Trục lợi quỹ ốm đau, thai sản gia tăng: Cần chế tài mạnh để ngăn chặn

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
(PLO) - Thời gian qua, chế độ ốm đau, thai sản là một trong những chỗ dựa tin cậy, vững chắc cho người lao động (NLĐ) trước các rủi ro trong cuộc sống. Tuy nhiên, chế độ này đang bị nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng những kẽ hở của pháp luật để lạm dụng, trục lợi…

Hành vi trục lợi tinh vi, có tổ chức…

Hiện nay, Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có chế độ ốm đau, thai sản ưu việt nhất châu Á, bởi thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi sinh con là 6 tháng, trong khi đó mức bình quân của thế giới chỉ được 3,5 tháng. Bên cạnh đó, còn có chế độ thai sản cho lao động nam có vợ sinh con; chế độ thai sản cho lao động nữ mang thai hộ và lao động nữ nhờ mang thai hộ; chế độ ốm đau cho NLĐ có con dưới 7 tuổi bị ốm.

Theo đó, chế độ trợ cấp ốm đau, thai sản sẽ giúp bù đắp tiền lương cho NLĐ khi họ phải nghỉ việc. Tuy nhiên, thời gian qua nhiều tổ chức, cá nhân đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật để lạm dụng, trục lợi chế độ này.

Theo số liệu thống kê của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (Bộ LĐ-TB&XH), năm 2007 - năm đầu tiên thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH), cả nước có khoảng 2 triệu lượt người hưởng chế độ ốm đau; 300.000 lượt người hưởng chế độ thai sản; 750 lượt người hưởng chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe (DSPHSK). Như vậy, cứ 100 người tham gia BHXH thì có 27 lượt người hưởng chế độ ốm đau, 4 lượt người hưởng chế độ thai sản và 11 lượt người hưởng DSPHSK. 

Tuy nhiên, đến năm 2017, đã có khoảng 7,5 triệu lượt người hưởng chế độ ốm đau, gần 1,8 triệu lượt người hưởng chế độ thai sản và 320 lượt người hưởng DSPHSK. Tính theo tỷ lệ, cứ 100 người tham gia BHXH thì có 50 lượt người hưởng chế độ ốm đau (gấp 2 lần năm 2007) và 12 lượt người hưởng chế độ thai sản (gấp 3 lần năm 2007).

Cùng với đó, tỉ lệ chi 2 quỹ này trên số thu cũng có xu hướng tăng. Năm 2008, thu được gần 4.640 tỉ, nhưng chi lên tới 3.000 tỉ đồng. Từ năm 2008 đến 2011, tỉ lệ chi bình quân khoảng 64% số thu; đến năm 2012 tăng lên 80%; từ năm 2013 đến năm 2016 (do điều chỉnh thời gian nghỉ hưởng thai sản từ 4 lên 6 tháng) nên số chi xấp xỉ bằng số thu. Năm 2017, số thu tương đương số chi khoảng 20.000 tỉ đồng.

Được biết, Quỹ ốm đau, thai sản trong thời gian dài có kết dư, nhưng từ năm 2015 bắt đầu mất cân đối. Đến năm 2015, tổng số chi vượt tới 101,5% tổng số thu và đang có xu hướng gia tăng tiếp.

Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết đã xuất hiện tình trạng lợi dụng chính sách để trục lợi Quỹ rất tinh vi, như: Giả mạo chứng từ hưởng chế độ ốm đau, thai sản; mua bán, cấp khống giấy tờ, hồ sơ hưởng chế độ; thành lập các công ty “ma” nhằm mục đích trục lợi quỹ; hoặc có trường hợp mới đăng ký tham gia BHXH đã hưởng ốm đau nhiều ngày, sau đó không tham gia nữa.

Về phía ngành BHXH, ông Trần Đình Liệu - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cũng cho rằng, tình trạng trục lợi quỹ ốm đau, thai sản vẫn xảy ra dưới nhiều hình thức, thậm chí là hành vi có tổ chức, như: Gửi đóng BHXH, tăng mức đóng cao bất thường, làm giả giấy tờ, con dấu. Nhiều vụ việc đã được chuyển sang cơ quan Công an để xử lý. Trong năm 2017, BHXH các địa phương đã từ chối thanh toán chế độ này của trên 520.000 lượt người với nhiều lý do khác nhau, như: Hồ sơ không hợp lệ, hồ sơ giả, hưởng trùng chế độ, đã hưởng hết chế độ, không đủ điều kiện hưởng...

