Từ chủ nhật đến... cuối tuần
Báo, tạp chí phát hành vào cuối tuần hay chủ nhật hiện không còn lạ gì. Nhưng 26 năm trước, hãy tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra khi trên sạp báo xuất hiện một tờ báo chủ nhật của báo Đảng địa phương?
Báo, tạp chí phát hành vào cuối tuần hay chủ nhật hiện không còn lạ gì. Nhưng 26 năm trước, hãy tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra khi trên sạp báo xuất hiện một tờ báo chủ nhật của báo Đảng địa phương?
Cuối tháng 3 năm 1986, trên các sạp báo ở Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Tây Nguyên và một số tỉnh bạn lân cận, xuất hiện một tờ báo mới rợi có tên là Quảng Nam-Đà Nẵng chủ nhật với chữ chủ nhật được trình bày lả lướt trên măng-sét. Ngay lập tức, ấn phẩm mới của Báo Quảng Nam-Đà Nẵng (QN-ĐN) này đã được cộng tác viên và bạn đọc xa gần nhiệt tình ủng hộ.
Báo Đảng địa phương đầu tiên ra báo chủ nhật
 | |||
|
Tranh biếm họa của Hân Hí, trên QN-ĐN Chủ nhật số ra ngày 19-11-1989. |
|||
Nhà báo Ngô Quy Nhơn, nguyên Tổng Biên tập Báo QN-ĐN (cũ) và Báo Đà Nẵng nhớ lại: "Lúc đầu, báo ra mỗi tuần chỉ 2 kỳ, sau tăng lên 3 kỳ. Nhận thấy ra ít kỳ quá, chúng tôi mong muốn có một sản phẩm giải trí, thư giãn cuối tuần mang hơi hướng văn học - nghệ thuật, đưa những thông tin, kiến thức mà báo ngày không chuyển tải hết được. Đặc biệt, có một số chuyên mục không thể thiếu như chống tiêu cực. Nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường từng tổng kết Báo QN-ĐN chủ nhật một năm có đến 13 vụ chống tiêu cực".
Qua theo dõi dư luận, góp ý của cộng tác viên (CTV), QN-ĐN chủ nhật đã dần định hình một số chuyên trang, chuyên mục "đứng" được trong lòng độc giả như Sổ tay phóng viên; Đất Quảng – Con người; 1.001 câu hỏi bác sĩ; Đọc truyện chủ nhật, CLB Chủ nhật... Lúc đó còn in ty-pô, giấy thì tái chế từ giấy cũ, một mặt láng, một mặt nhám; mặt láng còn đọc dễ dàng chứ mặt nhám thì đọc có khi chữ được chữ không. Thế mà, báo cứ bán chạy như tôm tươi trên cả nước. Báo ra, các nhân viên phát hành đưa ngay lên bến xe, chuyển đi các nơi.
Tại TP. Hồ Chí Minh, thông qua Văn phòng đại diện của tỉnh tại số 132D Phan Đăng Lưu, Phạm Phúc vừa phát hành, vừa kéo nhiều văn nghệ sĩ phía Nam tham gia QN-ĐN chủ nhật như Tường Linh, Lê Minh Quốc, Phan Ngọc Thường Đoan, Nguyễn Mạnh Tuấn... Tại Huế, Dương Thành Vũ có sạp báo bên bờ sông Hương, vừa làm CTV, vừa tham gia phát hành báo QN-ĐN chủ nhật. Qua địa chỉ này, rất nhiều CTV "cây đa cây đề" đã tham gia QN-ĐN chủ nhật như Hoàng Phủ Ngọc Tường, Ngô Minh, Võ Quê, Bửu Chỉ, Lâm Thị Mỹ Dạ... Trong đó, nhà thơ Phùng Quán, bằng một trường ca dài chỉ vẻn vẹn 56 câu, đã làm đình đám QN-ĐN chủ nhật, đẩy số lượng phát hành (trong nghề báo gọi là ti-ra) báo lên kỷ lục ngót nghét 2 vạn bản (xem thêm bài "56 câu thơ và 2 vạn tờ báo" trong số này).
Có thể nói, QN-ĐN là tờ báo Đảng đầu tiên trên cả nước xuất bản báo chủ nhật. Đến thứ bảy ngày 13-3-1993, báo được đổi tên thành QN-ĐN cuối tuần, khổ 29cm x 42cm, 16 trang.
