Tranh cãi xung quanh việc phạt chống đẩy đối với người không đeo khẩu trang

Không đeo khẩu trang, “hít đất” hơn 20 cái

Trong hai ngày 28 - 29/3, trên mạng xã hội có xuất hiện đoạn video ghi lại cảnh hai tài xế bị cảnh sát giao thông (CSGT) phạt chống đẩy cạnh đường cao tốc Hà Nội - Bắc Giang, đoạn qua địa phận khu công nghiệp Vân Trung, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. 

Theo clip, khi CSGT hỏi về chuyện không đeo khẩu trang phòng ngừa nhiễm Covid-19, các tài xế trả lời sức khỏe rất tốt, có thể chống đẩy để chứng minh và được cán bộ làm nhiệm vụ đồng ý. Trong đoạn video ngắn, một CSGT cầm giấy tờ của tài xế và liên tục đếm để các tài xế chống đẩy hơn 20 lần. 

Thấy các tài xế đã nhận thức được lỗi vi phạm của mình, CSGT chỉ nhắc nhở, yêu cầu họ không tái diễn lỗi vi phạm và đeo khẩu trang cẩn thận rồi cho đi tiếp. Các tài xế nhận lại giấy tờ, tươi cười và đưa ra cam kết không vi phạm.

Người vi phạm giao thông đang chống đẩy - ảnh cắt từ video.

Trao đổi với phóng viên, Đại tá Đỗ Văn Huyền, Trưởng phòng CSGT Công an tỉnh Bắc Giang đã xác nhận sự việc này. Theo Đại tá, sự việc xảy ra vào khoảng 7h15 ngày 28/3. Lúc này, 2 cán bộ thuộc Phòng CSGT đang làm nhiệm vụ xử lý những xe dừng, đỗ sai quy định trên cao tốc Hà Nội – Bắc Giang, đoạn qua địa phận khu công nghiệp Vân Trung, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang.

Tổ công tác phát hiện ba xe ô tô chở chuyên gia người Hàn Quốc đến làm việc tại khu công nghiệp trên dừng đỗ trên đường cao tốc. Sau đó, một cán bộ CSGT có nhắc nhở và yêu cầu lái xe di chuyển nhưng các lái xe này vẫn cố tình dừng đỗ để các chuyên gia người Hàn Quốc làm việc. Đồng thời, có tài xế có ý định "hối lộ", mong lực lượng chức năng bỏ qua.

“Sau khi giải thích và yêu cầu các tài xế di chuyển, nhận thấy những người này không đeo khẩu trang phòng dịch Covid-19 trong khi dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, 2 cán bộ đã yêu cầu họ chống đẩy mấy cái để nhớ phải đeo khẩu trang giữa mùa dịch, đồng thời không được dừng, đỗ xe trên cao tốc nữa”, Đại tá Huyền cho hay.

“Về trường hợp 3 chiếc xe vi phạm việc dừng đỗ, chúng tôi sẽ lập biên bản xử lý theo quy định… Phòng CSGT cũng sẽ kiểm điểm 2 cán bộ nói trên, đồng thời tạm điều chuyển cương vị công tác của 2 cán bộ này”, Đại tá Huyền cho biết thêm.

Có được “sáng tạo” cách xử phạt?

Không bàn đến hình thức xử lý cán bộ thuộc quyền quản lý của Công an tỉnh Bắc Giang, việc các chiến sĩ làm nhiệm vụ “sáng tạo” những cách phạt “bá đạo” không còn là chuyện hiếm. 

Trước đó, tại Đà Nẵng, một cô gái tên T sinh năm 1994 cũng chia sẻ câu chuyện của mình. 

Cụ thể, T viết: “Khoảng 16 giờ ngày 1/4 (năm 2016 - PV), mình và một người bạn đang đi ngược chiều từ đoạn chợ Bắc Mỹ An đến cầu Tuyên Sơn, TP Đà Nẵng, thì bị CSGT tuýt còi. Mình đã rất lo lắng vì nghĩ sẽ đối diện với mức phạt cao. Tuy nhiên, sau khi xuất trình giấy tờ tùy thân, bằng lái, các CSGT đang làm nhiệm vụ tại đây yêu cầu mình “nộp phạt” bằng hình thức chép 20 lần câu: “Tôi hứa sẽ không đi ngược chiều nữa”.

Hình ảnh cô gái chép phạt vì đi ngược chiều đăng trên trang Tôi yêu Đà Nẵng.

Hay vào tháng 12/2015, dân mạng cũng đã truyền tai nhau cách xử phạt độc đáo của CSGT Đà Nẵng khi kêu người vi phạm luật giao thông mua kẹo cao su ủng hộ cho bà lão bán hàng rong và xem đó là cách nộp phạt.

Câu chuyện sau khi được chia sẻ lên mạng xã hội đã thu hút nhiều sự quan tâm của cộng đồng. Có không ít ý kiến hoan nghênh CSGT Đà Nẵng quá tuyệt vời vì nghĩ ra cách hay để nâng cao ý thức người tham gia giao thông mà không phải phạt tiền. Tương tự, việc phạt “hít đất” cũng được một số người ủng hộ khi cho rằng đây là cách nhắc nhở rất tinh tế.

Tuy nhiên, về quy định pháp luật, với hành vi dừng đỗ trên cao tốc, tài xế sẽ bị phạt từ 6-8 triệu đồng và tước giấy phép lái xe từ 2-4 tháng theo mức phạt mới nhất tại Nghị định số 100/2019/NĐ-CP.

Hơn nữa, chính vị lãnh đạo Phòng CSGT Công an tỉnh Bắc Giang phải thừa nhận, việc xử lý vi phạm giao thông như vậy (phạt chống đẩy) không có trong luật nên đã yêu cầu 2 cán bộ CSGT viết tường trình, kiểm điểm và báo cáo cụ thể lại vụ việc.  

Bởi theo quy định, người thi hành công vụ chỉ được phép thực hiện những hành vi mà luật pháp quy định. Theo Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012, CSGT khi phát hiện cá nhân, tổ chức vi phạm luật giao thông thì phải xử phạt vi phạm hành chính.

Theo quy định của Điều 21 Luật Xử lý vi phạm hành chính, các hình thức xử phạt và nguyên tắc áp dụng thì các hình thức xử phạt chỉ gồm: Cảnh cáo; Phạt tiền; Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn; Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính (sau đây gọi chung là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính); Trục xuất.

Ngoài ra, các biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định cũng không có hình thức bắt chép phạt, phạt chống đẩy hoặc xử lý khác. Như vậy, việc xử phạt bằng cách bắt chép phạt, phạt “hít đất” của CSGT Đà Nẵng, Bắc Giang chưa được pháp luật quy định.

“Không hiểu các đồng chí CSGT căn cứ vào quy định pháp luật nào để áp dụng chế tài xử phạt "chống đẩy" đối với người vi phạm? Một cách áp dụng pháp luật tùy tiện” – một chuyên gia phản đối gay gắt.