Giải pháp nào chấn chỉnh tình trạng này?

Theo Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung, nguyên nhân dẫn đến tình trạng lạm dụng chế độ ốm đau, thai sản là do việc cấp các giấy tờ làm căn cứ hưởng chế độ còn khá dễ dãi, nhất là tại các cơ sở y tế tuyến xã, y tế của các DN (chủ yếu là DN nhà nước). Một số cơ sở y tế và UBND cấp xã cố tình cấp khống giấy tờ làm căn cứ hưởng chế độ ốm đau, thai sản để cùng trục lợi. Còn một số trường hợp trục lợi không vì lý do chiếm đoạt tiền, mà chỉ nhằm mục đích được nghỉ việc. 

Bên cạnh đó, quy định về điều kiện, mức hưởng còn khá rộng rãi (chỉ cần đơn vị đăng ký tham gia BHXH thì NLĐ bị ốm sẽ được hưởng trợ cấp ốm đau; điều kiện tối thiểu để hưởng chế độ khi sinh con là 6 tháng đóng BHXH trong thời gian 12 tháng trước khi nghỉ sinh…). Trong khi các thủ tục về thành lập doanh nghiệp, đăng ký kinh doanh, HĐLĐ, tiền lương... được giảm thiểu để cải thiện môi trường kinh doanh, dẫn đến việc lợi dụng các quy định này để hưởng lợi.

“Chế độ ốm đau, thai sản thực sự đi vào đời sống và là chỗ dựa tin cậy, vững chắc cho NLĐ trước các rủi ro trong cuộc sống. Tuy nhiên, tỉ lệ lượt người hưởng chế độ trên số người tham gia BHXH tăng gần 2-3 lần sau 10 năm; số chi từ quỹ ốm đau và thai sản tăng nhanh hơn số thu - nên nếu không có giải pháp kiểm soát chặt chẽ, dễ dẫn đến nguy cơ tạo gánh nặng cho ngân sách nhà nước”- ông Dung khẳng định.

Được biết, thời gian qua, phía BHXH Việt Nam cũng thường xuyên phối hợp với các cơ sở khám chữa bệnh và UBND cấp xã rà soát, phát hiện các trường hợp gian lận, giả mạo hồ sơ. Tuy nhiên, Chính phủ cũng cần sớm nghiên cứu, kiến nghị Quốc hội sửa đổi chính sách BHXH theo hướng hài hoà hơn trong quan hệ đóng - hưởng để ngăn chặn, chấn chỉnh tình trạng này. 

Tin cùng chuyên mục

Căn nhà ông Cảnh liền kề công trình đang được phá dỡ. (Ảnh: Nguyễn Tuấn)

Sở Xây dựng Hà Nội: Kiểm tra xác minh phản ánh “tháo dỡ công trình gây hư hại nhà hàng xóm”

(PLVN) - Liên quan đơn thư của ông Nguyễn Trọng Cảnh (ngụ ngách 23, ngõ 82, phố Chùa Láng, quận Đống Đa, TP Hà Nội) phản ánh nhà liền kề phá dỡ gây mất an toàn, ảnh hưởng tài sản, kết cấu nhà mình; đại diện Sở Xây dựng cho biết đã thực hiện kiểm tra, xác minh cũng như hỗ trợ UBND quận Đống Đa giải quyết theo thẩm quyền.

Đọc thêm

Tiếp vụ dấu hiệu gian dối trong một hồ sơ khai tử tại Quận 8 (TP HCM): Cần giám định chữ ký trong bộ hợp đồng chuyển nhượng tài sản

Tiếp vụ dấu hiệu gian dối trong một hồ sơ khai tử tại Quận 8 (TP HCM): Cần giám định chữ ký trong bộ hợp đồng chuyển nhượng tài sản
(PLVN) - Sau khi PLVN có bài viết “Dấu hiệu gian dối trong hồ sơ khai tử “đại gia” nổi tiếng quận 8, TP HCM”, nhiều độc giả quan tâm, thắc mắc, đặt câu hỏi “chết thực tế ngày 20 nhưng gian dối khai tử lùi ngày thành 27/12 để làm gì?”. Đây cũng chính là vấn đề mà một số người liên quan sự việc đã có đơn đề nghị cơ quan chức năng làm rõ.

