sai, gây khó khăn rất lớn trong công tác vận hành ổn định hệ thống.

Đánh giá đến thời điểm hiện nay, tổng công suất điện tái tạo đã đạt khoảng 11,2% tổng công suất nguồn đặt của hệ thống, tổng sản lượng điện đến hết tháng 10/2020 đạt 4,4%. Trong khi đó, nguồn thủy điện là nguồn có khả năng điều chỉnh nhanh và linh hoạt hiện đang chiếm tỷ trọng cao là 37% về công suất và 34% về điện năng cung cấp cho hệ thống. Với nguồn thủy điện lớn như hiện nay hoàn toàn có thể cân đối được nguồn năng lượng tái tạo mà không gây ảnh hưởng tới ổn định hệ thống.

Thời gian tới, để đảm bảo hệ thống vận hành ổn định nếu nguồn năng lượng tái tạo có tỉ lệ tích hợp lớn trong hệ thống, cần thiết phải đầu tư thêm các nguồn điện có đặc tính vận hành linh hoạt để tăng mức dự phòng cho hệ thống. Bên cạnh đó, lưới điện truyền tải cũng cần được đầu tư lớn hơn để không tạo điểm tắc nghẽn trên lưới điện. 

Để bảo đảm đồng bộ và tối ưu giữa phát triển nguồn điện và lưới điện không để xảy ra tình trạng quá tải phải giảm phát, Bộ Công Thương có giải pháp gì?

- Việc quy hoạch các dự án nguồn điện đều đồng bộ với quy hoạch lưới điện. Tuy nhiên, trong quá trình đầu tư xây dựng tiến độ xây dựng nhà máy điện mặt trời sẽ nhanh hơn nhiều tiến độ xây dựng công trình lưới điện (đường dây và trạm biến áp), do đường dây thường kéo dài, qua nhiều khu vực nên vướng mắc thỏa thuận, giải phóng mặt bằng. 

Thời gian qua còn tồn tại quá tải một số khu vực (chủ yếu ở Ninh Thuận, Bình Thuận) dẫn đến một số nhà máy điện mặt trời, điện gió phải cắt giảm công suất. 

Ngày 27/3/2020, Bộ đã có văn bản báo cáo Thủ tướng đề nghị bổ sung các công trình lưới điện truyền tải đảm bảo giải tỏa công suất nguồn năng lượng tái tạo và cung ứng điện đến năm 2025. Thủ tướng đã có văn bản đồng ý bổ sung quy hoạch điện quốc gia danh mục các dự án lưới điện truyền tải.

Hiện Bộ đang phối hợp EVN tiếp tục rà soát để kiến nghị Thủ tướng bổ sung quy hoạch các công trình lưới điện để giải tỏa công suất năng lượng tái tạo trên toàn quốc.

Sau khi chính sách ưu đãi về giá kết thúc, cần phải làm gì để có thể tiếp tục thu hút nhà đầu tư vào làm năng lượng tái tạo, tận dụng nhiều hơn nữa nguồn năng lượng tự nhiên sẵn có này?

- Theo kinh nghiệm của các nước phát triển trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương đang tập trung vào các nội dung chính: chính sách, hạ tầng truyền tải phân phối và điều độ vận hành hệ thống điện. 

Với các dự án năng lượng tái tạo quy mô công suất lớn sẽ từng bước chuyển sang cơ chế đấu thầu cạnh tranh. 

Nhà đầu tư phát triển được lựa chọn sẽ là nhà đầu tư đưa ra giá bán điện từ dự án điện năng lượng tái tạo thấp nhất. Thực hiện cơ chế này tuy sẽ mất nhiều thời gian hơn nhưng sẽ công bằng, minh bạch hơn cho các nhà đầu tư, đảm bảo sự hài hòa, cân đối giữa phát triển các dự án điện năng lượng tái tạo và lưới truyền tải. 

Bên cạnh đó, cần thúc đẩy phát triển các hệ thống năng lượng tái tạo phân tán phục vụ nhu cầu tiêu thụ tại chỗ như các hộ tiêu thụ như các khu công nghiệp, hộ tiêu thụ thương mại, dịch vụ, nhà dân... lắp đặt điện mặt trời mái nhà để cung cấp cho chính nhu cầu của mình cùng kết hợp với điện mua từ lưới điện. 

Bên cạnh đó, tăng cường đầu tư nâng cấp, mở rộng hạ tầng truyền tải kết hợp với các hệ thống lưu trữ (như thủy điện tích năng, hệ thống ắc quy...), phát triển thị trường cung cấp dịch vụ phục vụ hệ thống điện (dịch vụ điều tần, điều áp...) và tăng cường khả năng điều độ vận hành hệ thống điện (khả năng dự báo sản lượng phát của điện gió, điện mặt trời theo thời tiết), tăng cường kết nối lưới điện khu vực. Điều này sẽ giúp nâng cao khả năng hấp thụ nguồn điện năng lượng tái tạo, đảm bảo vận hành an toàn, hiệu quả hệ thống điện.

Xin cảm ơn ông!

Tin cùng chuyên mục

Việt Nam - Nhật Bản mở ra kỷ nguyên mới trong kết nối nông nghiệp công nghệ cao

Việt Nam - Nhật Bản mở ra kỷ nguyên mới trong kết nối nông nghiệp công nghệ cao

(PLVN) - Ngày 22/11 tại Hà Nội, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia ký biên bản ghi nhớ hợp tác và tổ chức hội thảo ”kết nối chuỗi cung ứng và đáp ứng thị trường” với Công ty TNHH AEON TOPVALU Việt Nam. Dự và chứng kiến lễ ký kết có Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cùng Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam - ông Ito Naoki.

