Đây là con số được đưa ra trong Báo cáo “Khảo sát hành vi sức khỏe học sinh toàn cầu tại Việt Nam năm 2019” do Bộ Y tế, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố vào tháng 4/2022, dựa trên cuộc khảo sát triển khai tại 21 tỉnh với hơn 7.700 học sinh từ lớp 8 - 12 (trẻ 13 - 17 tuổi) của 81 trường tham gia.
Kết quả khảo sát đưa vào báo cáo cho thấy, tỉ lệ quan hệ tình dục trong học sinh giảm nhẹ, nhưng tỉ lệ quan hệ tình dục trước 14 tuổi tăng gấp 2 lần, từ 1,45% (năm 2013), tăng lên 3,51% vào năm 2019. Trong số học sinh đã từng quan hệ tình dục vào năm 2013, 52,6% có sử dụng bao cao su và 64,2% sử dụng các phương pháp tránh thai khác. Số liệu này ở năm 2019 lần lượt là 42,4% và 44,0%.
Hệ lụy từ những “tình yêu non nớt”
Trao đổi với phóng viên về vấn đề trẻ quan hệ tình dục sớm nhìn từ góc độ giám định pháp y, bà Nguyễn Thị Ngọc Yến - Giám đốc Trung tâm Pháp y Hà Nội nhắc đến trường hợp cháu N.H.M sinh năm 2009 học sinh lớp 9 ở một trường ở Hà Nội. Ngày 9/5/2024, Trung tâm Pháp y Hà Nội đã tiếp nhận khám giám định cho cháu N.H.M với kết quả màng trinh có dấu hiệu của việc đã quan hệ nhiều lần từ trước, kết quả giám định ADN với các mẫu thu được trùng khớp với ADN nhiễm sắc thể Y của T.T.A (là người đã có quan hệ tình dục với cháu N.H.M trước đó).
Trước khi diễn ra hoạt động khám giám định cho cháu N.H.M, sự việc cụ thể dẫn đến là đầu tháng 5/2024, qua mạng xã hội, cháu N.H.M có quen T.T.A sinh năm 2001, là sinh viên năm cuối một trường đại học. Cả hai thường xuyên gặp nhau, đi ăn, nhắn tin và gọi điện cho nhau.
Tối ngày 8/5/2024, cháu M có hẹn bạn bè đi ăn uống. Do ăn uống, sau đó về muộn khoảng 2 giờ sáng ngày 9/5/2024, cháu N.H.M đã nhờ T.T.A đón cháu tại đường ven Hồ Tây. Sau khi đón, T.T.A rủ cháu N.H.M về nhà T.T.A chơi. Sau khi về nhà, T.T.A dẫn cháu N.H.M vào phòng ngủ. Tại đây, hai người nói chuyện một lúc thì T.T.A ôm cháu N.H.M và sau đó thực hiện hành vi quan hệ tình dục, không sử dụng biện pháp an toàn nào.
Sau đó cả hai cùng ngủ đến khoảng 7 giờ sáng thì cháu N.H.M tỉnh dậy và được T.T.A đưa về nhà. Lúc này, chị V.T.L.M là mẹ đẻ cháu N.H.M nhận thấy con mình đi chơi qua đêm và có biểu hiện lạ nên đã hỏi, cháu N.H.M nhận ra mình đã làm sai và kể lại cho mẹ sự việc. Sau khi gia đình báo công an, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã phối hợp với Trung tâm Pháp y Hà Nội khám giám định cho cháu N.H.M.
Một trường hợp khác là cháu N.M.C năm 2009, thường trú tại Thanh Trì, Hà Nội. Cháu N.M.C có quen N.Q.M qua mạng xã hội vào đầu năm 2024. Sau đó, cháu N.M.C và N.Q.M hẹn ra gặp mặt, đi uống nước nói chuyện và có quan hệ tình dục. Ngày 2/7/2024, N.Q.M hẹn gặp cháu N.M.C rồi đưa vào nhà nghỉ gần đó quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp an toàn, N.Q.M có quay lại video.