Hà Nội: Thành lập Ban Chỉ đạo về thực hiện các biện pháp phòng, chống lãng phí

Hội nghị công bố Quyết định của UBND Thành phố thành lập Ban Chỉ đạo về thực hiện các biện pháp phòng, chống lãng phí .
(PLVN) - Ngày 20/11/2024 , UBND Thành phố quyết định ban hành Quyết định số 6037/QĐ-UBND thành lập “Ban Chỉ đạo về thực hiện các biện pháp phòng, chống lãng phí của UBND thành phố Hà Nội” do đồng chí Trần Sỹ Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND Thành phố làm Trưởng Ban Chỉ đạo.

Sự việc thu hồi đất thực hiện dự án nuôi trồng thủy sản Cảnh Long (Thanh Hóa): Trả lời của UBND TX Nghi Sơn

Sự việc thu hồi đất thực hiện dự án nuôi trồng thủy sản Cảnh Long (Thanh Hóa): Trả lời của UBND TX Nghi Sơn
(PLVN) - Báo PLVN vừa nhận được Văn bản 4148/UBND-GPMB của UBND TX Nghi Sơn gửi Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa báo cáo, trả lời Báo PLVN về giải quyết đơn thư của ông Lê Ngọc Thách (ngụ tổ dân phố Nam Châu, phường Hải Châu) theo ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại Văn bản 11186/UBND-TD ngày 2/8/2024.

Tiêu chuẩn khám sức khoẻ lái xe từ năm 2025

Ảnh minh hoạ
(PLVN) - Bộ Y tế mới ban hành Thông tư số 36 ngày 16/11/2024 quy định về tiêu chuẩn sức khỏe, việc khám sức khỏe định kỳ đối với người hành nghề lái xe ô tô; cơ sở dữ liệu của người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng.

Công trình trụ sở TAND huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh): TAND tối cao cho biết 'việc lập dự toán dự án bảo đảm đúng pháp luật'

Công trình trụ sở TAND huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh): TAND tối cao cho biết 'việc lập dự toán dự án bảo đảm đúng pháp luật'
(PLVN) - Liên quan đến phản ánh của bạn đọc cho rằng có dấu hiệu nâng khống hóa đơn trong việc thi công dự án xây dựng mới trụ sở làm việc TAND huyện Kỳ Anh (tỉnh Hà Tĩnh): mới đây, TAND tối cao đã có Văn bản 312/TANDTC-KHTC phản hồi Báo PLVN, cho biết, việc lập dự toán của dự án đã bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Chủ đầu tư căn cứ trên kết quả thẩm tra, thẩm định của các bên liên quan để phê duyệt dự toán, tổ chức đấu thầu. Không có dấu hiệu nâng khống giá trong việc lập dự toán xây dựng công trình.

Cần chế tài mạnh hơn với hành vi liên quan ma túy

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Hậu quả của ma túy, “ngáo đá”, là vấn đề nhức nhối trong xã hội bấy lâu nay. Một minh chứng rõ ràng tang thương mới nhất là vụ án xảy ra ở một tỉnh phía Nam cuối tháng 10/2024, khi một cháu bé 14 tuổi đi bán vé số, vô cớ bị một đối tượng tấn công tử vong ngay trên đường.

Một số vấn đề liên quan dự án khu phố chợ Chiên Đàn (Quảng Nam): UBND huyện Phú Ninh trả lời

Dự án khu phố chợ Chiên Đàn. (Ảnh: Anh Huy)
(PLVN) - Dự án khu phố chợ Chiên Đàn (xã Tam Đàn, huyện Phú Ninh) được UBND tỉnh Quảng Nam chấp thuận chủ trương đầu tư tại Công văn 6754/UBND-KTN ngày 4/12/2017. Dự án do Cty CP địa ốc Newland Quảng Nam làm chủ đầu tư với diện tích khoảng 9,8 ha, tổng số 328 căn (đất ở chia lô), quy mô dân số khoảng 1.600 người.

Đưa người đi lao động nước ngoài trái phép sẽ bị xử lý như thế nào?