Đọc thêm

Thách thức bảo vệ môi trường trong hoạt động thủy sản

Nhiều nhiệm vụ trọng tâm để bảo vệ các hệ sinh thái ven biển vùng Đồng bằng sông Cửu Long. (Ảnh: Hữu Tuấn)
(PLVN) -  Ngành thủy sản được xác định là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn trong nền kinh tế biển của Việt Nam với tốc độ tăng trưởng nhanh. Nhưng trong quá trình phát triển, ngành thủy sản cũng đang phải đối mặt với không ít những thách thức, trong đó có vấn đề môi trường và suy thoái hệ sinh thái ven biển.

Hiệu quả chính sách phát triển kinh tế số

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định 1437/QĐ-TTg ngày 20/11/2024 ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 - 2025.

Hơn 730 dự án đang hoạt động tại các KCN - KCX Hà Nội

Công ty TNHH Điện tử Meiko Thăng Long, có địa chỉ tại lô J1-J2 (khu công nghiệp Thăng Long, xã Võng La, huyện Đông Anh,TP. Hà Nội)
(PLVN) - Nhiều năm qua, doanh nghiệp tại các khu công nghiệp của Hà Nội luôn tạo giá trị bình quân trên 40% giá trị sản lượng công nghiệp, 40% kim ngạch xuất khẩu và trên 20% GDP của Thành phố, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và trở thành nhân tố quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thủ đô và cả nước.

Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba thăm và làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội

Bà Juanna Lilia Delgado Portal – Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba trao đổi tại buổi làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội.
(PLVN) - Ngày 20/11, Đoàn lãnh đạo cấp cao Ngân hàng Trung ương Cuba do bà Juanna Lilia Delgado Portal - Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Đi cùng đoàn có đại diện một số Bộ, ngành, Chủ tịch một số Ngân hàng tại Cuba; đại diện Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam và đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Cảng Hải Phòng đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì

Thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, ông Nguyễn Hoàng Anh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trao Bằng khen cho Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng.
(PLVN) - Ngày 20/11, Công ty CP Cảng Hải Phòng tổ chức Lễ kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống Đảng bộ và Đội ngũ công nhân Cảng (24/11/1929-24/11/2024); 95 năm Ngày thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của Cảng Hải Phòng (28/11/1929-28/11/2024) và đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì.

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành
(PLVN) - Sáng 19/11, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức diễn đàn “Nâng cao hiệu quả thông tin, cảnh báo, đảm bảo vận hành an toàn đập, hồ chứa nước trong tình hình mới". Sự kiện nêu ra những vấn đề cấp bách của hệ thống các hồ, đập thủy lợi đang “gánh” trên vai nhiều nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia.

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp
(PLVN) - Sáng 19/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã làm việc với đoàn đại biểu Nghiệp đoàn Giới chủ Pháp (MEDEF) do ông Francois Corbin làm trưởng đoàn, trong khuôn khổ hai nước thúc đẩy hợp tác kinh tế và đầu tư.

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá: Cần lộ trình tăng thuế hợp lý

Toàn cảnh Toạ đàm "Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt và chống buôn lậu thuốc lá – Những vấn đề đặt ra" diễn ra chiều nay, tại Hà Nội.
(PLVN) -  Theo các chuyên gia, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với thuốc lá là cần thiết. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu chính sách đề ra, cần có lộ trình tăng thuế hợp lý, đảm bảo cân bằng giữa mục tiêu hạn chế tiêu dùng và ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

(PLVN) - Trong 10 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 3,2 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và EU đều ghi nhận tăng trưởng tích cực. Với giá tôm cải thiện và nhu cầu nhập khẩu tăng cao, dự báo mục tiêu 4 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong năm nay là hoàn toàn khả thi.

Quyết tâm gỡ 'thẻ vàng' IUU của EC

Việt Nam quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU trong năm 2024. (Ảnh minh họa: CTV)
(PLVN) - Ngày 18/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã họp với các đơn vị liên quan để thực hiện kế hoạch của Chính phủ chỉ đạo làm việc với Đoàn thanh tra Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp (IUU) lần 5.

Chờ tỉnh và huyện để kéo dây giải tỏa công suất Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4

Đại diện NPTPMB báo cáo lãnh đạo EVNNPT về tiến độ Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái.
(PLVN) - Ban Quản lý Dự án truyền tải điện (NPTPMB) hạ quyết tâm hoàn thành Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái trong quý III/2025 để có thể cùng các đơn vị thuộc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) thực hiện việc giải tỏa công suất Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4.

Tiềm năng huy động vốn tư nhân cho phát triển xanh

Quản lý nước là một trong những dự án được ưu tiên cho vay để bảo vệ môi trường. (Ảnh minh họa/Vneconomy)
(PLVN) - Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) mới phát hành thành công 2.000 tỷ đồng trái phiếu xanh để cho vay các dự án thuộc lĩnh vực bảo vệ môi trường và dự án mang lại lợi ích về môi trường. Điều này cho thấy nhu cầu về trái phiếu xanh là rất lớn và là tín hiệu tích cực về tiềm năng trong việc huy động dòng vốn từ khối tư nhân cho quá trình chuyển đổi hướng đến phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam.