Trung Quốc: Xe mới, cuộc sống mới

Li Rifu, một nông dân kiêm thợ sửa đồng hồ 46 tuổi ở Trung Quốc, đã gửi gắm rất nhiều cảm xúc và hy vọng của mình vào chiếc ô tô đầu tiên mà ông mua được - một chiếc Geely King Kong trị giá tương đương 9000 đô-la Mỹ.

Chiếc xe mới mang lại cho nhiều gia định Trung Quốc một cuộc sống tươi sáng hơn

Một năm rưỡi sau, mọi việc đã có vẻ diễn ra theo đúng kế hoạch mà ông bà Li mong đợi. Ngay sau khi có được chiếc Geely King Kong, hai người con trai của ông Li đều nhanh chóng tìm được bạn gái. Đến nay, người anh lớn đã lập gia đình chỉ sau một thời gian ngắn tìm hiểu qua những chuyến hẹn hò, dạo chơi trên chiếc xe “cưng” của gia đình. Chính chiếc xe đã trở thành một “kẻ đồng lõa” lý tưởng, mang đôi trai gái lại gần nhau hơn với những nụ hôn kín đáo của thưở hẹn hò. Trong một bữa tối mới đây của cả gia đình, Li Fengyang, con trai cả của ông Li, bên cạnh người vợ đỏ bừng mặt vì thẹn của mình, đã thừa nhận: “Như thế kín đáo hơn và riêng tư hơn.”

Các nhà nghiên cứu phương Tây luôn cố gắng lý giải sự gia tăng trong nhu cầu sở hữu ô tô tại Trung Quốc bằng cách đặt nó vào mối liên hệ với các yếu tố mà nó phụ thuộc như giá dầu nước ngoài, sự leo thang trong nhu cầu về các nguồn tài nguyên, và sự gia tăng các loại khí thải gây nên hiệu ứng nhà kính. Nhưng với hàng triệu người dân Trung Quốc, cũng như hàng triệu người dân Mỹ, ô tô là một cái gì đó vừa đơn giản hơn rất nhiều nhưng cũng vừa phức tạp hơn không kém.

Geely King Kong - chiếc xe giá rẻ phù hợp với túi tiền của người nông dân Trung Quốc

J. D. Power & Associates đã tính toán được rằng 4/5 lượng xe mới bán ra tại Trung Quốc là cho những người trước đó chưa từng sở hữu ôtô, dù là ôtô cũ. Con số này được duy trì liên tục trong suốt bốn năm trở lại đây. Ngược lại, chưa đến 1/10 những chiếc xe mới bán ra tại Mỹ lại được mua bởi những người chưa từng mua một chiếc xe mới bao giờ, và cũng chưa đến 1% số xe này được bán cho những người trước đó chưa từng mua một chiếc xe dù là cũ hay mới.

Sự bùng nổ về nhu cầu sở hữu ô tô lần đầu tiên của người dân Trung Quốc đã trở thành động cơ tích cực, thúc đẩy doanh số bán xe tại đất nước này tăng lên đạt mức kỷ lục, cao gấp 8 lần so với mức doanh số của năm 2000. Điều này cũng chính là nguyên nhân khiến Trung Quốc vượt mặt Nhật Bản, trở thành thị trường tiêu thụ ô tô lớn thứ hai trên thế giới, sau Mỹ.

Một xu hướng thay đổi dễ thấy trong thị hiếu người tiêu dùng Trung Quốc nói riêng, và có vẻ như cũng đang lan rộng trên thị trường toàn thế giới nói chung, đó là: dù là lần đầu tiên mua xe, nhưng đối tượng khách hàng này cũng đang ngày một trở nên phức tạp và luôn muốn có được những chiếc xe ngày một tốt hơn.

Các nhà sản xuất ô tô trong nước của Trung Quốc như Geely và Chery - đã từng là mối lo ngại của các “đại gia” sản xuất ô tô Detroit và Châu Âu  - nay lại đang phải chứng kiến sự tăng lên một cách cầm chừng, thậm chí là trì trệ hoặc sụt giảm nghiêm trọng về doanh số trong suốt một năm qua, mặc cho tình hình thực tế chung của thị trường Trung Quốc vẫn tiếp tục tăng lên khoảng 20% mỗi năm.

Vậy những người hưởng lợi từ sự gia tăng này là ai? Đó là những công ty liên doanh đa quốc gia, chuyên sản xuất các mẫu xe do nước ngoài thiết kế như Buick Excelle, Volkswagen Jetta và Toyota Camry. Trước đó, các chuyên gia ô tô đã từng dự đoán rằng các hãng sản xuất đa quốc gia này sẽ nhanh chóng đánh mất thị phần của mình vào tay các nhà sản xuất ô tô giá rẻ nội địa. Vậy mà trên thực tế, người tiêu dùng Trung Quốc, bao gồm cả những người mua xe lần đầu tiên, lại đang trở thành những vị thượng đế muốn tìm kiếm cho mình những chiếc xe mang lại sự tiện nghi thoải mái, phong cách sành điệu và độ tin cậy nhất định. Lẽ đương nhiên là các nhà sản xuất nội địa cũng nhận thấy thực tế này, và thay vì xây dựng kế hoạch chinh phục thị trường quốc tế, họ sẽ phải nỗ lực rất nhiều để giành lại chính thị trường trong nước.

Trung Quốc - thị trường xe hơi lớn thứ 2 thế giới

“Yêu cầu của khách hàng đang ngày một cao hơn. Họ muốn có những chiếc xe lớn hơn, với những thương hiệu tầm cỡ hơn”, Michael Dunne giám đốc điều hành của J. D. Power tại Trung Quốc nhận định. “Người tiêu dùng có xu hướng tích lũy, để đợi đến lúc có thể mua được một chiếc xe tốt hơn, hơn là mua ngay một chiếc xe nhỏ.”

• D.Linh