Lễ hội diễn ra ngày 16 – 18 tháng Giêng với sự tham gia người dân trong vùng. Họat động lễ hội chủ yếu diễn ra tại Đền, Miếu thờ Ngô Quyền tại Từ Lương Sâm – phường Nam Hải, nơi Ngô Quyền đặt đại bản doanh chỉ huy tiền phương lập chiến công xưa.
Tưởng nhớ công lao của vị “vua của các vua”, người dân các làng thuộc xã Nam Hải, Đằng Hải (nay là các phường Nam Hải, Đằng Hải, quận Hải An) đã lập đến 30 đền, miếu thờ Ngô Quyền. Ngô Quyền trở thành thành hoàng, thần chủ của vùng đất cửa sông Bạch Đằng.
Bô lão trong vùng làm lễ trước Từ Lương Sâm |
Trong giai đoạn triều Ngô, Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần, việc tế lễ hội Từ Lương Xâm được tổ chức ở cấp Nhà nước. Tham gia tổ chức Tứ linh từ là nhân dân 7 tổng An Dương, Lương Xâm, Trung Hành, Trực Cát, Đông Khê, Hạ Đoạn, Gia Viên. kỳ Từ Lương Xâm được trùng tu lần đầu.
Đặc biệt, Từ Lương Xâm còn lưu giữ được 25 đạo sắc chính, 20 sắc phong được sao lại trong giai đoạn từ năm 1522 đến năm 1924 dưới các triều đại Lê sơ, Mạc, Lê trung hưng, Tây Sơn, Nguyễn. Trong các sắc phong, nhiều triều đại suy tôn Đức Vương Ngô Quyền là “Thượng đẳng tối linh đại vương”, là “Ngô Vương Thiên tử”.
Đoàn rước đồ tế khí, long đình, bát bửu từ các phường về Từ Cả Lương Sâm |
Lễ hội Từ Lương Sâm gồm các hoạt động lễ hội tại Phủ Thượng Đoạn thờ Mẫu Liễu Hạnh, Đền Phú Xá thờ Đại vương Quốc Tuấn Trần Hưng Đạo cùng với Từ Nghĩa Xá (nay thuộc địa bàn quận Lê Chân) thờ Nam Hải Phạm Tử Nghi là “Tứ linh từ” – bốn ngôi Đền thiêng trong vùng.
Rước Kiệu Bát cống – Ngài Đức vương Ngô Quyền từ các từ, đền, miếu trên địa bàn các phường về Từ Cả Lương Sâm |
Người dân thành kính thắp hương Đức Vương Ngô Quyền |
Lễ hội với những nghi thức đặc biệt như lễ phẩm phải có một bò, một lợn, một dê mổ tế sống, tế xong đem thịt làm cỗ. Khác với lễ hội các làng xã khác, lễ hội Từ Lương Xâm được tiến hành với sự tham gia của hầu hết các làng xã trong vùng, cuộc hành lễ được các làng, xã rước kiệu từ đình làng mình tới chầu. Các kiệu đều đặt ở khu đất rộng trước cửa Linh từ Lương Xâm để chấm giải. Kiệu nào nhất được vinh dự thay mặt cả đoàn kiệu dâng lễ Thánh Vương trước long sàng.
Lễ hội Từ Lương Sâm đã trở thành ý thức tình cảm, bản thông điệp gửi của người dân Hải An nói riêng, người dân Hải Phòng tới các thế hệ về lòng yêu nước, tự hào dân tộc, tinh thần đại đoàn kết.