Từ lá Đơn kêu cứu khẩn cấp của người thương binh già đến những dấu hiệu bắt giữ người trái pháp luật?
(PLM) - Vào một chiều tháng 4 năm 2025, ông Trần Văn Bình, sinh năm 1956 ở Thị xã Thái Hòa, tỉnh Nghệ An lầm lũi chống nạng tìm đến Tòa soạn Báo Pháp luật Việt Nam để kêu oan cho con trai. Ông nói trong nghẹn ngào: “ Con tôi bị bắt trái pháp luật, bị đe dọa đến nỗi cháu đã gom thuốc trong trại tạm giam, chuẩn bị uống để tự tử,… nhưng may mắn được can ngăn. Tôi đã gửi đơn kêu cứu đến nhiều nơi, nay tôi cầu cứu cơ quan báo lên tiếng bảo vệ sự thật để con tôi không bị oan sai”.
Ông Bình nhập ngũ năm 1974 và tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Trong một trận chiến quyết liệt ở Tây Nguyên, đôi chân của ông đã vĩnh viễn để lại trên chiến trường. Là thương binh đã từng lập chiến công xuất sắc và phục vụ chiến đấu chống Mỹ cứu nước nên ông đã được Chính phủ cách mạng Lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam tặng Huân chương Chiến công Giải phóng (hạng Ba); Nhà nước thưởng Huy chương Kháng chiến (hạng Nhì) và hiện nay ông vẫn đang được hưởng trợ cấp người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học.
Người thương binh kêu cứu vì cho rằng con trai bị bắt giam trái pháp luật?
Con trai thương binh Trần Văn Bình là Trần Đình Quân (người đang bị Công an thành phố Đà Nẵng bắt tạm giam) đã từng có chín năm làm giáo viên ở quê nhà, đến năm 2018 thì Quân cùng vợ con vào thành phố Đà Nẵng để làm ăn, sinh sống.
Theo thông tin ngày 26/01/2024 trên một số trang tin đăng bài viết: “Bắt trùm ‘tín dụng đen’ dưới vỏ bọc ‘doanh nhân thiện nguyện’”nội dung có những đoạn như sau: “… Chiều 18/01/2024, các trinh sát bắt giữ Hoàng và Hiệp khi cả 2 đang thực hiện hành vi đe dọa, đòi nợ. Tiếp tục đấu tranh, ban chuyên án bắt giữ Quân…”.
Tại Kết luận điều tra vụ án hình sự đề nghị truy tố số 08/BKL-VPCQCSĐT ngày 10/01/2025 và bản Kết luận điều tra bổ sung vụ án hình sự số 163/BKL-VPCQCSĐT ngày 22/04/2025 của Cơ quan CSĐT Công an thành phố Đà Nẵng thì Trần Đình Quân, 44 tuổi bị đề nghị truy tố với 03 tội danh là: “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự” theo khoản 2 Điều 201 Bộ Luật Hình sự, “Cưỡng đoạt tài sản” theo Khoản 4 Điều 170 Bộ Luật Hình sự và “Giữ người trái pháp luật” theo khoản 2 Điều 157 Bộ Luật Hình sự. Tuy nhiên, ông Trần Văn Bình lại cho rằng con trai mình bị bắt trái với quy định pháp luật và bị kết tội oan.
Chị Hồ Thị Hằng (vợ của Trần Đình Quân) kể lại rằng: Khoảng 18h ngày 18/1/2024, khi vợ chồng chị và 3 đứa con nhỏ đang ở trong phòng ngủ thì nhân viên quán phở của gia đình (ngôi nhà vợ chồng chị đang ở gồm 6 tầng, tại tầng 1 chị bán hàng phở, tầng 2 và 3 cho thuê, còn tầng 6 là phòng ngủ) điện thoại và nói: “có mấy anh xông vào nhà tìm gặp anh Quân”, nhân viên có hỏi thì họ nói là công an và xông thẳng lên tầng 6 bằng thang bộ. Họ xông vào, đè chồng chị xuống sàn nhà, bẻ quặt hai tay sau lưng rồi còng tay anh trước mặt 03 đứa nhỏ. Rồi họ dán băng keo đen lên tất cả camera an ninh trong nhà. Trong lúc hoang mang chị có hỏi: “Có chuyện gì xảy ra vậy? Sao không mời lên cơ quan làm việc” thì một trong số những người có mặt đó quát rằng: “Câm mồm, lắm chuyện, nói nhiều”.
