Trần Thành Ngọ (1918 - 1947)

Từ một binh sĩ yêu nước được Việt Minh giác ngộ, giao nhiệm vụ, Trần Thành Ngọ đã trở thành một chiến sĩ cách mạng quả cảm, Trần Thành Ngọ đã trở thành một chiến sĩ cách mạng quả, có nhiều công sức xây dựng lực lượng công an Hải Phòng từ những ngày trước cách mạng tháng 8-1945.

Ngay trong ngày đầu khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi ở Hải Phòng (23-8-1945), chính quyền cách mạng đã cử các ông bà: Lê Quốc Thân, Đào Thị Hậu, Trần Thành Ngọ, Nguyên Văn Mộc đến Sở cảnh binh cũ, tiếp thu toàn bộ cơ sở vật chất, tạm thời sử dụng cảnh binh viên chức cũ, điều hành trật tự giao thông, an ninh trong thành phố. Ngày 27-9-1945, Đoàn cảnh sát xung phong được thành lập sau khi thống nhất hai lực lượng cảnh sát và cảnh sát Liêm phóng thành Ty công an. Đoàn cảnh sát xung phong là lực lượng nòng cốt bảo vệ chính quyền cách mạng, tuần tra, canh gác, bảo vệ an ninh. Dưới sự chỉ huy trực tiếp của Trần Thành Ngọ, Ban an ninh đã có nhiều chiến công táo bạo kịp thời ngăn chặn âm mưu phá hoại, gây rối trật tự trị an trong thành phố Cảng. Trên cương vị cảnh sát trưởng - ủy viên ủy ban bảo vệ thành phố, Trần Thành Ngọ đã vạch kế hoạch điều hành lực lượng công an xung phong và cảnh sát chiến đấu, bảo vệ từng khu vực ở nội thành Hải Phòng. Do lực lượng của ta buổi đầu còn thiếu thốn vũ khí đạn dược, Trần Thành Ngọ đã đề ra kế hoạch sử dụng một số cá nhân len lỏi trong các kho bãi, bến cảng thu lượm vũ khí, đạn dược cho đơn vị. Trước khi đưa vào sản xuất hàng loạt, Trần Thành Ngọ đã nhiều lần trực tiếp thử các loại vũ khí ta tự chế hoặc lấy được của địch, trang bị cho quân ta.

Ngày 26-11-1946, Ủy ban kháng chiến Liên tỉnh Hải Phòng Kiến An được thành lập (gọi tắt là Liên tỉnh Hải - Kiến). Mặt trận Liên tỉnh Hải Phòng, Kiến An đã thành lập ba mặt trận A, B, C, chỉ huy chung là Đinh Thịnh, Dương Hữu Miên, Trần Thành Ngọ là chỉ huy phó mặt trận Cầu Niệm, Thị xã Kiến An, mang mật danh A, giữ một vị trí phòng vệ hướng chính diện, từ hữu ngạn sông Lạch Tray, phối hợp với mặt trận B và C, hình thành tuyến bao vây, giam chân quân dịch trong khu vực nội thành Hải Phòng. Trong trận chiến đấu cảm tử bảo vệ thị xã Kiến An. Trần Thành Ngọ, phó ban bảo vệ thành phố, phó chỉ huy Mặt trận Hải Kiến đã dũng cảm chiến đấu với quân Pháp đến hơi thở cuối chùng. Trong tình thế vô cùng khó khăn, sở chỉ huy quân ta ở núi Cột Cờ (thị xã Kiến An) bị dịch vây chặt. Mặc dù bị thương ở cánh tay, Trần Thành Ngọ vẫn bình tĩnh ra lệnh cho anh em rút còn lại một mình ngăn chặn địch lừa cho địch tới gần mới dùng răng mở chốt lựu đạn tiêu diệt giặc. Sự hy sinh oanh liệt của Trần Thành Ngọ là tấm gương sáng vì nước quên thân của lực lượng công an Hải Phòng trong những ngày đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Một trong những người lãnh đạo Việt Minh thành phố Hải Phòng, ông Vũ Quốc Uy hồi tưởng: 'Anh thực sự là trụ cột của cuộc chiến đấu bảo vệ thành phố và thị xã Kiến An... công lao của anh không phải là do công sức riêng, mà vì anh biết tin và sử dụng sức mạnh của tập thể, anh biết nuôi quân không phải bằng đồng lương ít ỏi của chính phủ cấp cho mà cả sự ủng hộ nhiệt tình của nhân dân'.

Nhân kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống lực lượng công an nhân dân Việt Nam, Quốc hội, Chính phủ nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đã truy tặng danh hiệu cao qúy: Anh hùng lực lượng vũ trang cho liệt sĩ Trần Thành Ngọ.

Lê Thế Loan