Sau gần 1 năm từ đợt thanh tra lần thứ 4 của EC (tháng 10/2023) và 7 năm triển khai các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC, Việt Nam đạt được nhiều kết quả được EC ghi nhận, nhiều nội dung EC chỉ ra và yêu cầu đã được khắc phục. Cả hệ thống chính trị đã vào cuộc, tất cả đều đã miệt mài cố gắng, nên mục tiêu lớn nhất hiện nay là gỡ cảnh báo “thẻ vàng” tại đợt thanh tra lần thứ 5 của Đoàn Thanh tra EC dự kiến vào tháng 10/2024.
Để đạt được mục tiêu trên, Thủ tướng yêu cầu 3 nhiệm vụ trọng tâm. Thứ nhất, giám sát, quản lý chặt chẽ các đội tàu, không để vi phạm IUU; dứt điểm xử lý tàu cá 3 không (không đăng ký, không đăng kiểm, không cấp phép). Thứ hai, rà soát, phân loại, xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, vi phạm hành chính thì xử lý hành chính, vi phạm hình sự thì xử lý hình sự. Thứ ba, đẩy mạnh thanh, kiểm tra, giám sát, truy xuất nguồn gốc, xử lý vi phạm.
Thời gian qua, thực tế cho thấy công tác thanh, kiểm tra, giám sát; quản lý đội tàu, theo dõi, kiểm soát, giám sát hoạt động tàu cá đã được tăng cường, quyết liệt thực hiện. Công tác thực thi pháp luật, xử lý các hành vi khai thác IUU được thực hiện nghiêm túc, đã khởi tố 11 vụ án, đang điều tra 3 vụ có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự. Cơ quan chức năng tại một số địa phương đã quyết tâm phối hợp xử lý vi phạm, minh chứng như tại một tỉnh phía Nam, lực lượng thẩm quyền đã kỳ công dò từng thiết bị giám sát hành trình (VMS);
Trong Hội nghị vừa qua, Thủ tướng nhấn mạnh vấn đề yêu cầu Bí thư, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành ven biển trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, bảo đảm hoàn thành các nhiệm vụ; chuẩn bị kỹ các phương án tốt nhất, không để bị động, bất ngờ ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của cả nước; bảo đảm việc đón và làm việc với Đoàn thanh tra đạt kết quả tốt nhất, sớm gỡ “thẻ vàng” IUU. Nếu địa phương nào không có sự chuyển biến trong thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU trong thời gian tới, tiếp tục để xảy ra các sai phạm, không hoàn thành các nhiệm vụ được giao, thì Bí thư, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phải chịu trách nhiệm trước Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Nói nôm na, là sau bao ngày kỳ công chăm sóc cây cối, thì đã sắp đến ngày hái quả gỡ cảnh báo “thẻ vàng”. Không ai được lơ là, không thể vì một vài tàu thuyền thiếu ý thức mà ảnh hưởng ngư dân cả nước. Chính vì vậy, dư luận đánh giá gắn trách nhiệm người đứng đầu với công tác IUU là giải pháp rất phù hợp, đúng đắn trong thời điểm quan trọng như hiện nay.