Họ yêu cầu vợ chồng chị giao nộp điện thoại. Khoảng 15 phút sau thì lực lượng công an phường An Hải Tây cũng có mặt, dân quân tự vệ đến rất đông (khoảng gần 30 người). Rồi một người tên Vinh (mãi sau này chị mới biết tên) lấy ra một tờ giấy nhỏ khoảng bằng một nửa tờ giấy A4 rồi đọc như kiểu đọc lệnh bắt và khám xét nhà. Lúc ấy chị chỉ nghe thấy ông Vinh đọc, nhưng không thấy đọc nội dung bắt vì tội gì. Đọc xong thì ông Vinh cất tờ giấy vào túi áo ngực và cũng không có ai được xem nội dung của tờ giấy đó kể cả chị và chồng chị là người đang bị bắt. Rồi họ bắt đầu lục soát nhà, lấy đi nhiều tài sản của gia đình chị; trong quá trình khám xét nhà, có những người đói bụng thì họ bảo nhau xuống tầng 1 ăn phở, ăn xong họ cũng không trả tiền…
Với diễn biến thực tế về việc con trai mình bị bắt giữ như vậy, ông Bình bày tỏ: “Tôi không biện hộ hay bảo vệ bất chấp cho con trai mình, nhưng tôi thực sự bức xúc vì cháu Đình Quân bị bắt giam trái pháp luật. Bởi khi bắt họ không có lệnh bắt, lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp; con tôi cũng không phải trường hợp phạm tội bị bắt quả tang, vậy mà bị dí súng vào gáy, còng tay rồi bị đe dọa trước mặt 3 đứa trẻ nhỏ như vậy thì các cháu tôi sẽ ám ảnh đến thế nào? Vì vậy, tôi rất mong các cấp, các cơ quan giúp gia đình tôi làm rõ sự việc phi lý, bất công này”. Ông Bình cũng chia sẻ thêm, con trai ông vi phạm đến đâu thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật đến đó, nhưng nếu có dấu hiệu oan sai thì ông khẩn thiết đề nghị các cơ quan thực thi pháp luật hãy công tâm để xem xét lại toàn bộ vụ việc.
Luật sư cho biết có đủ căn cứ chứng minh Trần Đình Quân bị bắt giữ trái pháp luật?
Trao đổi với Công ty Luật TNHH Chìa Khóa Vàng, các luật sư tham gia bào chữa, bảo vệ cho bị can Trần Đình Quân cho biết trong quá trình tham gia bào chữa, ở giai đoạn đầu, các luật sự gặp rất nhiều khó khăn, có lúc bị điều tra viên tìm mọi cách cản trở. Để có thể hoàn thiện thủ tục đăng ký bào chữa và gặp được thân chủ của mình, các luật sư phải nhiều lần trực tiếp đi từ thành phố Hồ Chí Minh ra Đà Nẵng: “Điều tra viên khi ấy là ông Võ Xuân Vinh (người điều tra giai đoạn đầu hiện đã bị Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát Tối cao bắt tạm giam) không nhận hồ sơ đăng ký bào chữa của chúng tôi, chúng tôi đến bộ phận trực ban nộp họ cũng không nhận khiến chúng tôi phải mất rất nhiều công sức để giải thích với họ, rồi tự chúng tôi phải viết biên nhận rồi họ mới ký nhận, và rồi phải tới 07 ngày sau đó chúng tôi mới nhận được kết quả (theo luật là trong vòng 24 giờ phải cấp thông báo)” – Luật sư Võ Thị Ánh Loan chia sẻ với phóng viên.
