Doanh nghiệp thủy sản “tàn sát” vuông tôm
Để xác minh đơn thư bạn đọc, chúng tôi tìm về ấp Lung Sình, xã Định Thành, huyện Đông Hải - nơi mà lâu nay nhiều hộ dân phản ánh khi phải “chung sống” với mùi hôi thối và bị ảnh hưởng chất thải từ nhiều công ty chế biến thủy sản. Con sông vốn là nguồn nước chung để người dân sử dụng nuôi thủy sản thì bị ô nhiễm trầm trọng.
Trong số các Cty, cơ sở mà người dân phản ánh, “nổi cộm” nhất là Cty CP chế biến thủy sản và Xuất nhập khẩu Phương Anh chuyên chế biến thủy sản đông lạnh. Được biết, gần 7 năm nay, từ khi đi vào hoạt động cho đến nay, công ty này không chỉ gây ô nhiễm khi xả thải ra sông mà còn để tràn nước thải sang vuông tôm của bà con khiến tôm, cua, cá chết gây thất thu trong thời gian dài.
PV Báo PLVN có mặt tại vuông tôm 0,8ha của ông Nguyễn Văn La, nằm cạnh sau khu vực hồ xử lý nước thải của Cty Phương Anh. Ông La cho biết: “Nước thải ô nhiễm của Cty Phương Anh bốc mùi hôi thối nồng nặc, tràn vào vuông tôm của gia đình tôi làm tôm, cá, cua chết hàng loạt. Quá bức xúc, tôi có xuống công ty để phản ánh với Ban Giám đốc nhưng họ không chịu gặp nên tôi chỉ có thể nói lại với bảo vệ của công ty. Họ bảo tôi cứ về mua phân, thuốc để xử lý vuông tôm đi rồi họ xuống tính lại sau, nhưng đến nay vẫn không thấy gì. Trong khi số vốn thả tôm, cua giống của gia đình mỗi năm khoảng 15 - 25 triệu mà chẳng thu được tiền vốn”.
Cùng hoàn cảnh với ông La, ông Lâm Văn Tỷ có vuông tôm giáp với Cty Phương Anh, bức xúc: “Gia đình tôi chỉ thả giống chứ không có thu hoạch được là bao. Vì cứ mỗi lần nước thải của Cty Phương Anh tràn sang vuông thì tôm, cua chết hàng loạt. Một năm cả chục lần như vậy thử hỏi còn làm ăn gì chứ?”. Với diện tích 2,2 ha mỗi năm gia đình ông Tỷ bỏ ra số tiền khoảng 30 - 40 triệu đồng để mua tôm, cua giống.
“Thiệt hại không thể tính nổi vì mỗi tháng mình thả tôm, cua, tiền giống coi như đã mất rồi thì huống chi nghĩ đến tiền lãi”- ông Tỷ bộc bạch. Tuy nhiên, ông Tỷ có phần may mắn hơn ông La khi vào năm 2009 từng được Cty Phương Anh bồi thường khoảng 3 triệu đồng.
Hứa sẽ khắc phục, bồi thường cho dân!
Trưởng ấp Lung Sình Phạm Văn Dũng cho biết: “Gần đây nhất vào lúc 9h ngày 18/2, chúng tôi phát hiện nước thải màu trắng đục của Cty Phương Anh tràn qua vuông của hai hộ làm cua, cá chết nổi lên. Tôi kêu người của Cty Phương Anh ra coi thì họ xác nhận là nước thải của Cty tràn sang. Lúc lập biên bản, tôi có mời rất nhiều người dân xung quanh chứng kiến”.
Tại buổi làm việc, ông Đào Công Khanh - Trợ lý Giám đốc Cty Phương Anh cho biết: “Nước thải được xử lý vi sinh, chỗ rò rỉ là chỗ cuối nguồn tương đối đạt chuẩn loại B, có những lúc đạt, có lúc không đạt; nước rò rỉ có lúc bị nhiễm có lúc không”. Còn ông Nguyễn Văn Thăng - Phó Giám đốc, khẳng định: “Cty hoàn toàn đảm bảo vệ sinh môi trường, có văn bản kiểm tra của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) hai năm một lần và tuân thủ tốt các lần kiểm tra định kỳ của Sở TN&MT Bạc Liêu”. Tuy nhiên, khi được hỏi về thời gian kiểm tra gần đây nhất của Sở TN&MT thì ông Thăng bảo: “Tôi không nhớ nữa, khi nào có đợt kiểm tra các Cty khác thì kiểm tra luôn”.
