Rà soát lại hệ thống pháp luật về đấu thầu
Văn phòng Chính phủ vừa có công văn số 8336/VPCP-NC gửi các bộ ngành, địa phương truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình liên quan đến một số kiến nghị của Bộ Công an tại Báo cáo số 679/BC-BCA-C03 ngày 28/ 7/2020 về kết quả điều tra vụ án Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại VEC.
Trên cơ sở báo cáo của Bộ Công an và một số kiến nghị, đề xuất của Thanh tra Chính phủ, Bộ Tư pháp, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) và Ủy Ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, Phó Thủ tướng giao Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với các Bộ: Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư, Tư pháp và các cơ quan liên quan nghiên cứu ý kiến của Bộ Công an tại văn bản nêu trên.
Khẩn trương rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến công tác đấu thầu, thi công, giám sát, thanh quyết toán để kịp thời sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới, trong đó có các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Xây dựng nhằm khắc phục những sơ hở, thiếu sót, đảm bảo phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện của Việt Nam.
“Đặc biệt là quy định ràng buộc trách nhiệm, tăng tính độc lập, giám sát chuyên môn của nhà thầu thiết kế, giám sát, thi công trong suốt quá trình triển khai thực hiện cho đến khi hoàn thành dự án; rà soát các dự án đang, sắp triển khai, đảm bảo không để xảy ra các sai phạm tương tự”- Phó Thủ tướng chỉ đạo.
Ngoài ra, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra quá trình triển khai thực hiện dự án đầu tư xây dựng tuân thủ đúng quy định của Luật Xây dựng và các văn bản hướng dẫn thi hành nhằm nâng cao hiệu lực hiệu quả quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng, đảm bảo hoàn thành các dự án đúng tiến độ và chất lượng yêu cầu.
Bộ Công an đã kiến nghị gì?
Theo tìm hiểu của PV, trong bối cảnh, Bộ GTVT đang chuẩn bị triển khai nhiều dự án quan trọng quốc gia về giao thông đường bộ, từ những sai phạm tại dự án đường cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi, để góp phần chấn chỉnh những tồn tại, hạn chế, chấp hành nghiêm các quy định về pháp luật đầu tư, xây dựng dự án, đảm bảo chất lượng, hiệu quả công trình, tại Báo cáo số 679/BC-BCA-C03, Bộ Công an kiến nghị Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT khẩn trương rà soát lại các văn bản pháp luật có liên quan trong tất cả các khâu đấu thầu, thi công, giám sát, thanh quyết toán để khắc phục bất cập, nhất là quy định ràng buộc trách nhiệm, tăng tính độc lập, giám sát chuyên môn nhà thầu thiết kế, giám sát, thi công trong suốt quá trình thực hiện cho đến khi hoàn thành dự án.
 |
| “Băm nát” gói thầu là một trong những nguyên nhân dẫn tới mất kiểm soát chất lượng cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi. |
Cụ thể, Bộ Công an đề nghị, trong đấu thầu, lựa chọn nhà thầu cần thể chế hóa, quy định cụ thể về năng lực, tài chính, nhân sự, phương tiện máy móc thiết bị, điều kiện thạm gia dự án của nhà thầu phụ, các cá nhân (tư vấn giám sát) được nhà thầu chính lựa chọn thực hiện thi công, giám sát thi công dự án ( nhất là đối với các dự án quan trọng quốc gia cần có về quy định về điều kiện, tiêu chuẩn cao hơn. Đặc biệt là tránh tình trạng chia nhỏ các gói thầu, nhà thầu chính giao cho nhiều nhà thầu phụ không đủ năng lực thực hiện dẫn đến không kiểm soát được chất lượng công trình.
Bộ Công an cũng đề nghị nâng cao vai trò, ràng buộc trách nhiệm của đơn vị thực hiện thiết kế kỹ thuật dự án đối với công tác giám sát tác giả từ giai đoạn thiết kế kỹ thuật và chịu trách nhiệm về sản phẩm thiết kế trong quá trình thi công, nghiệm thu dự án. Đối với công tác thiết kế bản vẽ thi công và thí nghiệm kiểm tra chất lượng vật liệu, cần có sự nghiên cứu, đánh giá để sửa đổi, bổ sung quy định cho phù hợp trên nguyên tắc hoạt động độc lập của các đơn vị tham gia dự án nhằm tạo ra sự khách quan trong công tác thiết kế, nghiệm thu chất lượng vật liệu đúng theo tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế của dự án.
Tại văn bản báo cáo người đứng đầu Chính phủ, Bộ Công an cũng kiến nghị tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát trong quá trình triển khai thực hiện dự án; phân định rõ trách nhiệm, quan tâm chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về nguồn vốn thực hiện dự án để chủ đầu tư, nhà thầu thi công có điều kiện về vốn, hoàn thành các hạng mục công trình.
Quy định không rõ ràng, thiếu tính ràng buộc trách nhiệm ở các khâu thực hiện dự án
Báo cáo người đứng đầu Chính phủ, Bộ Công an đưa ra một số bất cập, tổn tại, sơ hở trong công tác quản lý, thực hiện đầu tư, xây dựng ở Dự án cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi. Theo đó, Bộ Công an cho biết: Quá trình triển khai thực hiện dự án, đã tổ chức đấu thầu rộng rãi, lựa chọn được các doanh nghiêp hàng đầu của Việt Nam và Quốc tế tham gia thực hiện. Tuy nhiên, quá trình thực hiện, chủ đầu tư và các đơn vị liên quan, các nhà thầu trong trong giai đoạn thực hiện dự án đa buông lỏng công tác quản lý thi công, giám sát thi công, nghiệm thu hạng mục, công trình. Bên cạnh đó, là các quy định chưa rõ ràng, thiếu tính ràng buộc trách nhiệm ở các khâu thực hiện dự án, dẫn đến công trình không đảm bảo tiêu chuẩn, chất lượng.
