Tại Liễu Châu, Quảng Tây, mới đây đã phát hiện một số lô hàng rượu bổ loại chai 125ml, nhưng qua giám định trong thành phần chứa hàm lượng Sildenafil tới 120mg, tương đương hơn 2 viên Viagra.
Treo dược liệu, bán… hóa chất
Cuối tháng 5/2015, Chi đội Giám sát quản lý thực, dược phẩm thành phố Liễu Châu nhận được tin của người tiêu dùng về một loại rượu thuốc có tên là “Kim Oa Kungfu tửu” bán trên thị trường, sau khi uống “người có cảm giác rất lạ, không bình thường”.
Theo nhãn mác, loại rượu này được bào chế từ đông dược như rắn, tắc kè, nhung hươu, giảo cổ lam, trên nhãn ghi rõ: “Sản phẩm bao gồm các loại tinh hoa động, thực vật trong thiên nhiên, có tác dụng giúp tỉnh táo, sảng khoái”. Kiểm tra Nhà máy rượu Quế Khôn Liễu Nam - nơi sản xuất rượu “Kim Oa” – lấy mẫu đi xét nghiệm, phát hiện trong rượu có các hóa chất bị cấm sử dụng, trong đó có Sildenafil.
Lần theo manh mối, kiểm tra tiếp Cty Khoa học kỹ thuật sinh vật Lục Thần và Nhà máy rượu Đức Thuận, nơi cung cấp nguyên liệu và nơi sản xuất loại rượu mang tên rất kêu “Liễu bá thần dưỡng sinh tửu”. Qua lấy mẫu xét nghiệm, loại rượu này cũng chứa các hóa chất bị cấm như Sildenafil và Tadalafil (còn gọi Cialis) là những chất kích thích tình dục.
Ông Phàn Quý Thành - Chi đội trưởng, người phụ trách đoàn kiểm tra cho biết, kết quả kiểm nghiệm cho thấy hàm lượng các chất cấm trong các lô rượu có mức khác nhau, cao nhất tới 1000mg/1000ml. Loại rượu “Kim Oa” đóng chai thủy tinh và hộp kim loại dung tích chỉ 125ml nhưng chứa tới 120mg Sildenafil, trong khi 1 viên Viagra chỉ chứa 50mg. Trong danh sách 69 loại rượu “bổ” do Tổng cục Giám sát quản lý thực, dược phẩm công bố với đủ tên gọi như “Lộc tiên tửu”, “Thần lực tửu”, “Bất đảo ông”… có tới 27 loại của 15 xí nghiệp rượu được nhà sản xuất đưa vào thêm các hóa chất bị cấm như Sildenafil, Tadalafil, Thioaildenafil, Vardenafil, Hongdenafil, số còn lại cũng đều có các chất phụ gia là hóa chất bị cấm.
Theo tư liệu đăng ký ở cơ quan công thương, Nhà máy rượu Đức Thuận thành lập năm 2005, Nhà máy rượu Quế Khôn thành lập năm 2012, đều có tư cách pháp nhân sản xuất, “bào chế” rượu, có giấy phép sản xuất thực phẩm hợp pháp. Thế nhưng, họ đã chọn cách làm ăn phi pháp, đưa hóa chất bị cấm vào vì “nếu dùng nguyên liệu trung dược bào chế rượu bổ thì quy trình phải mất 45 ngày, thời gian dài, giá thành cao, công hiệu lại không rõ rệt” – ông Ngô, Giám đốc Nhà máy rượu Quế Khôn khai.
Tháng 10/2014, Ngô đã tìm đến Mạch X., người phụ trách Cty Lục Thần đề nghị cung ứng “loại gì có hiệu quả tốt hơn để tăng lượng tiêu thụ, chiếm lĩnh thị trường”. Mạch tìm trên mạng, mua được 5kg Sildenafil với giá 5000 tệ/kg, mang về trộn với bột sắn dây rồi chia ra đóng thành các gói loại 100g và 150g, mang nhãn “Nguyên liệu dinh dưỡng dâu tằm năng lượng cao” đem bán cho các nhà máy rượu Quế Khôn và Đức Thuận với giá 1000 tệ/gói nhỏ.
