Báo động về virus Zika đã được gióng lên trong những tháng gần đây, khi nhiều nhà khoa học cho rằng nó có thể gây ra dị tật đầu nhỏ ở bào thai của thai phụ nhiễm virus. Nghi vấn này cũng đã đưa đến những kêu gọi, cả ở trong và ngoài Brazil, trong việc nới lỏng lệnh cấm phá thai gần như hoàn toàn ở nước này.
Tuy nhiên, những nỗ lực thúc đẩy quyền được phá thai cũng đã vấp phải làn sóng phản đối, đặc biệt là từ gia đình của những em bé bị tàn tật. Họ lập luận rằng tất cả mọi trẻ em, trong đó có những em bé bị mắc tật đầu nhỏ nghiêm trọng, đều có quyền được sinh ra.
Giáo hội Công giáo – tôn giáo có đông người theo nhất tại Brazil – cũng lên tiếng phản đối việc này. “Phá thai không phải là câu trả lời cho virus Zika. Chúng ta phải coi trọng tính mạng trong bất cứ tình huống hay điều kiện nào” – ông Sergio da Rocha, người đứng đầu Hội các giám mục Brazil lập luận.
Theo luật pháp Brazil, việc phá thai là hành vi bất hợp pháp, trừ trường hợp thai phụ bị hãm hiếp hoặc thai nhi gây nguy hiểm đến tính mạng của người mẹ và chính bào thai. Nhưng trên thực tế, những phụ nữ giàu có ở các khu vực đô thị ở nước này vẫn có thể tiếp cận dịch vụ phá thai an toàn ở các phòng khám tư nhân, còn những người nghèo cũng có thể chấp nhận rủi ro ở những phòng khám nhỏ trong những con hẻm sâu khi muốn từ bỏ đứa con của họ.
Cuộc tranh luận về việc cho phép phá thai cũng đang lan rộng tới các tòa án ở Brazil. Một thẩm phán ở thành phố Goiania cho biết ông sẽ cho phép phá thai đối với những trường hợp mắc dị tật đầu nhỏ nghiêm trọng. Một số tờ báo hàng đầu của Brazil cũng đã có những bài xã luận thúc giục xem xét lại luật phá thai của nước này.
“Giải pháp logic nhất là sửa đổi quy định về phá thai trong bộ luật hình sự, theo đó phi hình sự hóa việc làm này. Quy định này đã tồn tại đến 3/4 thế kỷ” – tờ nhật báo Folha de S. Paulo trong một bài xã luận gần đây viết.
Một nhóm các luật sư và các nhà tâm lý học cũng đang chuẩn bị một đơn kiện kêu gọi cho phép những phụ nữ nhiễm Zika trong suốt thai kỳ được phá thai hợp pháp. Ông Sinara Gumieri – một luật sư kiêm nhà tư vấn pháp lý với nhóm đang chuẩn bị đơn kiện – nói rằng lệnh cấm phá thai cùng với sự thất bại của chính phủ trong việc diệt trừ muỗi vi phạm quyền về sức khỏe của con người được ghi trong Hiến pháp Brazil.
“Nếu các xét nghiệm xác nhận virus trong thai phụ, họ nên được trao quyền lựa chọn giữa việc tiếp tục thai kỳ với nguy cơ cao và sinh con hay phá thai mà không lo sợ phạm luật” – ông Gumieri cho hay.
Phát biểu ngày 18/2, Giáo hoàng Francis cũng ngỏ ý cho rằng Giáo hội nên nới lỏng lệnh cấm phá thai ở phụ nữ trong bối cảnh họ phải đối mặt với cuộc khủng hoảng Zika. “Tránh thai không hoàn toàn là một tội ác” – Giáo hoàng nói khi trên đường từ Mexico về Rome.
Dù vậy nhưng Andressa Cristina dos Santos Cavagna – mẹ của một em bé 3 tuổi bị dị tật đầu nhỏ nghiêm trọng – vẫn quả quyết cho rằng phá thai không phải là câu trả lời. “Chỉ vì nó khác những đứa trẻ được gọi là bình thường khác mà nó lẽ ra không được sinh ra. Người nào nói như vậy thật sự là người không có tình yêu” – cô cho hay./.