Không chỉ bị gây khó trong quá trình hoàn tất thủ tục đăng ký bào chữa, bảo vệ cho bị can; việc tiếp cận bị can, tiếp cận hồ sơ vụ án cũng gian nan không kém. Luật sư Lê Ngọc Luân nói: “Nhiều lần các luật sư yêu cầu được gặp bị can để thực hiện việc bào chữa theo quy định và liên tục nhắn tin, điện thoại, gửi văn bản thông báo cho cả Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát thành phố Đà Nẵng; rồi trực tiếp đến trại tạm giam nhưng không được đồng ý cho gặp bị can; khiến chúng tôi phải gửi Đơn khiếu nại đến các cơ quan này nhưng đều bị bác bỏ. Cũng chỉ vì một niềm tin vào công lý sẽ được thực thi mà chúng tôi buộc phải ra tận Hà Nội để gửi kiến nghị đến Viện Kiểm sát Tối cao, rồi sau đó mới được gặp bị can để làm việc. Việc sao chụp tài liệu, hồ sơ vụ án cũng là quyền mà bất cứ luật sư được phép bào chữa hay bảo vệ nào cũng được đảm bảo, vậy mà ban đầu Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Đà Nẵng cũng chỉ cho chúng tôi sao chụp lời khai của thân chủ chúng tôi là ông Quân, họ không cho chúng tôi tiếp cận toàn bộ hồ sơ vụ án là trái pháp luật. Chỉ một việc tưởng chừng đơn giản vì pháp luật hình sự đã quy định rất rõ mà họ (ý chỉ VKSND TP. Đà Nẵng) cũng gây khó cho chúng tôi khiến chúng tôi lại phải kiến nghị rồi mới được đáp ứng”.
Nói về hồ sơ vụ án, sau khi các luật sư đã đăng ký tham gia bào chữa, bảo vệ cho Trần Đình Quân. Luật sư Luân cho biết: “Đây là vụ án mà chúng tôi và thân chủ của mình liên tục gửi Đơn khiếu nại đến các lãnh đạo cao nhất của VKSND Tối cao, Thủ trưởng CQCSĐT, Giám đốc Công an thành phố Đà Nẵng, Viện trưởng VKSND thành phố Đà Nẵng, Chánh án TAND thành phố Đà Nẵng, Thành ủy thành phố Đà Nẵng… vì hồ sơ có dấu hiệu rõ ràng bị làm sai lệch, có dấu hiệu khởi tố, bắt tạm giam trái pháp luật và mâu thuẫn trong hồ sơ thì có rất nhiều. Đặc biệt trong toàn bộ hồ sơ vụ án mà chúng tôi tiếp cận được thì không hề có hồ sơ giải quyết nguồn tin tố giác tội phạm đối với vụ án mà Trần Đình Quân bị khởi tố bị can; Ngày 18/01/2024 Trần Đình Quân bị bắt nhưng ngày 19/01/2024 Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố Đà Nẵng mới ban hành quyết định phân công nhiệm vụ điều tra… Hơn thế nữa, Đơn tố giác tội phạm được ghi ngày 18/12/2023, nhưng cũng chính những người được cho là viết đơn tố giác này lại có Đơn xin cứu xét khẩn cấp vì cho rằng bị Điều tra viên có tên là Vinh gây sức ép, buộc ký vào tờ đơn tố cáo tội phạm…”.
Nhận thấy đây là một vụ việc có nhiều tình tiết cần được làm rõ, tránh để oan sai, nên Báo Pháp luật Việt Nam đã tiếp nhận và gửi phiếu chuyển đơn đến các cơ quan Công an thành phố Đà Nẵng, Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Đà Nẵng và một số cơ quan chức năng có thẩm quyền đề nghị xem xét nội dung Đơn kêu cứu khẩn cấp của ông Trần Văn Bình; đồng thời cử phóng viên tác nghiệp, tìm hiểu thông tin và phản ánh khách quan vụ việc...(còn nữa)