Khi phóng viên viện dẫn, theo Kết luận số 55/KL-STNMT ngày 5/8/2015 của Sở TN&MT tỉnh Bạc Liêu thì Cty Phương Anh chưa có giấy xác nhận việc thực hiện các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành. Bên cạnh đó, hai thông số COD, BOD5 trong nước thải của Cty vượt mức cho phép, ông Thăng chỉ nói: “Ừ, thì vụ này Cty có bị Sở phạt”.
Sau khi PV đưa ra nhiều bằng chứng thực tế về phản ánh của người dân về việc Cty xả thải ô nhiễm, ông Thăng mới thừa nhận: “Cty có xả thải làm tràn qua vuông nuôi tôm của các hộ dân”. Ông hứa sẽ khắc phục những tác động từ việc xả thải của Cty ảnh hưởng đến các hộ dân bằng biện pháp cải tạo mương thoát nước hiện hữu, khắc phục bờ bao tránh tràn nước thải sang vuông tôm của các hộ dân trong thời gian ba tuần và sẽ báo với Ban Giám đốc Cty để thỏa thuận mức bồi thường cho các hộ dân.
Trắng đêm “mục sở thị” doanh nghiệp xả thải ô nhiễm...
Nhiều năm trôi qua, người dân đã phải hứng chịu vấn nạn ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, đời sống thiệt hại cả về vật chất lẫn tinh thần. Họ đã phản ánh, kêu gọi các cơ quan chức năng, mong muốn được giải quyết dứt điểm vấn nạn trên để yên tâm chăm lo sản xuất. Tuy nhiên, cái mà người dân ở đây đã và đang “dài cổ” trông chờ chỉ là “hứa và đợi”.
Ông Phạm Văn Dũng nói: “Trên đoạn sông Tắc Vân - Gành Hào (thuộc 2 tỉnh Bạc Liêu và Cà Mau) có chiều dài khoảng 4,5 km nhưng có tới sáu Cty chế biến thủy sản hoạt động và thường xuyên xả thải ra môi trường. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến cả những hộ nuôi thủy sản của vùng khi khoảng thời gian dài bị thất thu khi lấy nước từ sông vào nuôi tôm”.
Để làm rõ các vấn đề, phóng viên đã vượt màn đêm lúc 2h sáng đi “bắt mạch” những Cty, cơ sở sản xuất xả thải ra đoạn sông này. Đúng thời điểm nước sông Tắc Vân - Gành Hào rút nước. Phơi bày trước mắt phóng viên là những ống xả thải thẳng ra dòng sông của hàng loạt doanh nghiệp như: Cty TNHH MTV Ngọc Liền, Cty TNHH Giàu, Cty CP CBTS & XKN Phương Anh, Cty TNHH MTV thủy sản Tài Thịnh... Chẳng lẽ trong khoảng thời gian dài, các Cty này xả thải thẳng ra sông gây ô nhiễm, cua cá chết hàng loạt mà các cơ quan chức năng địa phương không hề biết?
Phó Giám đốc Cty Phương Anh Nguyễn Văn Thăng tiết lộ: “Các doanh nghiệp xung quanh đây cũng xả thải tương tự như Cty chúng tôi. Thậm chí có nơi không có hồ xử lý nước thải mà xả thẳng ra sông luôn. Cty nào mà chẳng xả nước thải ra sông, nước thải không xả thải ra sông thì xả đi đâu bây giờ?!” Tiết lộ này khiến phóng viên rất bất ngờ và bức xúc, liệu các cơ quan chức năng tỉnh Bạc Liêu có “bỏ quên” Cty, cơ sở nào trong quá trình kiểm tra quy trình xử lý nước thải đảm bảo vệ sinh môi trường?
Nguồn sống của người dân địa phương chủ yếu dựa vào nuôi tôm, cua nhưng đang có nguy cơ bị “tàn sát” do nguồn nước bị ô nhiễm từ nước xả thải của các Cty, nhà máy. Đề nghị các cơ quan chức năng tỉnh Bạc Liêu khẩn trương vào cuộc, xử lý tận gốc vấn đề để môi trường sống không bị ô nhiễm, “cần câu cơm” của người nông dân không bị tận diệt.