Theo tỷ lệ do Mạch X. nghĩ ra, Nhà máy rượu Quế Khôn đã pha thứ bột này vào thứ rượu rẻ tiền họ mua về, thêm chút hương liệu, phẩm màu để đóng chai thành “Kim Oa Kungfu tửu”. Ông Trương Phong - cán bộ Đội cảnh sát phòng chống tội phạm trong lĩnh vực thực, dược phẩm (Cục Công an Liễu Châu) cho biết, tính ra giá thành mỗi chai “rượu đại bổ dương” này chỉ 0,25 tệ (chưa tới 1.000 VND), nhưng được bán với giá xuất xưởng 40 tệ (khoảng 150 ngàn VND)/chai.
Do các loại “rượu thuốc” rởm của 2 nhà máy này có công hiệu rõ rệt trong việc kích dục nên lượng tiêu thụ tăng vọt. Một chủ kinh doanh rượu bia trong chợ bán buôn Bạch Vân (Liễu Châu) cho biết, loại “Liễu bá thần dinh dưỡng tửu” công hiệu mạnh nhất, nhiều khách hàng phản ánh “tác dụng tốt”, quay lại mua tiếp rất nhiều. Cảnh sát đã làm rõ, thông qua các đại lý, những loại rượu chứa hóa chất bị cấm này đã được đưa đi tiêu thụ ở hơn 10 tỉnh, thành, khu tự trị như Quảng Tây, Quảng Đông, Hồ Nam, Sơn Đông, Liêu Ninh…
Ông Phàn Quý Thành cho biết, Sildenafil là loại chất làm trương mạch máu, là thành phần chính của loại thuốc điều trị chứng rối loạn cương dương Viagra; nếu dùng quá liều lượng sẽ phát sinh vấn đề về bệnh tim mạnh và mạch máu não.
Qua tìm hiểu, phóng viên Tân Hoa xã thấy Sildenafil rất dễ mua qua mạng với giá rất rẻ. Tại trang mua bán trực tuyến Alibaba, chỉ cần gõ từ “Sildenafil” vào mục tìm kiếm là hiện ra ngay gần 100 địa chỉ trang web có bán. Đóng vai nhân viên vật tư một nhà máy rượu, phóng viên liên lạc với ông Lý, nhân viên bán hàng của Cty Hóa chất Đông Thuận, Hà Nam. Ông Lý cho biết, Sildenafil bán giá 500 tệ/kg, nếu mua cả bao 25kg thì chiết khấu còn 480 tệ/kg. Ông ta khoe: “Nhiều nơi mua lắm, nơi mua để pha rượu, nơi mua pha vào sản phẩm bổ dưỡng, nơi mua về đóng vỏ nhộng bán cho các nhà thuốc người lớn”.
Hậu quả khôn lường
Ông Vương Trung - Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Bảo vệ sức khỏe Trung Quốc - nói: “Rượu bổ phải thực hiện đúng tiêu chuẩn quốc tế về thực phẩm chức năng bảo kiện, phải qua thử nghiệm trên động vật, phải có giấy phép sản xuất, tiêu thụ của ngành y tế cho từng loại sản phẩm và có quy định chặt chẽ về đối tượng sử dụng. Thế nhưng hiện nay, thứ được gọi là “rượu bổ” chỉ là loại rượu có pha các vị thuốc đông dược rồi rêu rao có công dụng bồi bổ này nọ".
"Đa số chúng không thuộc phạm trù thực phẩm bảo kiện, không bị ràng buộc bởi tiêu chuẩn chặt chẽ”. Do thành phần đông dược hiệu lực chậm nên hiện trong thực phẩm bảo kiện thường được đưa vào lượng tây dược nhất định. “Dù là thực phẩm bổ dưỡng hay thực phẩm chức năng thông thường, đều không thể đưa thành phần tây dược vào”. Hành vi loại này là phạm pháp, gây nguy hại đến sức khỏe người dùng - ông Trung cho biết thêm.
Ông Lý Khánh Sinh - Phó Cục trưởng Cục Giám quản thực, dược phẩm Liễu Châu cho biết, hiện nay ở Trung Quốc rượu bổ chưa có tiêu chuẩn quốc gia nên gây khó khăn cho cơ quan quản lý ở cơ sở, cơ quan chức năng thường chỉ tiến hành lấy mẫu, xét nghiệm về nồng độ cồn, có các hóa chất phi pháp hay không mà thôi. Từ nay về sau, các cơ quan thực thi pháp luật sẽ phải đẩy mạnh hơn nữa việc kiểm tra, xét nghiệm các chất phụ gia hóa học…