Theo hồ sơ vụ án vào khoảng 22h ngày 1/5/1997, Đồn Biên phòng Keng Đu (BĐBP Nghệ An, đóng tại xã Keng Đu, Kỳ Sơn, Nghệ An) phát hiện bắt quả tang Xeo Bá Là (SN 1964,tên thường gọi là Phò Mi) vận chuyển trái phép 2,2kg chất ma túy. Theo khai nhận của đối tượng, ngày 28/4/1997, Xeo Bá Là cùng Lương Phò An (SN 1963) và Lương Bún Thi (SN 1975, đều trú tại bản Kẹo Cơn, xã Keng Đu, Kỳ Sơn, Nghệ An) sang Lào mua 3kg thuốc phiện với giá 300.000 kíp Lào.
Trên đường về Việt Nam tiêu thụ thì bị tổ công tác Đồn biên phòng Keng Đu bắt quả tang. Lợi dụng sơ hở, hai đối tượng Lương Phò An, Lương Bún Thi đã bỏ trốn.
Qua giám định, số ma túy được xác định là 2,2kg, Xeo Bá Là bị TAND đưa ra xét xử, Lương Phò An và Lương Bún Thi bị phát lệnh truy nã toàn quốc. Hai đối tượng đã không để lại dấu vết gì sau khi đào tẩu, lực lượng chức năng đã nhiều lần nắm bắt thông tin nhưng vẫn không có kết quả.
Đầu tháng 4/2016, qua công tác nắm tình hình trinh sát Phòng PC52 đã nhận được thông tin hai đối tượng trên lẩn trốn tại bản Co Đu (xã Huồi Lống, huyện Noọng Hét, Xiêng Khoảng Lào). Xác định chính xác đối tượng cũng như địa chỉ sinh sống của hai đối tượng, hai chuyên án 216M và 416T được xác lập để truy bắt.
 |
| Gần 20 năm lẩn trốn tưởng chừng đã thoát nhưng Lương Phò An và Lương Bún Thi đã phải về nhận tội |
Ban chuyên án đã cử 10 cán bộ, chiến sỹ tinh nhuệ, có kinh nghiệm đánh án để lên đường sang Lào phá án.
Ngày 24/5, tổ công tác lên đường sang Lào, sau khi làm việc với công an Xiêng Khoảng, được tỉnh bạn hỗ trợ bốn cán bộ dày dặn kinh nghiệm cùng tham gia phá án. Bản Co Đu cách trung tâm Xiêng Khoảng 150km, với gần 100km đường đất, suốt chặng đường đi do thời tiết Lào đang mùa mưa nên xe của ban chuyên án di chuyển hết sức khó khăn. Nhiều đoạn dốc trơn trượt, phải dùng dây thừng để kéo xe ra khỏi chỗ lầy…
Đến bản Co Đu trời nhá nhem tối, đoàn mượn được một lán trại của đơn vị xây dựng thủy điện để sinh hoạt, ngay trong đêm các tổ trinh sát được cử đi nắm tình hình, tuy nhiên cả hai đối tượng đang đi làm rẫy.
 |
| Ban chuyên án vật lộn với đường vào bản Co Đu |
Ngày thứ hai, trời vẫn tiếp tục mưa phùn, quần áo đoàn mang theo không kịp khô và rất khó chịu. “Lương khô và nước mang theo chỉ đủ dùng một ngày, sang ngày thứ hai đã hết, nước khe suối cũng không có để dùng. Anh em phải sử dụng phương châm “ba không” là không tắm, không giặt, không đánh răng rửa mặt. Xa trung tâm nên việc mua lương thực cũng khó, phải cử cán bộ đi bộ trong bản mới đổi được vài gói mì tôm về ăn tạm”, đại tá Trần Văn Minh, Trưởng phòng PC52 Công an Nghệ An kể lại.
Với mục tiêu Ban giám đốc công an tỉnh đặt ra là phá hai chuyên án đảm bảo an toàn, bắt hai đối tượng cùng một lúc. Trong khi đó nhà hai đối tượng gần nhau nên khi một trong hai đối tượng xuất hiện ban chuyên án phải tiếp tục theo dõi chờ cơ hội.
“Khó khăn nhất trong chuyên án là bất đồng ngôn ngữ, đồng bào ở đây sinh sống 100% người Khơ Mú, phiên dịch của đoàn chỉ có một người nên khi tiếp cận người dân nắm bắt thông tin rất hạn chế. Ngoài ra phong tục tập quán, lương thực thực phẩm, thời tiết cũng ảnh hưởng đến sức khỏe anh em…”, đại úy Phan Minh Lộc chia sẻ.
Bằng các biện pháp nghiệp vụ, 8h10 phút sáng ngày 27/5 hai đối tượng cùng trở về nhà cùng một lúc, khi đang ngồi ăn sáng tại nhà thì ban chuyên án ập đến khống chế bắt giữ. Hai đối tượng tỏ ra bất ngờ nhưng lại không chống đối, sử dụng tiếng Lào nói chuyện không hợp tác. Tuy nhiên, trước những chứng cứ không thể chối cãi hai đối tượng đã cúi đầu nhận tội.
 |
| Mô tả ảnh |
“Dù đói, dù khát nhưng khi bắt được hai đối tượng thành công, đảm bảo an toàn anh em chiến sỹ quên hết đói khát, vui sướng vô cùng”, thiếu úy Nguyễn Hữu Dũng thành viên ban chuyên án chia sẻ. Với đặc điểm mà ban chuyên án phải thận trọng là người dân bản Co Đu với tập tục là mỗi người đi rẫy thường mang theo súng kíp tự chế. Nên ban chuyên án phải chờ khi dân bản đi rẫy hết mới tổ chức vây bắt để đảm bảo an toàn.
Hai đối tượng khai nhận, khi thoát vòng vây của BĐBP Keng Đu đã lẩn trốn nhiều nơi rồi chọn bản Co Đu làm nơi lẩn trốn vì đây là bản vùng sâu vùng xa, nơi có nhiều anh em bà con người Khơ Mú sinh sống. Cả hai thay tên thành tên Lào, quốc tịch Lào rồi bí mật về quê dẫn vợ con sang sinh sống.
Có chút kinh nghiệm về y tế nên Lương Bún Thi được người dân cử làm cán bộ phụ trách y tế của bản. Gần 20 năm lẩn trốn tưởng chừng như tội ác đã lãng quên, nhưng Lương Phò An và Lương Bún Thi đã phải đền tội cho hành vi mình gây ra…
Khoảng 20h tối ngày 27/5, tổ công tác Phòng PC52 dẫn giải thành công hai đối tượng về Việt Nam bàn giao cho Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy tiếp tục điều tra xử lý theo thẩm quyền.
