"Thật là tuyệt vời!" - từ Hoa Kỳ, qua điện thoại, GS Phillip A. Griffiths, Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu cao cấp (IAS) tại Princeton thốt lên với chúng tôi về sự kiện GS Ngô Bảo Châu vừa giành được Huy chương Fields. >> "Nobel Toán học" đã xướng danh Ngô Bảo Châu GS Phillip đã biết GS Châu từ năm 2007, khi anh sang làm việc tại IAS. Biết GS Ngô Bảo Châu khá rõ, ông đặc biệt vui mừng vì lần đầu tiên, có một nhà toán học từ nước đang phát triển giành được Huy chương Fields.
 |
| GS Phillip A. Griffiths |
Thưa giáo sư, giới toán học đánh giá giải thưởng Fields như thế nào?GS Phillip A. Griffiths: Giải thưởng Fields là một giải thưởng quan trọng đối với các nhà Toán học trẻ, nó cũng quan trọng tương tự như giải Nobel trong Vật lý, Hóa học, Y học...Chỉ có những nhà Toán học trẻ xuất sắc mới nhận được Giải thưởng Fields. Vì thế, có lẽ đây là giải thưởng quan trọng nhất của Toán học.Giáo sư có ý kiến như thế nào về người Việt đầu tiên được Giải thưởng này? Nếu GS. Châu không học tại Pháp và Mỹ, liệu anh có được Giải thưởng này không? GS Phillip A. Griffiths: Thật là tuyệt vời! Dĩ nhiên, tôi biết anh Châu được vài năm ở Princeton và tôi nghĩ rằng anh xứng đáng nhận được Huy chương Fields. Anh là một trong số ít người từ các nước châu Á. Tôi biết anh Châu học ở Pháp và làm việc tại Mỹ nhưng vẫn được coi là đến từ Việt Nam. Có thể coi anh là người đầu tiên từ các nước đang phát triển giành được Giải thưởng này. Tôi thậm chí chưa gặp một người Trung Quốc nào nhận được Giải thưởng Fields mà không sống một thời gian rất dài ở Mỹ.
| Trong giới toán học, anh Châu vẫn được coi là người Việt Nam GS Phillip A. Griffith
|
Tôi nghĩ, điều quan trọng đối với nhà Toán học là làm việc ở nhiều môi trường khác nhau, vì họ luôn cần phải năng động. Vì thế chuyện làm việc ở chỗ này hay chỗ khác không phải là vấn đề quan trọng nhất. Trong giới toán học, anh Châu vẫn được coi là người Việt Nam.Đã có 48 nhà Toán học được Giải thưởng Fields. Sau đó, họ có đạt được thêm những thành tựu nào nữa không, thưa giáo sư?GS Phillip A. Griffiths: Tất nhiên là có. Hầu hết những người được Giải thưởng này đều trở thành lãnh đạo trong cộng đồng toán học. Mặc dù, Giải thưởng Fields dành cho các nhà Toán học trẻ nhưng hầu hết sau đó đều làm Toán ở mức cao hơn.Ông đã từng đến Việt Nam, tham gia phỏng vấn một số ứng viên cho các chương trình học bổng Mỹ. Ông có đánh giá gì về tiềm năng làm nghiên cứu khoa học của các bạn trẻ Việt Nam?GS Phillip A. Griffiths: Những sinh viên đó rất giỏi. Việc họ được đào tạo ở Mỹ sẽ giúp cho họ trở thành những nhà khoa học xuất sắc. Và tôi nghĩ, hầu hết trong số họ sẽ trở về Việt Nam và phát triển cộng đồng nghiên cứu khoa học ở đó.
 |
| Khoa Toán thuộc Viện nghiên cứu cao cấp, nơi GS Ngô Bảo Châu đã và đang làm việc |
Một cách ngắn gọn và đầy đủ nhất, giáo sư có thể giới thiệu vài nét về Viện nghiên cứu cao cấp (IAS) ở Princeton và vai trò của nó đối với sự phát triển kinh tế xã hội của Hoa Kỳ? Ông nghĩ như thế nào về việc áp dụng một mô hình như thế ở Việt Nam? Tôi nghĩ IAS là hình mẫu của một viện nghiên cứu, và chúng tôi cũng có quan hệ chặt chẽ với Trường ĐH Princeton. IAS cung cấp kinh nghiệm nghiên cứu cho hầu hết các nhà khoa học, trong đó, có các nhà toán học xuất sắc, các nhà vật lý lý thuyết. Nó cũng giúp cho sự phát triển kinh tế cho Hoa Kỳ, chẳng hạn như chiếc máy tính đầu tiên đã ra đời ở đây 65 năm trước. Mô hình này có thể là một ví dụ tốt áp dụng cho việc xây dựng một viện nghiên cứu ở Việt Nam.Chính phủ Việt Nam vừa quyết định đầu tư một khoản tiền lớn để nâng cao thứ hạng về Toán của Việt Nam trên trường quốc tế, thành lập Viện nghiên cứu cao cấp về Toán. Theo ông, thứ hạng có cao lên nếu được đầu tư không? Tôi nghĩ là có thể. Tôi nghĩ quyết định thành lập Viện nghiên cứu Toán cao cấp ở Việt Nam là một ý tưởng tuyệt hay. Toán học là nền tảng của nhiều ngành khoa học khác.
| GS Phillip A. Griffiths hiện là giáo sư danh dự của Viện Nghiên cứu cao cấp (IAS) tại Princeton, bang New Jersey, Hoa Kỳ. Ông từng dẫn đầu nhóm các nhà khoa học nước này sang Việt Nam để phỏng vấn các sinh viên cho chương trình học bổng của Quỹ giáo dục Việt Nam (VEF) cũng như tham gia nhiều cuộc hội thảo khác. |
Người Việt Nam có một truyền thống tốt về Toán học. Có rất nhiều nhà Toán học giỏi ở Việt Nam cũng như đang sống ở nhiều nơi trên thế giới. Họ sẽ quay trở về Viện nghiên cứu Toán cao cấp trong một thời gian nào đó để cùng nghiên cứu và phát triển cộng đồng toán học.Xin giáo sư cho biết, hiện nay Hoa Kỳ đang xếp thứ hạng bao nhiêu về Toán học trên thế giới? Tôi không biết việc xếp hạng nào một cách chính thống bởi các nước. Toán học là một chủ đề quốc tế. Việc xếp hạng phụ thuộc vào những người làm ở những lĩnh vực đặc biệt của Toán học và phụ thuộc vào viện có những chương trình mạnh về một lĩnh vực nào đó của Toán học. Vì thế, theo tôi không có xếp hạng theo nước về Toán. Việc xếp hạng là bởi cá nhân và viện nghiên cứu.Cảm ơn giáo sư về cuộc trao đổi này.
Theo Hạ Anh - Hương Giang
VietNamNet
VietNamNet