Cháu N.M.C thấy mình làm sai, thấy hối hận và muốn cắt đứt mối quan hệ với N.Q.M, nhưng N.Q.M không đồng ý và muốn tiếp tục quan hệ với cháu. Ngày 20/07/2024, N.Q.M nhắn tin lại cho cháu N.M.C qua ứng dụng messeger và muốn rủ cháu vào nhà nghỉ, thì cháu không đồng ý, N.Q.M liền gửi video nhạy cảm của cả hai đã quay trên cho cháu và bảo “nếu không cho quan hệ tình dục thì sẽ đăng video lên mạng”. Cùng lúc đó N.Q.M đã gửi video cho các bạn học cùng lớp của cháu N.M.C.
Lúc này cháu N.M.C rất sợ hãi, hoảng loạn kể lại sự việc với bố mẹ. Bố mẹ cháu N.M.C đã trình báo công an, trưng cầu giám định Trung tâm Pháp y Hà Nội. Qua kiểm tra giám định, cho thấy dấu vết trên bộ phận sinh dục đã quan hệ nhiều lần, không còn những dấu vết mới.
Day dứt về những trường hợp trẻ vị thành niên quan hệ tình dục sớm đã từng khám giám định tại Trung tâm Pháp y Hà Nội, bà Yến cho biết: “Dưới góc độ y khoa, độ tuổi từ 16, 17 tuổi là giai đoạn sau của dậy thì, thuộc lứa vị thành niên. Ở độ tuổi này, cơ thể chưa phát triển một cách hoàn thiện và kiến thức sức khỏe tình dục có thể chưa được trang bị kỹ. Do đó, nếu quan hệ tình dục sớm kém an toàn trong trường hợp này sẽ gây nhiều hậu quả khôn lường về sau. Tùy vào đối tượng nam hay nữ mà dẫn đến những nguy cơ khác nhau”.
Theo đó, hệ lụy đối với nữ, bên cạnh những hậu quả để lại về sức khỏe sinh sản do quan hệ tình dục khi cơ quan sinh dục chưa được hoàn thiện hẳn, thì việc quan hệ tình dục trong độ tuổi thanh, thiếu niên có thể gây nhiều căng thẳng, sợ hãi và các rối loạn tâm lý khác cho trẻ gái. Những nỗi sợ hãi về mang thai, bệnh tật, mối quan hệ... có thể ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học tập, thái độ với mọi người xung quanh, gia đình, xã hội.
Ngoài những tổn thương tại đường sinh dục và tâm lý, các bạn nữ khi quan hệ tình dục mà không sử dụng các biện pháp an toàn hay sẽ dẫn đến nguy cơ mang thai ngoài ý muốn. Nếu không đủ điều kiện để có con khi còn quá trẻ, việc nạo phá thai là kết cục tất yếu. Tuy nhiên, những thủ thuật nạo phá thai gây ra bất lợi về sức khỏe và dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng cho hiện tại cũng như tương lai. Những đau đớn về thể xác và tinh thần có thể để lại nỗi ám ảnh suốt thời gian sau này, kể cả khi đã trưởng thành.