Ảnh minh họa
(PLVN) - "Lợi dụng tâm lý những người có hoàn cảnh khó khăn, muốn đi lao động ở nước ngoài, một số đối tượng đăng thông tin trong các hội, nhóm trên mạng xã hội để tuyển lao động đi làm việc ở nước ngoài “việc nhẹ lương cao”. Những đối tượng có hành vi vi phạm trên sẽ bị xử lý như thế nào theo quy định của pháp luật?" - bạn Minh Anh (Sơn La) hỏi. 

Bà Trương Mỹ Lan đề nghị thi hành án chủ động để khắc phục hậu quả: Cục THADS TP HCM chuyển đơn đến TAND Cấp cao

Bị cáo Trương Mỹ Lan tại phiên tòa đang diễn ra. (Ảnh: Thanh Tùng)
(PLVN) - TAND Cấp cao tại TP HCM đang mở phiên phúc thẩm xét xử bị cáo Trương Mỹ Lan và các đồng phạm trong giai đoạn 1 vụ án xảy ra tại Cty Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị có liên quan. Trước đó, ngày 23/10/2024, bà Lan đã có đơn gửi Cục Thi hành án Dân sự (THADS) TP HCM đề nghị THA chủ động để khắc phục hậu quả vụ án.

Sau thời gian tạm hoãn hợp đồng lao động có phải nhận lại người lao động không?

Luật sư Nguyễn Quang Tâm.
(PLVN) - Bạn Duy Khang (Hải Phòng) hỏi: Do tình hình sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn nên công ty tôi muốn tạm hoãn hợp đồng với một số người lao động (NLĐ). Xin hỏi, thời gian tạm hoãn hợp đồng lao động (HĐLĐ) được quy định thế nào? Sau thời gian tạm hoãn HĐLĐ công ty có phải nhận lại NLĐ không?

Chi nhánh VPĐKĐĐ Thủ Đức (TP HCM): Một số vấn đề cần làm rõ trong một hồ sơ đăng ký biến động đất đai

Liên 1, biên nhận 375 và biên nhận 376 có chữ ký, dấu vân tay tên bà Mai nhưng bị tẩy xóa.
(PLVN) - Bà Ngô Thị Mai (SN 1967) cho rằng, là người nộp hồ sơ đăng ký cập nhật biến động căn nhà vừa mua nhưng Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) Thủ Đức (TP HCM) lại trả kết quả cho chủ cũ, dẫn đến bà không nhận được sổ đỏ và tài sản. Trong khi đó, Chi nhánh VPĐKĐĐ cho rằng trả kết quả đúng quy định.

UBND xã Chàng Sơn (Hà Nội) bị phản ánh vi phạm khi tháo dỡ công trình: UBND huyện Thạch Thất ra kết luận

Công trình vi phạm của ông Trường bị UBND xã Chàng Sơn cưỡng chế phá dỡ khi chưa thiết lập đầy đủ hồ sơ xử lý vi phạm hành chính. (Ảnh: Bạn đọc cung cấp)
(PLVN) - UBND huyện Thạch Thất (Hà Nội) vừa có Văn bản 13/KL-UBND kết luận nội dung tố cáo Chủ tịch UBND xã Chàng Sơn cho tháo dỡ công trình vi phạm trên đất ruộng phần trăm (đất nông nghiệp dùng cho mục đích công ích - NV) khi chưa thiết lập đầy đủ hồ sơ để xử lý vi phạm hành chính; là tố cáo đúng.

Mô hình “Hội - Đoàn - Trường” phối hợp tuyên truyền, giáo dục: Học sinh hào hứng học kỹ năng sống được nhận quà

Sáng 11/11, tại các trường học trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, nhiều hoạt động tuyên truyền, giáo dục Luật Giao thông đường bộ, kỹ năng sống đã được tổ chức.
(PLVN) - Sáng 11/11, gần 2.000 học sinh Trường tiểu học Nguyễn Văn Tây, P Bình Chiểu, TP Thủ Đức (TP.HCM), sôi nổi tham gia tiết học An toàn giao thông và phòng chống đuối nước, đồng thời được nhận những phần quà hấp dẫn. Đây là hoạt động thiết thực từ sự phối hợp thú vị theo mô hình “Hội - Đoàn - Trường” giữa Hội Liên hiệp Phụ nữ cùng với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phường Bình Chiểu và Ban giám hiệu Trường Tiểu học Nguyễn Văn Tây.