Trả lương qua tài khoản ATM- Tiện và bất tiện

Làm quen với phương tiện hiện đại

Được làm chủ một tài khoản và được sử dụng thẻ để rút tiền qua máy ATM quả thực đang là niềm vui của nhiều người. Chuyện này trước đây là khá xa vời. Còn bây giờ, chiếc thẻ thay cho tiền mặt. Chỉ với vài thao tác là chủ thẻ có thể rút được tiền tiêu. Nhưng ý nghĩa sâu xa của việc đẩy mạnh phát hành thẻ là tạo cho người dân từng bước làm quen với việc thanh toán không dùng tiền mặt. Hơn nữa, đây cũng là mục tiêu của các ngân hàng khi hướng tới các khách hàng cá nhân, một lực lượng đông đảo với nhiều tiềm năng, mở ra thời kỳ mới để phát triển các dịch vụ tiện ích của ngân hàng.

Vì thế, ngân hàng đi đầu, đón trước chủ trương phát hành thẻ ATM. Bên cạnh việc đầu tư lớn để đổi mới công nghệ, các ngân hàng mua sắm và lắp đặt mạng lưới máy ATM rộng khắp, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi rút tiền. Đi kèm theo đó là đào tạo nhân lực, rèn luyện thái độ giao tiếp với khách hàng. Các phòng giao dịch khách hàng cá nhân bận rộn hơn. Nhiều ngân hàng không ngần ngại đầu tư trang trí hệ thống máy ATM, có tủ bảo vệ, có buồng rút tiền kín đáo nhằm phục vụ tốt nhất chủ thẻ. Tiếp theo là chiến dịch quảng bá, tiếp thị tới các cơ quan, công sở để vận động sử dụng dịch vụ ngân hàng. Các ngân hàng đã thực sự bước vào cuộc cạnh tranh khá quyết liệt để giành thị phần “màu mỡ” này. Trong đó, các ngân hàng lớn, tiềm lực mạnh vẫn chiếm ưu thế và được nhiều khách hàng tin dùng. Đó là mạng lưới Ngân hàng Đầu tư và Phát triển, Ngoại thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công thương, Quốc tế... Một số ngân hàng thương mại cổ phần tuy bắt đầu chú ý tới dịch vụ này, nhưng chưa đủ khả năng tiếp cận khách hàng và lượng máy ATM còn hạn chế nên ký được ít hợp đồng hơn. Tính ra, trên địa bàn thành phố có tới hơn 100 máy ATM, trong đó chủ yếu là của BIDV, Vietcombank, Incombank, Agribank... Một số ngân hàng tham gia liên minh thẻ bước đầu cho phép chủ thẻ có thể rút tiền ở nhiều máy ATM như Vietcombank, Techcombank, Eximbank...  

    Với sự đồng tình, ủng hộ của thành phố, các ngành chức năng, sự phối hợp của hệ thống kho bạc, đến nay, các ngân hàng tại Hải Phòng phát triển được hàng vạn thẻ ATM, chủ yếu cho cán bộ, công chức hưởng lương từ ngân sách. Nhưng trước đó, nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã thực hiện trả lương cho công nhân qua tài khoản. Vì vậy, có thể nói, số người sử dụng thẻ ATM ngày càng nhiều, mở ra một hướng mới trong việc tiếp cận và sử dụng công nghệ ngân hàng hiện đại. Chiếc thẻ đặc biệt tiện ích khi đi công tác xa, đi học, bởi các máy ATM của các ngân hàng có mặt ở khắp nơi trên địa bàn cả nước. Đây là kết quả bước đầu đáng ghi nhận.

Còn nhiều phiền toái

Do việc triển khai trả lương qua tài khoản chưa thực sự đồng bộ với việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho chủ thẻ và hệ thống máy móc, công nghệ của ngân hàng nên thời gian đầu, có nhiều trục trặc, phiền toái xảy ra khi rút tiền qua máy ATM. Giáp Tết Nguyên đán Mậu Tý, các máy ATM đều quá tải. Người rút tiền xếp hàng dài, phải chờ tới hàng giờ mới rút được. Nhiều trường hợp rút 500.000 đồng nhưng máy chỉ nhả 100.000 đồng, nhiều máy bị tê liệt, không rút được tiền; nhiều trường hợp bị nuốt thẻ... Các ngân hàng nhận không ít lời khiếu nại từ khách hàng và do hệ thống công nghệ, do chưa đủ người để thực hiện một khối lượng công việc quá lớn, nên phải tới vài ba ngày sau mới có thể có số liệu chính xác trả lời khách hàng. Nhiều người chưa sử dụng thành thạo các thao tác rút tiền nên bị kẹt hoặc không rút được tiền, phải đi lại nhiều lần. Mới đây, chuyện một khách hàng sử dụng thẻ Eximbank đã hết tiền trong tài khoản để rút được tới 2,6 tỷ đồng khiến nỗi lo mất tiền trong tài khoản cũng như an ninh mạng càng tăng lên...

Trao đổi về vấn đề này, nhiều lãnh đạo ngân hàng khẳng định đây chỉ là những sự cố ban đầu khi các máy ATM quá tải và sẽ được khắc phục trong thời gian tới, khi mọi người đã quen dần với hệ thống máy ATM. Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết: hiện việc sử dụng thẻ ATM mới chỉ đơn thuần là dùng để rút tiền mặt. Hầu hết CBCNV ngay sau khi tiền về tài khoản là rút hết ra chi tiêu. Đây là một sự lãng phí lớn bởi các ngân hàng đầu tư khá lớn và chi phí không phải nhỏ trong khi để khuyến khích người dân sử dụng, các ngân hàng hầu hết không thu phí. Hơn nữa, nếu cứ để kéo dài như vậy, mục tiêu trả lương qua tài khoản nhằm hạn chế thanh toán bằng tiền mặt khó thực hiện. Điều này còn do mạng lưới phân phối hàng hóa, các cửa hàng, cửa hiệu có máy chấp nhận thanh toán thẻ còn ít, thói quen tiêu dùng tiền mặt trong nhân dân còn nhiều... Tất cả những vấn đề này đều cần có thời gian và giải quyết từng bước.

Mặc dù vậy, có một số vấn đề các ngân hàng cần lưu tâm giải quyết ngay để bảo đảm quyền lợi và tạo thuận tiện cho khách hàng. Nhiều khách hàng phản ánh, họ có thẻ của BIDV nhưng đơn vị trả lương lại ký hợp đồng với Agribank. Họ đề nghị trả lương cho họ qua thẻ ATM của BIDV nhưng không được chấp nhận. Điều này lẽ ra đã được giải quyết nếu như các ngân hàng có sự liên kết với nhau để chủ thẻ có thể rút được tiền từ nhiều ngân hàng. Hiện mới chỉ có một số liên minh thẻ nhưng chưa thực sự phát huy tác dụng, tình trạng phổ biến vẫn là thẻ của ngân hàng nào rút tiền từ máy ATM của ngân hàng đó.

Nói tóm lại,  việc thực hiện trả lương qua tài khoản hiện nay mới là giai đoạn bắt đầu để tập cho người dân một thói quen sử dụng tiền qua tài khoản (không dùng tiền mặt). Còn mục tiêu dùng thẻ đem đi mua bán, thanh toán như các nước còn cần một thời gian nữa. Tuy nhiên, những bất tiện chủ thẻ đang phải gánh chịu cần được các cơ quan quản lý, các ngân hàng nhanh chóng khắc phục để tạo sự thuận tiện cho người dân, từ đó mới tạo ra thói quen mua, bán không dùng tiền mặt. 

Hồng Thanh