 |
Hoạt động khám giám định tại Trung tâm Pháp y Hà Nội. (Nguồn: TT) |
Với trẻ nam quan hệ tình dục sớm hoặc thủ dâm quá nhiều ở lứa tuổi mới lớn có thể là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Việc xuất tinh sớm và thường xuyên sẽ làm hao hụt đáng kể số lượng và chất lượng tinh trùng. Trong tương lai, đây có thể là những nguy cơ dẫn đến các tình trạng rối loạn cương dương hay xuất tinh sớm. Việc quan hệ tình dục sớm nhưng không có các biện pháp bảo vệ có thể dẫn đến mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Ngoài ra, tương tự như bạn nữ, nguy cơ trở thành những “ông bố trẻ” do mang thai ngoài ý muốn khi quan hệ không có biện pháp tránh thai là rất cao. Những tác động của vấn đề này có thể để lại những hệ lụy lâu dài và trầm trọng đến sức khỏe nam giới trong tương lai về tâm lý, chức năng tình dục và chức năng sinh sản…
Giảm bớt gánh nặng cho gia đình, xã hội từ hệ lụy của quan hệ tình dục sớm
Sau khi Báo cáo “Khảo sát hành vi sức khỏe học sinh toàn cầu tại Việt Nam năm 2019” được công bố, trao đổi với truyền thông, PGS.TS Trần Thành Nam, chuyên gia tâm lý học lâm sàng trẻ em, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, một trong những điều đáng lo ngại mà các chuyên gia nói đến khi trẻ vị thành niên quan hệ tình dục ngày càng “trẻ hóa”, đó chính là việc quan hệ tình dục như một cách để giải tỏa cảm xúc. Theo chuyên gia Thành Nam, những hành vi nguy cơ như quan hệ tình dục, đua xe, hút thuốc, sử dụng chất kích thích… thường tăng lên khi cá nhân có nhiều áp lực.
“Số liệu sau 6 năm cho thấy tỉ lệ trẻ quan hệ tình dục trước 14 tuổi tăng lên. Đây có thể là hành vi quan hệ tình dục thiếu kiểm soát, giống như một hành vi để giải tỏa cảm xúc khi đứa trẻ có quá nhiều áp lực, hoặc bị gò ép, stress, trẻ có hành vi phá bỏ quy tắc…”, chuyên gia nhận định. Cũng theo báo cáo, tỉ lệ cha mẹ đồng hành, thấu hiểu các vấn đề lo lắng của con chưa đến 30%. Các chuyên gia tâm lý đánh giá, đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến trẻ quan hệ tình dục sớm…
Theo quan điểm của bà Nguyễn Thị Ngọc Yến từ những vụ giám định tại Trung tâm, một trong những nguyên nhân khiến trẻ vị thành niên quan hệ tình dục sớm đó chính là việc trẻ chưa có được sự đồng hành, sẻ chia của gia đình, cha mẹ, dẫn đến việc các em không được thấu hiểu cảm xúc cũng như thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản để tự bảo vệ bản thân. Ngoài ra còn có nhiều nguyên nhân xã hội khác như việc tiếp xúc với mạng xã hội từ quá sớm, tác động từ các trang web đen, những bộ phim dành cho người lớn…
Vì vậy, để các em hiểu rõ tác hại do quan hệ tình dục sớm thì rất cần sự giáo dục kiến thức giới tính từ gia đình, nhà trường, ngay từ khi các em bắt đầu có nhận thức và bắt đầu đi học. “Những kiến thức về giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản, đặc biệt là các biện pháp an toàn trong khi quan hệ hay các phương pháp tránh thai là những điều cần thiết phải trang bị cho lứa tuổi vị thành niên. Ngoài tác dụng giúp bảo vệ chính bản thân các bạn, các kiến thức này có thể giảm bớt những gánh nặng cho gia đình, xã hội từ hệ lụy của quan hệ tình dục quá sớm.
Bên cạnh đó, bấy lâu nay, nhiều người lớn cho rằng, khi các con nói đến “chuyện người lớn” là hư, là lệch chuẩn đạo đức, thế nên việc chia sẻ về giáo dục giới tính giữa hai thế hệ cha mẹ và con cái vẫn luôn là một câu chuyện khó nói, cha mẹ khó có thể mở lời, con cái cũng không dám thổ lộ. Nếu cha mẹ luôn có những định kiến như thế thì chắc chắn sẽ rất khó để thấu hiểu các con. Để giáo dục, hướng dẫn con về sức khỏe sinh sản, cha mẹ cần phải nhìn nhận vấn đề ở góc độ con người, góc độ xã hội chứ không phải áp đặt suy nghĩ của riêng bản thân vào các con”, bà Yến nhấn mạnh.