Những chuyên mục được bạn đọc ưa thch
Ngày 1-1-1997, Đà Nẵng trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, Báo QN-ĐN tách thành hai tờ báo Đảng địa phương. Ngay hôm sau, thứ tư 2-1-1997, Báo Đà Nẵng (báo ngày) ra số đầu tiên đánh dấu sự kiện trọng đại này. Ngày thứ bảy 5-1-1997, Đà Nẵng cuối tuần ra số đầu tiên, khổ 29cm x 42cm, 12 trang.
Báo chủ nhật hay cuối tuần được xem là món ăn tinh thần của cán bộ, nhân dân sau một tuần ròng rã làm việc. Vì thế, những người làm báo (cuối tuần) phải tìm cách thay đổi "khẩu vị", không để cho bạn đọc dùng mãi một món đến... phát ớn. ĐN cuối tuần từng mở chuyên mục "Xướng họa thơ Đường" nhằm tạo một sân chơi cho những người yêu thích và sáng tác thơ Đường. Nhưng rồi, kẻ xướng người họa chỉ một lúc, sau đó người xướng lại đổi bút danh khác họa lại bài thơ chính mình (!). Buộc lòng, Ban Biên tập quyết định "khai tử" chuyên mục này, mặc cho một vài CTV tỏ ý bất bình.
Ngày 6-3-2005, lần đầu tiên chuyên mục "Cửa sổ Tri thức" được mở trên ĐN cuối tuần với câu hỏi của một học sinh lớp 5 Trường tiểu học Ngô Quyền (phường Khuê Trung) về Ông Ích Đường – danh nhân lúc đó vừa được đặt tên con đường đi qua trước trường. Ngày 1-9-2007, lại có thêm chuyên mục mới "Chuyện xưa xứ Quảng" với bài viết đầu tiên của một CTV về tiếng còi tầm và lễ chào cờ đỏ sao vàng vào sáng ngày 26-8-1945 ở Đà Nẵng. Nhà thơ Bùi Xuân, trong một lần họp CTV Báo ĐN, đề nghị nên chú ý nhiều hơn nữa đến chuyên mục "Chuyện xưa xứ Quảng", nó lưu giữ tên người, tên đất, tên làng, góp phần làm nên bản sắc tờ báo.
Thời gian qua, nếu "Cửa sổ Tri thức" đang tỏ ra là một trong những chuyên mục "thọ" lâu nhất trên ĐN cuối tuần thì "Chuyện xưa xứ Quảng" cũng đang nỗ lực quyết không thua chuyên mục đi trước. Cùng với "Tòa soạn - Bạn đọc", "Nếp sống văn hóa - văn minh đô thị" trên báo ngày, hai chuyên mục trên báo cuối tuần này rất được bạn đọc yêu mến, quan tâm.
Từ khi ĐN cuối tuần tăng từ 12 lên 16 trang, tờ báo đã mở thêm nhiều trang, chuyên mục mới. "Chào bạn trẻ" bám sát hơi thở của giới trẻ, "Thông tin giải trí" như một gian hàng bày biện các thứ thư giãn cuối tuần suốt 2 trang, "Văn hóa - Đời sống" nhấn mạnh hơn nữa những nét văn hóa trong đời sống người dân Đà Nẵng... Đặc biệt, những tay máy trong và ngoài thành phố đã có "đất dụng võ" ở chuyên mục "Cuộc sống qua hình ảnh"…
Vừa rồi, đến thăm và nói chuyện với cán bộ, phóng viên Báo ĐN, đồng chí Nguyễn Văn Chi, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương yêu cầu Báo ĐN cần xây dựng các chuyên trang, chuyên mục, có những bài viết sâu sắc về truyền thống lịch sử, văn hóa, xã hội… như chuyên mục "Đường phố Đà Nẵng" chẳng hạn. Theo ý kiến chủ quan của người viết, đây là việc nên làm, thêm vào đó, cần thay đổi một số chuyên mục cũ bằng các chuyên mục mới như Ô chữ, Đố vui... vừa tăng hàm lượng thư giãn cho báo cuối tuần, vừa thu hút được bạn đọc.
VIÊN PHÚC QUÂN