Trình tự, thủ tục yêu cầu trợ giúp pháp lý
Chị Hồ Thị Hơn (xã Tuy Phước, tỉnh Gia Lai) hỏi: Tôi là người dân tộc thiểu số, thuộc đối tượng được trợ giúp pháp lý, nhưng không biết cụ thể trình tự, thủ tục yêu cầu trợ giúp pháp lý gồm những bước như thế nào? Xin được tư vấn để tôi có thể thực hiện quyền lợi hợp pháp của mình.
Luật gia Hoàng Tri Thức, Công ty luật TNHH Đông Nam Á trả lời:
Khi người dân có yêu cầu trợ giúp pháp lý (TGPL) thì phải nộp hồ sơ yêu cầu TGPL cho Trung tâm TGPL nhà nước, các Chi nhánh của Trung tâm TGPL nhà nước hoặc tổ chức tham gia thực hiện TGPL, như các tổ chức hành nghề luật sư, Trung tâm tư vấn pháp luật tham gia trợ giúp pháp lý...
Hồ sơ yêu cầu trợ giúp pháp lý bao gồm các loại giấy tờ sau:
- Đơn yêu cầu TGPL (theo mẫu số 02-TP-TGPL Ban hành kèm theo Thông tư số 12/2018/TT-BTP của Bộ Tư pháp), ghi rõ: Họ và tên người yêu cầu TGPL, họ và tên người được TGPL, ngày tháng năm sinh, địa chỉ liên hệ, số điện thoại,… diện người được TGPL, nội dung yêu cầu TGPL);
- Giấy tờ chứng minh đối tượng là người được TGPL (được quy định chi tiết tại Điều 33, Thông tư 08/2017/TT-BTP ngày 15/11/2017 của Bộ Tư pháp);
- Các giấy tờ, tài liệu có liên quan đến vụ việc TGPL (ví dụ như: Biên bản hòa giải tranh chấp đất đai của UBND xã, thông báo thụ lý vụ án, Quyết định khởi tố bị can,...).
Người yêu cầu TGPL có thể chọn một trong ba cách thức nộp hồ sơ như sau:
- Nộp trực tiếp: Trường hợp nộp trực tiếp tại trụ sở của tổ chức thực hiện TGPL, người yêu cầu TGPL nộp các giấy tờ, tài liệu theo quy định; xuất trình bản chính hoặc nộp bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL. Trường hợp người yêu cầu TGPL không thể tự mình viết đơn yêu cầu thì người tiếp nhận yêu cầu TGPL sẽ có trách nhiệm ghi các nội dung vào mẫu đơn để người yêu cầu TGPL tự đọc hoặc người tiếp nhận đọc lại cho người yêu cầu nghe, người yêu cầu ký tên hoặc điểm chỉ vào đơn;
- Nộp qua dịch vụ bưu chính: Trường hợp gửi hồ sơ qua dịch vụ bưu chính, người yêu cầu TGPL nộp các giấy tờ, tài liệu theo quy định, bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL;
- Gửi qua fax, hình thức điện tử: Trường hợp gửi hồ sơ qua fax, hình thức điện tử, khi gặp người thực hiện TGPL, người yêu cầu TGPL phải xuất trình bản chính hoặc nộp bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL.
Về cách thức yêu cầu trợ giúp pháp lý: tự mình yêu cầu TGPL; thông qua người thân thích, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác yêu cầu TGPL.