18h30, lẽ thường là thời điểm bà con nông dân trở về nhà nghỉ ngơi sau một ngày làm đồng mệt mỏi. Tuy nhiên, tại xã Canh Nậu - Thạch Thất - Hà Nội, trên cánh đồng lại bắt đầu không khí của một “ngày mới”...
“Trời nắng quá, chúng tôi trốn nắng bằng cách lấy ngày làm đêm. Cho ông mặt trời đi ngủ đã chúng tôi mới ra đồng”, chị Thanh (thôn 2 xã Canh Nậu) vui vẻ chia sẻ.
Chị tâm sự thêm: Vì đang vào vụ cấy, cây mạ đã đủ tuổi, ruộng đã ngẫu, thời vụ đến thì phải làm, không thể chờ đến hết đợt nắng nóng. “Mà nhiệt độ mấy ngày nay cao quá, thò chân xuống ruộng, như nhúng vào nước sôi già ấy cô ạ, mặt trời thì như chảo lửa, không thể cấy nổi ban ngày, tôi phải đành phải chờ tắt nắng mới dám ra đồng”.
 |
| Chờ mặt trời tắt nắng, bà con mới bắt đầu "ngày mới" trên những cánh đồng đang vào vụ cấy |
Chị Nguyễn Thị Năm có ruộng kế bên góp lời: "Nắng nóng như thế này, cứ giữ thói quen đi làm ban ngày có khi chưa cấy xong vụ đã gục vì ốm. Vụ gặt vừa rồi cũng đúng đợt nắng nóng kinh người, tôi cố đi làm mấy hôm mà không chịu nổi, về bị cảm nắng, nằm mấy ngày liền, lại còn phải mất tiền thuê người gặt nốt chỗ chưa xong".
Chị Đỗ Thị Ti (cũng ở thôn 2) cho biết, mỗi ngày chị thức dậy từ 3 giờ sáng, khi thì ăn bát cơm nguội, khi thì ăn gói mì tôm. Sau đó chị ra đồng, chừng 8, 9 giờ, khi ánh nắng bắt đầu gay gắt là chị thu xếp để về.
“Chờ đến khi mặt trời tắt nắng lại tiếp tục đi làm đến 9 rưỡi, 10 giờ mới về ngả lưng một tí cho đỡ mệt rồi lại tiếp tục ngày hôm sau như thế. Ban đêm là lúc con rắn, con rết nó đi ăn, sợ lắm chứ. Rồi muỗi nữa, cứ cả đàn đánh không xuể. Nhưng đành phải chấp nhận thôi, vì phơi người ra nắng 40 độ như thế này thì chịu làm sao nổi”, chị nói, tay vẫn thoăn thoắn cấy lúa.
Làm việc ở Dubai, chị Nguyễn Thị Chi (thôn 1 – Canh Nậu) về quê nghỉ phép đúng vào dịp cấy. Bố chị có nghề mộc, mẹ làm nông. Mấy hôm trời nắng nóng, ban ngày mẹ chị ở nhà làm mộc cùng chồng. Tối đến vợ chồng con cái lại tốc lực cùng nhau xuống đồng cấy cho kịp thời vụ.
Chị Chi chia sẻ: "Tôi lớn lên ở đây, từng có tuổi thơ mang cơm trưa ra đồng cho mẹ, rồi cũng có thời gian đi cấy giúp mẹ. Cũng có khi cấy cố cho xong thửa ruộng thì cũng chập choạng tối thì về, chứ chưa bao giờ thấy cảnh tối đến cả làng mới lũ lượt ra đồng, đổi đêm là ngày như thế này. Có hôm cũng cố thử ra đồng ban ngày xem sao mà nhìn thấy chẳng có ai ở đồng, nắng chang chang, sợ quá lại phải về."
 |
| Tấm ảnh chị Chi chia sẻ trên facebook của mình để bạn bè ở xa biết được nỗi khó nhọc của người nông dân quê chị |
Lấy đêm làm ngày, tìm được cách để trốn cái nắng nóng, nhưng nỗi khó nhọc của người nông dân cũng chỉ là chuyển từ hình thức này, sang hình thức khác. Chị Nguyễn Thị Quế - Đội 4 xã Canh Nậu tâm sự: “Cấy đêm như người mù dò đường. Trăng thì khi tỏ, khi mờ nên lúc nhìn thấy, lúc thì không. Chỉ biết cắm xuống đất và sờ tay đỡ lúa đứng vững.”
“Tôi đi cấy đêm về ngày được ngủ bù, nhưng thay đổi đồng hồ sinh học nên mệt lắm. Bố mẹ tôi tham công tiếc việc, chỉ nghỉ một lúc giữa trưa thôi, chứ ở ruộng về, cơm nước xong lại lao đầu vào làm. Nghĩ mà thương người nông dân quá", chị Chi chia sẻ.
Chất chứa nỗi lo của người nông dân nhiều kinh nghiệm, bà Nguyễn Thị Cửu - bần thần: “Đến vụ thì phải cấy thôi, nhà trước, nhà sau họ cấy cả, mình không cấy sau rồi ruộng nhà mình lên chậm, lệch vụ chỉ tổ chuột bọ chạy vào phá. Nhưng cấy vậy mà lo lắm. Nước nóng bỏng thế này, cây mạ thì non yếu, không biết có bén rễ mà trụ nổi không. Cây con mà cứ èo uột thì có lớn năng suất cũng chẳng ăn thua”.
 |
| Bà con mò mẫm trong đêm tối để cấy lúa cho kịp thời vụ |
“Bùn nóng, nước nóng, cắm cây mạ xuống mà tưởng như mình luộc lúa vậy, cây lúa có khi nóng quá mà bạc đầu rồi dần dần khô héo”, chị Đỗ Thị Lợi đang làm việc kế bên góp lời.
Chị Lợi có cô gái đang đi học. Phần vì sợ trời tối, phần vì để kịp thời vụ, chị phải kéo cả con đi cấy. Chị kể chả cứ gì việc đi cấy, trước đó, chị cùng bà con đã phải ra đồng từ nửa đêm, gà gáy, trực lúc hợp tác xã bơm nước để tháo về ruộng. Có nước, mới bạ bờ, mới cày, bừa chuẩn bị ruộng cấy. Cũng như nhiều bà con khác, chị Lợi lo lắng nếu cứ nắng nóng mãi như thế này, cấy xong rồi, liệu có nước về ruộng để nuôi cây lúa lớn lên không.
Không chỉ riêng ở xã Canh Nậu (Thạch Thất – Hà Nội), người dân phải chọn cách lấy đêm làm ngày để xuống lúa cho kịp thời vụ. Cả cánh đồng miền Bắc đang vào vụ cấy, ban ngày, trời vẫn nắng chói chang, và đêm đến, dưới ánh trăng mờ ảo, những người nông dân lại nhọc nhằn chống chọi sự khắc nghiệt của thời tiết.
