Gia đình bệnh nhi cho biết, khi sinh ra trẻ đã được xét nghiệm và chẩn đoán mắc bệnh máu khó đông di truyền thể nặng do trong gia đình có người mắc bệnh. Từ khi 6 tháng tuổi, bố mẹ phát hiện trẻ không có biểu hiện giật mình khi mẹ vô tình gây tiếng động mạnh, hoàn toàn không đáp ứng với âm thanh.
Gia đình đưa bệnh nhi đến Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP HCM) để làm các thử nghiệm thính học thì phát hiện trẻ điếc rất nặng không thể nghe được, dùng máy trợ thính cũng không nghe, không nói được gì.
Bác sĩ Lâm Huyền Trân, Trưởng khoa Tai Mũi Họng, cho biết: “Bệnh nhi cần phải phẫu thuật cấy ốc tai sớm vì đây là giai đoạn vàng của phẫu thuật cho những bé điếc câm. Tuy nhiên các bác sĩ vẫn rất lo lắng về tình trạng máu khó đông làm cho nguy cơ của phẫu thuật tăng lên nhiều lần.”
Các giải pháp được đặt ra thận trọng và tỉ mỉ nhiều hơn so với phẫu thuật thông thường vì nếu tổn thương mạch máu hoặc màng não sẽ tăng nguy cơ biến chứng nặng như chảy máu không cầm được. Nặng nhất là chảy máu nội sọ có thể gây tử vong hoặc thậm chí nếu chảy máu quá nhiều có thể phải ngưng cuộc mổ, bác sĩ Trân thông tin thêm.
Sau hội chuẩn và phẫu thuật, trẻ có cơ hội nghe và nói được như bình thường.
Làm thế nào phát hiện trẻ bị điếc hoặc giảm thính lực ?
Để đánh giá sức nghe của trẻ, người ta có thể thực hiện bằng máy đo thính lực hoặc bằng giọng nói. Ở gia đình, do không có máy đo thính lực, nên người lớn có thể dùng giọng nói để phát hiện điếc.
Cách làm như sau: Đứng phía sau cách trẻ nghi ngờ bị điếc một cánh tay chếch về một bên; hướng dẫn trẻ dùng tay đè lên nắp tai bên kia; nói thầm nhiều từ, nếu trẻ nghe và nhắc lại đúng, kết luận là tai đang thử nghe bình thường.
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trong độ tuổi 1 - 3 tuổi, cha mẹ có thể quan sát phản ứng của bé xem có chớp mắt, mở mắt, vặn mình, cử động chân tay trước những tiếng động hay không?
Điều trị tình trạng điếc hoặc giảm thính lực cho trẻ
Nếu đã phát hiện trẻ bị giảm thính lực hoặc bị điếc, cần phải điều trị sớm theo từng nguyên nhân để giảm tác hại do điếc.
Trong một số trường hợp như trẻ đi tắm biển về hoặc sau khi tắm gội bị điếc luôn một hoặc hai tai vì giảm thính lực do tai ngoài. Nguyên nhân là do nước vào tai, ráy tai bị nở ra bít kín đường truyền âm thanh đến màng nhĩ. Điều trị bằng cách lấy ráy tai ra, trẻ sẽ nghe lại bình thường.
Điếc bệnh lý ở tai giữa do tắc vòi nhĩ, viêm tai giữa thanh dịch, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến viêm tai giữa thủng màng nhĩ. Điều trị bằng cách dùng thuốc và phẫu thuật vá màng nhĩ.
Điếc đột ngột thường gặp sau một đêm ngủ dậy do bệnh lý ở tai trong. Đây là một cấp cứu tai mũi họng, vì kết quả điều trị rất khác nhau tùy thuộc thời gian đến sớm hay muộn.
Sau khi đã điều trị bằng thuốc và phẫu thuật, tuy sức nghe đã cải thiện, nhưng vẫn không giao tiếp bình thường, phải cho trẻ dùng máy trợ thính, hoặc phẫu thuật cấy điện ốc tai.
Trẻ bị điếc hoặc giảm thính lực từ nhỏ sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng vì trẻ không nghe sẽ không nói được, không đi học được, tính cách dần thay đổi.
Mọi trường hợp điếc từ nhẹ, trung bình, hay điếc nặng, điếc sâu mà chưa có điều kiện để cấy điện ốc tai, cần cho trẻ dùng máy nghe càng sớm càng tốt. Nếu để lâu, tiếng nói của trẻ có thể bị méo. Trẻ không nghe được nên không hiểu người khác nói gì, dần dần trẻ bị cô lập, tâm sinh lý thay đổi ảnh hưởng nhiều đến giao tiếp xã hội.
Bác sĩ khuyến nghị, trẻ điếc bẩm sinh nặng cần được can thiệp sớm bằng phẫu thuật cấy ốc tai.
“Nếu trẻ điếc bẩm sinh và điếc trước khi biết nói, thời gian bắt đầu cấy điện ốc tai rất quan trọng, phải cấy điện ốc tai trước 5 tuổi, tốt nhất là cấy từ 2 - 3 tuổi vì đây là giai đoạn trẻ học nói. Nhờ đó giúp trẻ có cơ hội nghe được như trẻ bình thường. Những trường hợp trẻ có các bệnh lý phối hợp cần được hội chẩn và chuẩn bị chu đáo tốt nhất cho cuộc mổ,” bác sĩ Huyền Trân cho biết thêm.
Theo các chuyên gia, kết quả phẫu thuật cấy ốc tai có thể giúp khoảng 80% - 90% người điếc nghe được. Ở những trường hợp tốt và khá, bệnh nhân có thể giao tiếp qua điện thoại được. Có thể nói phẫu thuật cấy ốc tai đã thay đổi cuộc đời của trẻ, mang lại cho trẻ chất lượng cuộc sống được nghe, nói như trẻ bình thường.
